بررسی 5 علت مهم "گرفتگی عضلات پشت کتف"+ راههای درمان آن
علت "گرفتگی عضلات پشت کتف" چیست؟ اسپاسم عضلات پشت کتف مربوط به شانه می‌شود که هر فردی امکان دارد در طول زندگی خود به آن دچار شده باشد. چیزی که در این میان مهم دارد، دلیل گرفتگی‌های عضلات همچون عضلات پشت کتف است که باید مشخص شود. در ابتدای این مقاله، درباره علل مختلفی که باعث اسپاسم عضلانی پشت کتف می‌شوند به شما هشدار داده‌ایم. این عوامل می‌توانند شامل نگهداری وضعیت نامناسب بدن، استفاده نادرست از عضلات پشت کتف، فعالیت‌های تکراری و شرایط کاری خاص باشند.
روش‌های درمانی ممکن است شامل مراقبت خانگی، تمرینات تقویتی و کششی، ماساژ، فیزیوتراپی، تزریقات موضعی و در برخی موارد، جراحی باشد. در مقاله، به توضیح هر یک از این روش‌ها و نحوه کاربرد آن‌ها پرداخته می‌شود. قبل از درمان خانگی عضلات پشت کتفتان، با متخصص گرفتگی عضلات مشورت کنید تا بهترین روش و ترکیب درمانی برای شرایط خاص شما تعیین شود.
کار زیاد ممکن است باعث ایجاد تنش، خستگی، التهاب و ضعف در عضلات پشت کتف شود و درمان آن به‌صورت زیر است.
استراحت: برای تسکین درد و التهاب، بهتر است از فعالیت‌هایی که عضلات پشت کتف را تحریک می‌کنند خودداری کنید. به‌عنوان‌مثال، از بالابردن بازوها، حمل وزنه‌ها، نشستن طولانی‌مدت در وضعیت نامناسب یا استفاده زیاد از گوشی همراه پرهیز کنید.
گرمایش و سرمایش: برای کاهش التهاب و تحریک گردش خون، می‌توانید از پد گرم یا یخ استفاده کنید. پد گرم را روی ناحیه دردناک قرار دهید و به مدت ١۵ تا ٢٠ دقیقه نگه دارید. قرار دهید و به مدت ١٠ تا ١۵ دقیقه فشار دهید. این کار را هر سه تا چهار ساعت یک بار انجام دهید.
دارو: برای کاهش درد و التهاب، می‌توانید از داروهای ضددرد و ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند: آسپیرین، ایبوپروفن، نا‌پروکسن یا دیکلوفناک استفاده کنید. قبل از مصرف هرگونه دارو، با پزشک خود مشورت کنید و دستورالعمل‌های پیشنهادی را دقیق رعایت کنید.
حرکات ورزشی: برای باز شدن و انعطاف‌پذیر شدن عضلات پشت کتف، می‌توانید از حرکات ورزشی ساده و مفید استفاده کنید. برخی از حرکات ورزشی عبارت‌اند از: قفل‌کردن دست‌ها در پشت کمر، چرخش بازو با دیوار، حرکت چانه، حرکت شانه، حرکت T و Y، حرکت نوسانی و کشش دست‌ها به بالای سر. این حرکات را به‌آرامی و با تعداد مناسب انجام داده و هیچگاه خود را خسته نکنید.
فیزیوتراپی: برای تقویت عضلات پشت کتف و جلوگیری از بروز مجدد گرفتگی، می‌توانید به یک فیزیوتراپ مراجعه کنید. فیزیوتراپ می‌تواند با استفاده از دستگاه‌های تنس الکتریکی، اولتراسوند، لیزر و پرتوان جهت کاهش درد و التهاب کمک کند. همچنین می‌تواند با انجام ماساژ، منوال تراپی و درای نیدلینگ گرفتگی‌ها را ریلیز کرده و مشکل بیمار را کامل رفع کند.
شما می‌توانید با تنس الکتریکی اسپاسم عضلانی کتف چپ را درمان کنید. دستگاه تنس الکتریکی یک دستگاه کوچک و قابل‌حمل است که با ارسال فرکانس الکتریکی شدید به پوست، اسپاسم عضلانی کتف شما را بهبود دهد. این دستگاه برای درمان دردهای مختلف مانند: درد عضلانی، درد مفصلی، درد قاعدگی، درد زایمان، درد پس از جراحی و درد ناشی از بیماری‌های مزمن مثل آرتروز، اسپاسم عضلانی در پشت کتف و نوروپاتی دیابتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
برای استفاده از دستگاه تنس، باید الکترودهای ژله‌ای را روی نقاط درد یا نقاط آکوپانکچر قرار دهید. سپس باید شدت و فرکانس جریان را به طور مناسب تنظیم کنید. معمولاً شدت‌جریان باید به‌طوری باشد که احساس برق‌گرفتگی یا خارش کنید، اما نباید دردتان بیاید. فرکانس جریان، بستگی به نوع درد دارد. برای دردهای حاد، فرکانس بالا (٨٠ تا ١٢٠ هرتز) و برای دردهای مزمن، فرکانس پایین (٢ تا ١٠ هرتز) مناسب‌تر است.
معمولاً مدت‌زمان استفاده از دستگاه تنس بین ١۵ تا ٣٠ دقیقه است و می‌توانید چندین بار در روز از آن استفاده کنید. البته بستگی به‌شدت و علت درد دارد که چقدر از دستگاه تنس استفاده کنید. بهتر است قبل از استفاده از دستگاه تنس با پزشک یا فیزیوتراپ خود مشورت کنید.
برخی از مزایای دستگاه تنس عبارت‌اند از:
امن و غیرتهاجمی است و عارضه جانبی کم دارد.
قابل‌حمل و قابل شخصی‌سازی است و می‌توانید خودتان شدت و فرکانس جریان را تغییر دهید.
کارآمد و موثر است و مطالعات نشان داده‌اند که می‌تواند در کاهش دردهای مختلف نقش مثبت داشته باشد.
ارزان و قابل‌دسترس است و نسبت به سایر روش‌های درمان دردهای عضلانی هزینه کم‌تری دارد.
برخی از محدودیت‌های دستگاه تنس عبارت‌اند از:
قطعی نیست و فقط به‌صورت موقتی دردی را کم می‌کند و علت آن را رفع نخواهد کرد.
برخوردی و غیرقابل‌پیش‌بینی است و برای همه افراد یکسان عمل نمی‌کند. برخی افراد ممکن است از آن رضایت داشته باشند و برخی دیگر نه.
به محافظت و نگهداری نیاز دارد و باید از آن به‌درستی استفاده کنید. برای مثال، نباید الکترودها روی جراحات، خال‌ها، نزدیک قلب و سینه بکار برده شود. همچنین نباید از دستگاه تنس در حین رانندگی، خوابیدن، حمام‌کردن یا استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی مانند: تلفن همراه یا مایکروویو استفاده کنید.
اسپاسم عضلانی در کتف چیست؟ اسپاسم عضلانی در پشت کتف چگونه اتفاق می‌افتد؟ اسپاسم عضلانی کتف یک انقباض غیرارادی و ناگهانی عضلات کتف است که ممکن است باعث درد، کاهش حرکت و تغییر شکل عضلات شود. علائم اسپاسم عضلانی کتف ممکن است شامل موارد زیر باشد:
درد شدید یا ناراحت‌کننده در عضلات کتف
احساس سفتی یا تنش در عضلات کتف
احساس برجستگی یا تورم
احساس لرزش یا تکان‌خوردن عضله
دشواری در انجام حرکات روزمره مانند: بالابردن دست، پوشیدن لباس یا شانه‌زدن
علت دقیق اسپاسم عضلانی کتف معلوم نیست، اما برخی از عوامل خطرزای آن ممکن است شامل موارد زیر باشند:
آسیب یا ضربه به عضلات کتف
فعالیت فزاینده یا نامناسب
استرس، اضطراب یا خستگی
کم‌آبی، کمبود الکترولیت‌ها یا ویتامین‌ها
برخی از بیماری‌های عصبی یا عضلانی مانند: سکته مغزی، پارکینسون، صرع یا دوپامین رسپانس دایستونیبرای درمان اسپاسم عضلانی کتف، ممکن است نیاز به استفاده از داروهای ضدالتهاب، ضددرد، ضدتشنج یا بوتاکس داشته باشند. همچنین ماساژ، گرمایش، سردکردن، بستر استراحت، تمرینات انعطاف‌پذیری و تقویت عضلات مفید هستند. در صورت شدید بودن درد یا مشکل در حرکت، به پزشک مراجعه کنید.
برای جلوگیری از اسپاسم عضلانی کتف، توصیه می‌شود به نکات زیر توجه کنید:
قبل و بعد از فعالیت بدنی، عضلات خود را خوب کشیده و گرم کنید.
به‌صورت منظم و با شدت مناسب ورزش کنید.
مایعات و مواد مغذی کافی را در رژیم غذایی خود داشته باشید.
استرس و اضطراب خود را با روش‌های مناسب مثل تنفس عمیق، آرام‌سازی عضلانی، چای گیاهی یا موسیقی مدیریت کنید.
اسپاسم عضلانی در کتف چیست را در این بخش توضیح دادیم. اسپاسم عضلانی به روش‌های خانگی هم درمان می‌شود که در بخش بعدی این روش‌ها را آورده‌ایم.
برای تشخیص دقیق علت اسپاسم عضله‌های پشت در کتف، ممکن است نیاز به انجام برخی از آزمایش‌ها و تصویربرداری‌های پزشکی باشد. یکی از روش‌های تصویربرداری که ممکن است در برخی موارد مفید باشد، اشعه ایکس است. اشعه ایکس یک روش تصویربرداری است که با استفاده از پرتوهای الکترومغناطیسی، تصاویر دوبعدی از داخل بدن را نمایش می‌دهد.
این روش معمولاً برای بررسی وضعیت استخوان‌ها، مفاصل و سینوس‌ها استفاده می‌شود. با‌این‌حال، اشعه ایکس نمی‌تواند تصاویر واضح و جزئی از بافت‌های نرم مانند: عضلات، رباط‌ها و غضروف‌های بدن را ارائه دهد. بنابراین، اشعه ایکس ممکن است در تشخیص علت اسپاسم عضله‌های پشت در کتف کافی نباشد.
برای تصویربرداری دقیق‌تر از بافت‌های نرم، روش‌های دیگری مانند: سونوگرافی، MRI یا CT scan ممکن است لازم باشد. این روش‌ها می‌توانند تصاویر سه‌بعدی و جزئی از ساختار و عملکرد بافت‌های نرم را نشان دهند. به طور خاص، MRI یک روش مناسب برای تصویربرداری از عضلات، رباط‌ها و غضروف‌های کتف است. MRI با استفاده از قطبیدگی هسته‌ای و میدان مغناطیس قوی، تصاویر شفاف و با کنتراست بالا از داخل بدن می‌گیرد.
پس از تصویربرداری، پزشک متخصص ممکن است بتواند علت گرفتگی عضلات پشت کتف را تشخیص دهد. برخی از علل شایع اسپاسم عضله‌های پشت در کتف عبارت‌اند از:
آسیب یا ضربه به عضلات کتف
فعالیت فزاینده یا نامناسب
استرس، اضطراب یا خستگی
کم‌آبی، کمبود الکترولیت‌ها یا ویتامین‌ها
برخی از بیماری‌های عصبی یا عضلانی مانند: سکته مغزی، پارکینسون، صرع یا دوپامین رسپانس دایستونی برای درمان اسپاسم عضله‌های پشت در کتف، ممکن است نیاز به استفاده از داروهای ضدالتهاب، ضددرد، ضدتشنج یا بوتاکس داشته باشند. همچنین ماساژ، گرم‌کردن محل درمان، سردکردن، بستر استراحت، تمرینات انعطاف‌پذیری و تمرینات تقویت عضلات مفید هستند. در صورت شدید بودن درد یا محدودشدن حرکت، به پزشک مراجعه کنید.
برای جلوگیری از اسپاسم عضله‌های پشت در کتف، توصیه می‌شود به نکات زیر توجه کنید:
قبل و بعد از فعالیت بدنی، عضلات خود را خوب ورزش دهید و گرم کنید.
به‌صورت روتین و با شدت کم ورزش کنید.
برخی از خواص دم‌نوش بابونه عبارت‌اند از:
تسکین درد و التهاب: دم‌نوش بابونه مواد ضدالتهاب و ضد دردی مانند: آپیژنین و بی‌سابولول را شامل می‌شود که می‌توانند به کاهش درد و التهاب در عضلات، مفاصل، دستگاه گوارش و سایر بافت‌های بدن کمک کنند.
تقویت سیستم ایمنی: دم‌نوش بابونه محتوای زیادی از آنتی‌اکسیدان‌ها را دارد که می‌توانند با رادیکال‌های آزاد مبارزه کرده و سلول‌های ایمنی را تحریک کنند. این خاصیت باعث می‌شود که دم‌نوش بابونه به پیش‌گیری و درمان برخی از عفونت‌ها و بیماری‌های مربوط به سیستم تنفسی مانند: سرماخوردگی، آنفولانزا، سینوزیت و آسم کمک کند.
تسکین استرس و اضطراب: دم‌نوش بابونه خاصیت آرام‌بخش و خواب‌آور دارد که باعث می‌شود که فعالیت سیستم عصبی پاراسمپاتیک را افزایش داده و سطح هورمون‌های استرس مانند: کورتیزول را کاهش دهد. این خاصیت باعث می‌شود که دم‌نوش بابونه به تسکین استرس، اضطراب، افسردگی، ناراحتی عصبی و بهبود کیفیت خواب کمک کند.
برای درمان اسپاسم عضله‌های پشت در کتف با دم‌نوش بابونه، معمولاً توصیه می‌شود که ٢ تا ٣ فنجان در روز از آن نوشیده شود. همچنین ماساژ با روغن بابونه چای نیز می‌تواند به تسکین درد و التیام عضلات کمک کند. برای تهیه دم‌نوش بابونه، شکل زیر را دنبال کنید:
١ تا ٢ قاشق چای خوری گل‌های خشک شده یا تازه بابونة را در یک قوری بریزید و با یک لیتر آب مخلوط کرده و به مدیت ۵ الی ١٠ دقیقة جوشانده و سپس صاف کرده و نوش جان کنید.
برای افزایش طعم و خواص دم‌نوش بابونه، می‌توانید از عسل، لیمو، نعناع، زنجبیل یا دارچین نیز استفاده کنید.
لطفاً توجه داشته باشید که دم‌نوش بابونه همچون هر گیاه دارویی دیگری ممکن است باعث ایجاد عوارض جانبی یا تداخل با برخی از داروها شود. برخی از عوارض جانبی شایع دم‌نوش بابونه عبارت‌اند از:
واکنش آلرژیک: برخی افراد ممکن است به گل‌های بابونه یا خانواده گل‌های کاسنی حساسیت داشته باشند و با مصرف دم‌نوش بابونه به علائمی مانند: خارش، طپش قلب، تورم لب و زبان، تنگی نفس یا شوک آنافیلاکتیک دچار شوند. در صورت بروز هرگونه علامت آلرژیک، فوراً مصرف دم‌نوش بابونه را قطع کرده و به پزشک مراجعه کنید.
خطر خون‌ریزی: دم‌نوش بابونه ممکن است باعث کاهش قابلیت انعقاد خون شده و خطر خون‌ریزی را افزایش دهد. این خطر به‌ویژه در افرادی که قبلاً به بیماری‌های خون‌ریزی مبتلا بوده‌اند یا داروهای ضدانعقاد مانند: وارفارین، آسپیرین، کلوپیدوگرل یا هپارین مصرف می‌کنند بالاتر است. در صورت مصرف هرگونه دارو یا مکمل ضدانعقاد، قبل از مصرف دم‌نوش بابونه با پزشک خود مشورت کنید.
تاثیر بر روی سطح قند خون: دم‌نوش بابونه ممکن است باعث کاهش سطح قند خون شده و در نتیجه تاثیر منفی بر روی کنترل قند خون در افراد دیابتی داشته باشد. در صورت مصرف هرگونه دارو یا مکمل کاهش‌دهنده قند خون، قبل از مصرف دم‌نوش بابونه با پزشک خود مشورت کنید.
عرق رزماری
برخی از دم‌نوش‌های گیاهی نیز می‌توانند به تسکین درد و التهاب در عضلات کتف کمک کنند. یکی از این دم‌نوش‌ها دم‌نوش رزماری است. رزماری یک گیاه دارویی است که خواص ضد‌التهابی و ضد اسپاسم دارد. با مصرف روزانه دم‌نوش رزماری تازه یا خشک شده می‌توانید از میزان التهابات بکاهید و به درمان اسپاسم عضله‌های پشت در کتف کمک کنید. رزماری به همراه عسل نیز می‌تواند خواص آرام‌بخش و خواب‌آور داشته باشد.
برای تهیه دم‌نوش رزماری باید:
۱۰۰ گرم رزماری تازه یا خشک شده را در یک قوری قرار داده و با یک لیتر آب ترکیب کرده و به مدت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه جوشانده و سپس صاف کنید و بنوشید. عرق رزماری در درمان گرفتگی عضله بسیار مفید است و توصیه می‌شود روزانه آن را میل کنید.
برای افزایش طعم و خواص دم‌نوش رزماری، می‌توانید از عسل، لیمو، نعناع، زعفران یا هل نیز استفاده کنید تا طعم آن بهتر شود و همچنین ترکیب آن با عسل خاصیت آن را چندبرابر می‌کند. روغن میخک برای گرفتگی عضلات پشت کتف بسیار مؤثر است
ماساژ ناحیه درمان به‌وسیله روغن میخک: برای این کار، نیاز به ۲۰ تا ۳۰ قطره روغن میخک و ۱۰۰ میلی‌لیتر روغن حامل (carrier oil) مانند: روغن‌زیتون، روغن بادام یا روغن جوجوبا دارید. روغن حامل به رقیق کردن روغن میخک و جذب آسان‌تر آن توسط پوست کمک می‌کند. این دو روغن را با هم مخلوط کرده و به‌آرامی به ناحیه گرفتگی بمالید و با انگشتان خود فشاری ملایم با حرکات دایره‌ای به عضلات کتف وارد کنید.
استحمام با روغن میخک: برای این کار، نیاز به ۵ تا ۱۰ قطره روغن میخک و چند قطعه نمک دریا دارید. نمک دریا به پاک‌سازی پوست و تحریک گردش خون کمک می‌کند. این دو ماده را با هم مخلوط کرده و در آب حمام خود اضافه کنید. سپس در آب حمام با دمای مناسب حدود ۲۰ الی ۳۰ دقیقه بمانید و عضلات خود را شل کنید و به‌مرورزمان و با تکرار این روش، بهبود خواهید یافت.
سخن پایانی
درمان‌های خانگی گرفتگی عضلات پشت کتف و درمان‌های پزشکی آن را در این مقاله آورده‌ایم؛ همچنین روش‌هایی را برای جلوگیری از اسپاسم عضلانی بین دو کتف و اسپاسم عضله‌های پشت در کتف شرح داده‌ایم. امیدوارم با خواندن این مطالب بتوانید به پیش‌گیری و درمان اسپاسم عضله‌های پشت در کتف بپردازید و سلامتی خود را به دست آورید. ولی باید توجه داشته باشید که انجام روش‌هایی که برای گرفتگی کتف شرح داده‌ایم، باید به‌صورت اصولی انجام شود و نباید در اجرای آن‌ها زیاده‌روی کنید.
ماساژدادن مداوم عضلات پشت کتف با روغن‌های گیاهی، فشار زیادی بر کتف وارد شده و درد شما تشدید می‌شود. بهتر است زمانی که به گرفتگی کتف دچار شدید؛ به پزشک مراجعه نمایید تا شدت گرفتگی را تشخیص بدهد و پس از آن به درمان‌های خانگی آن بپردازید.
اگر درد شما شدید است یا با دیگر علائم هشداردهنده همچون سردرد، سوزن‌سوزن‌شدن، ضعف یا حالت تهوع همراه باشد باید فوراً برای تسکین درد و تشخیص دقیق علت به متخصص ارتوپدی مراجعه کنید. کلینیک ما در زمینة بیماری‌های ارتوپدی، انواع تست‌های تشخیصی و درمان عضلات پشت کتف و هرگونه اختلال در این حوزه همواره در رتبة اول رضایتمندی بیماران قرار گرفته است.