بی حسی کف پا در بارداری؛ عوامل متعددی از جمله سندرم تونل کارپال یا افزایش مایعات
عوارض غافلگیرانه‌ای که در دوران بارداری بانوان آن را تجربه می‌کنند بسیار متفاوت است. بی حسی کف پا در بارداری یکی از عارضه‌های است که فرد به همراه آن علائم دیگری را نیز ممکن است تجربه کند. علائمی همچون گزگز پاها، احساس سوزش و مواردی از این قبیل. هدف ما از نوشتن این مطلب، آگاهی شما مخاطبان عزیز از بی حسی پا در دوران بارداری، دلیل بی حس شدن زیر پا حین بارداری، نحوه درمان بی‌حسی کف پا، بی حسی شکم در بارداری، راه‌های جلوگیری از بی‌حس شدن زیر پا، زمان مراجعه به پزشک جهت بررسی بی حس شدن زیر پا در دوره‌های بارداری است.
تعداد زیادی از زنان باردار از بی حسی کف پا در بارداری شکایت دارند و اغلب عنوان می‌کنند که هر چند دقیقه یکبار، در زیر پا و یا حتی کف دست احساس بی‌حس شدن دارم. اگرچه علت بی حس شدن کف پا در بارداری به عوامل مختلفی بستگی دارد اما معمولا این اتفاق در میان زنانی که اضافه دارند شایع‌تر است.
چاقی باعث می‌شود زنان باردار با گرفتگی عصب پا احساس خواب رفتن و یا بی‌حس شدن در پا داشته باشند و یا احساس کنند یکی یا هر دو پای آن‌ها گزگز می‌کند. البته خواب رفتن پا در دوران بارداری تنها به گرفتگی عصب پا مربوط نمی‌شود. یک نوع بیماری در دوران بارداری نیز به طور شایع رخ می‌دهد که با نام (اختلال پای بی‌قرار) شناخته می‌شود.
احساس بی حس شدن زیر پا در زنان باردار در هر موقعیتی در طول شبانه روز می‌تواند اتفاق بیفتد که جای نگرانی وجود ندارد زیرا با بازگو کردن شرح حال خود به طور دقیق و کامل به پزشک معالج و یافتن علت بی‌حس شدن، می‌توان بهترین روش درمانی را پیش گرفت.
کاهش وزن قبل از دوران بارداری و رعایت رژیم غذایی روزانه می‌تواند کمک زیادی به جلوگیری از بروز بیماری‌های مرتبط با گرفتگی پا به زنان باردار کند.
اکثر بانوانی که تجربه بی حسی یا همان خواب رفتگی پا در دوره بارداری را تجربه می‌کنند دچار استرس و نگرانی می‌شوند اما به دلیل شایع بودن این بیماری، جای نگرانی وجود ندارد مگر در شرایط حاد که بی‌حس شدن کف پا شدت زیادی داشته و زندگی روزمره شما را دچار اختلال کرده باشد که در این صورت باید آزمایشات لازم از ما گرفته شده تا علت اصلی بی‌حس شدن زیر پا مشخص شود.
آیا می‌دانید علت بی حس شدن یا خواب رفتن زیر پا در بارداری چیست؟ بی حسی کف پا در بارداری، تجربه حالت گزگز، کشش و مواردی از این قبیل از جمله مواردی هستند که اکثر خانم‌های باردار آن را تجربه می‌کنند اما علت این امر چیست؟ بی‌حس شدن زیر پا در دوره بارداری بانوان چند علت دارد که ما به رایج‌ترین و مهم‌ترین آن‌ها خواهیم پرداخت.
مهم‌ترین علت بی حس شدن کف پا در بارداری
1. افزایش حجم مایع
چیزی که اکثر خانم‌های باردار در دوره بارداری تجربه می‌کنند افزایش مایع در بدن آن‌هاست. با افزایش مایع به مراتب فشاری که بر اعصاب و مفصل‌ها وارد می‌شود افزایش پیدا کرده و به همین خاطر فرد نه تنها احساس بی‌حس شدن در زیر پا بلکه احساس گزگز و حتی سوزش را در بخش‌های دیگر بدن همچون ساق پاها، دست و حتی بازوها احساس می‌کند.
2. افزایش وزن جنین
دومین علت بی حس شدن کف پا در بارداری مخصوصا در ماه‌های پایانی، افزایش وزن جنین است. زمانی که وزن جنین افزایش پیدا کند، رحم نیز بزرگ‌تر شده و به همین جهت ممکن است به اعصاب و مفاصل فشار وارد شود و در نهایت باعث بی حسی بخش‌هایی از بدن شود.
3. سندرم تونل کارپ
زنان باردار معمولا در 3 ماهه دوم و سوم احساس بی‌حس شدن را در نقاط مختلف بدن خود از جمله کف پاها بیشتر احساس می‌کنند و آن هم به دلیل سندرم تونل کارپ است. هنگامی که مایعات بدن در بافت بینابینی تجمع پیدا کنند به اعصاب فشار وارد می‌شود و در نتیجه ممکن است زنان باردار علائمی را شاهد باشند که علاوه بر خواب رفتن و یا بی حسی زیر پا، کف دست و انگشتان پا، احساس درد در شانه، آرنج و حتی مچ دست را تجربه می‌کنند. زنان مبتلا به سندروم تونل کارپ ممکن است توان نگه داشتن اجسام را نداشته و تورم و سختی در انگشتان را نیز تجربه کنند.
4. خوابیدن به شکل نامناسب
آن دسته از زنان بارداری که تجربه بی‌حس شدن کف پا مخصوصاً در شب را دارند ممکن است علت آن خوابیدن به گونه‌ای باشد که فشار به یک بخش از بدن وارد شود. برای جلوگیری از خواب رفتن و یا بی‌حس شدن دست و پاها در بارداری و بهبود گردش خون، بهتر است به گونه‌ای دراز بکشید که توزیع فشار به شکل صحیح انجام شود.
5. دیابت در بارداری
علت بی حس شدن کف پا در بارداری ممکن است به دیابت مرتبط شود. زنان حامله اگر دچار بیماری دیابت شده باشند علاوه بر مشکلات بینایی و تشنگی، ممکن است احساس خواب رفتن زیر پا را نیز تجربه کنند که در این صورت باید با پزشک متخصص مشورت کنند.
علت‌های بی حس شدن بخش زیر پا در دوران بارداری تنها به موارد عنوان شده خلاصه نمی‌شود. عوامل دیگری در بی حسی زیر پا در این دوران دخیل هستند که از مهم‌ترین آن می‌توان به کم خونی، تغییرات هورمونی، نشستن در حالت نامناسب، وارد شدن فشار بر عصب سیاتیک و مواردی از این قبیل اشاره کرد.
اگرچه در دوران بارداری احساس بی‌حس شدن در بخش کف پاها اغلب بدون خطر هستند اما اگر احساس می‌کنید بی حسی به شکل مداوم است و شدت آن نیز بالاست، بهتر است به پزشک مراجعه تا علت اصلی بی‌حس شدن زیر پا مشخص شود. با یافتن علت بی حس کف پا، می‌توانید بهترین روش درمانی را پیش بگیرید.
بی حس شدن پا و یا احساس سوزن سوزن و کزکز کردن را نه تنها زنان باردار بلکه همه افراد تجربه کرده‌اند. اگرچه بی حسی کف پا در بارداری بسیار رایج‌تر است مخصوصا در هنگام خواب و زمان بیداری از خواب اما چرا این‌گونه است؟
زمانی که فرد در حالت بیداری دراز می‌کشد و استراحت می‌کند، کنترل کاملی بر روی بدن خود دارد و می‌تواند وزن خود را بر روی تمامی اعضا تقسیم کند اما در حالت خواب قضیه فرق دارد. زمانی که فرد می‌خوابد، هیچ کنترلی بر روی این ندارد که وزن بدن بر کدامیک از اعضا فشار بیشتری وارد می‌کند به‌خاطر همین مسئله ممکن است آن ماهیچه‌ای که فشار زیادی بر روی آن است، دچار بی‌حس شدن یا گرفتگی شود.
زمانی که بدن زنان باردار به مدت طولانی و به شکل کاملا بی‌حرکت بماند، علاوه بر کاهش پیدا کردن ضربان قلب، پروسه خون‌رسانی به اعضای بدن نیز دچار اختلال می‌شود و آن بخشی که خون کمتری در آن جریان دارد، بی‌حس می‌شود. زنان باردار اگر بعد از خواب، احساس بی حسی در بخش‌های مختلف پا از جمله زیر پا را احساس می‌کنند قبل از خوابیدن باید به شکل صحیح دراز بکشند به گونه‌ای که وزن بدن، یک عضله و یا یک عصب را درگیر نکند. بهتر است بدانید بی حسی کف پا در بارداری و هنگام بیدار شدن امری طبیعی است و جای نگرانی خاصی وجود ندارد.
زنان باردار ممکن است احساس بی‌حس شدن را در بخش‌های مختلف بدن خود مخصوصاً دست‌ها و پاها تجربه کنند. به جز این بخش‌ها بی حسی شکم در بارداری نیز معمولا به شکل رایج اتفاق میافتد که در مقایسه با بی حسی دست و پاها حساسیت بیشتری دارد و باید بررسی دقیق در این خصوص انجام گیرد.
بی حسی شکم در بارداری ممکن است به‌خاطر عمل جراحی باشد که در گذشته انجام شده است. علاوه بر این، عمل‌هایی مانند لاپاراتومی و یا سزارین یکی از علت‌های اصلی بی حسی شکم در بارداری هستند.
عوامل دیگری در بی حسی شکم در بارداری دخیل هستند که یکی از مهم‌ترین آن کمبود برخی ویتامین‌هاست. کمبود ویتامین ممکن است در دوره‌های بارداری بیشتر احساس شود و به همین جهت افرادی که از انواع مواد غذایی پر ویتامین در دوران بارداری استفاده نمی‌کنند ممکن است زیر پاهایشان دچار بی‌حسی‌هایی شود.
بانوانی که با بی حسی شکم در بارداری به پزشک مراجعه می‌کنند معمولا از نظر میزان چربی و کلسیم بدنشان مورد بررسی قرار می‌گیرند. بی حس شدن زیر پا در بارداری به غده تیروئید نیز ممکن است مرتبط شود که در صورت نیاز پزشک معاینات لازم از تیروئید مادران باردار را انجام می‌دهد.
قطعا بسیاری از مادران باردار، علاوه بر تجربه بی حسی کف پا در بارداری، بی حسی و یا همان خواب رفتگی در بخش‌های دیگر بدن را نیز تجربه کرده‌اند که در شرایط مختلف ممکن است رخ بدهد. مادران باردار تجربه بی حس شدن کف دست، زبان، صورت و بخش‌های دیگر بدن خود را دارند که عامل اصلی آن بارداری است و در بیشتر مواقع نیاز به بررسی‌های پزشکی ندارد.
چنانچه می‌خواهید در زمان بارداری کمتر دچار بی‌حس شدن در اعضای مختلف بدن خود شوید، سعی کنید هرگز به مدت طولانی ننشینید. نشستن به مدت طولانی ممکن است باعث وارد شدن فشار به ماهیچه‌های دست یا پا شود و به همین جهت بی حسی و یا خواب رفتگی ایجاد شود. چنانچه شما نیز از مادران باردار هستید و بی حسی‌های مختلف شما را آزار می‌دهد، بهترین کار این است که در هر چند دقیقه وضعیت خود را تغییر دهید تا بی‌حس شدن ایجاد نشود و یا بی حسی ایجاد شده فروکش کند.
بی‌حس شدن دوره بارداری نه تنها در زیر پا بلکه در بخش‌های دیگری نیز اتفاق میافتد. کتف، شانه، گردن، زانو، شکم و پهلو از بخش‌هایی هستند که در طول بارداری امکان گرفتگی و یا بی حس شدن آن‌ها وجود دارد. خواب رفتگی و یا گرفتگی هر کدام از اجزای بدن ممکن است احساس ناخوشایندی در فرد باردار ایجاد کند که معمولا با یک تغییر وضعیت می‌توان آن را برطرف کرد.
آیا راهی برای جلوگیری و درمان بی حسی کف پا در دوران بارداری وجود دارد؟ پاسخ مثبت است زیرا شما با چند راه‌کار ساده می‌توانید مانع از هرگونه خواب رفتگی در زیر پا و اجزای دیگر بدن در دوره بارداری شوید. درمان بی حسی کف پا معمولا با روش‌های پیشگیرانه و ساده‌ای انجام می‌شود. زنان باردار باید سعی کنند به مدت طولانی در یک جا به شکل ایستاده یا نشسته به گونه‌ای که هیچ تحرکی وجود نداشته باشد پرهیز کنند.
چند راه‌کار ساده برای جلوگیری و درمان بی حسی کف پا
1. همواره سعی کنید بیشتر به سمت پهلوی چپ خوابیده و یا دراز بکشید.
2. زمانی که نیاز به استراحت دارید، به جای دراز کشیدن که باعث ایجاد فشار به زیر شکم می‌شود و همین‌طور باعث بی حسی کف پا در بارداری می‌شود، بنشینید.
3. چنانچه حس می‌کنید با انجام یک حرکت یا فعالیت خاص بی‌حس شدن در زیر پا ایجاد می‌شود، از انجام آن حرکت خودداری کنید.
4. زمانی که قصد خوابیدن دارید، بهتر است دست‌ها بالاتر از بدن قرار بگیرند.
5. بی حسی کف پا در بارداری به کفش غیر استاندارد نیز مرتبط می‌شود به همین جهت باید سعی کنید از پوشیدن کفش‌های پاشنه‌دار خودداری کرده و به‌جای آن از کفش نرم و استاندارد استفاده کنید.
6. همیشه سعی کنید در وضعیت درست بایستید و بنشینید به نحوی که تمام فشار و وزن شما بر روی یکی از اعضای بدن نباشد.
شما با چند راه‌کار ساده به راحتی می‌توانید مانع از بی حسی کف پا در بارداری شوید. درمان بی‌حسی زیر پا معمولا بدون نیاز به مراجعه پزشک انجام می‌شود مگر در شرایط حاد. اگر تجربه بی حسی در بارداری را دارید سعی کنید به چند نکته توجه کنید.
تغییر رژیم غذایی و همچنین طرز صحیح نشستن، خوابیدن و ایستادن. با رعایت این سه نکته قطع تا حد زیادی از بی حسی‌ها، کزکز، سوزن سوزن شدن و خواب رفتگی در اعضای مختلف بدن جلوگیری و کاسته می‌شود.
بسیاری از مادران باردار که احساس گرفتگی و بی‌حس شدن در زیر پا دارند، برای رفع نگرانی به پزشک مراجعه می‌کنند و پزشک با معاینات که انجام می‌دهد، از علت بی حس شدن کف پاها در بارداری مطلع شده و توصیه می‌کند از روش‌های خانگی و یا داروهای گیاهی استفاده کنید.
دقت داشته باشید دوران بارداری حساسیت بسیار زیادی دارد و شما نباید برای رفع بی حسی که در بخش‌های مختلف بدن ایجاد شده از داروهای شیمیایی و گیاهی به شکل خودسرانه استفاده کنید.
روش‌های خانگی برای جلوگیری از بی حس شدن زیر پا در بارداری
♦ از پوشیدن لباس و کفش‌های تنگ که باعث فشار به ماهیچه و عصب شده و بی‌حس شدن ایجاد می‌کند خودداری کنید.
♦ چنانچه احساس بی حسی در زیر پا دارید، برای رفع آن سعی کنید محل بی حس شده را به آرامی ماساژ دهید. برای ماساژ دادن می‌توانید از روغن‌های گیاهی نیز استفاده کنید. ماساژ دادن کف پا در بارداری باعث می شود گردش خود به شکل صحیح انجام شده و بی‌حس شدن برطرف شود.
♦ از کرم‌های موضعی برای رفع بی حسی زیر پا استفاده کنید. دقت داشته باشید اگر باردار هستید و کف پای شما بی حس شده و قصد استفاده از کرم‌های موضعی دارید، حتما با پزشک مشورت کنید.
♦ جهت رفع بی‌حس شدن زیر پا می‌توان از آب ولرم نیز استفاده کرد. مادران باردار می‌توانند بخشی از پا که بی حس شده را در آب ولرم قرار دهند و بخش بی حس شده را ماساژ داده تا بی حسی رفع شود.
روش‌های خانگی جهت رفع خواب رفتگی کف پا در بارداری زمانی موثر است که مشکل به‌وجود آمده جدی نباشد. بی حسی‌هایی که اغلب مادران باردار در دوره بارداری تجربه می‌کنند معمولا با راه‌کارهای ساده رفع می‌شوند.
لازم به ذکر است شما می‌توانید علاوه بر موارد عنوان شده، برای درمان سریع بی‌حس شدن زیر پا در حین بارداری، رژیم غذایی سالمی را در پیش گرفته و از غذاهایی مصرف کنید که تمامی ویتامین‌های بدن را تأمین می‌کنند.
بسیاری از بانوان این سؤال را از پزشکان دارند که احساس بی حسی زیر پا و یا سوزن شدن کف پا، در چه دوره‌ای از بارداری اتفاق می افتد؟ قبل از اینکه یک پاسخ جامعی به این سوال بدهیم، باید بگوییم که شایع‌ترین علت خواب رفتگی زیر پا تغییرات هورمونی است که در دوران بارداری اتفاق میافتد.
بسیاری از مادران باردار علاوه بر بی‌حس شدن کف پا، اجزای دیگر بدنشان ممکن است دچار مشکلات دیگری همچون تورم شود که ممکن است در دوره‌های مختلفی از بارداری اتفاق بیفتد. اما سوال اینجاست که خواب رفتگی زیر پا، بیشتر در چه دوره‌ای از بارداری اتفاق می افتد؟
علت بی حس شدن زیر پا در دوران بارداری متفاوت است. برای مثال در سه ماهه اول بارداری خواب رفتگی کف پا یا اعضای دیگر بدن، به عنوان علامتی برای بارداری است. در سه ماهه دوم بارداری خواب رفتگی زیر پا، بیشتر به‌خاطر قرار گرفتن وضعیت نادرست بدن است که به راحتی قابل کنترل است.
در سه ماهه سوم بارداری قضیه متفاوت است. در این دوران رحم رشد و تغییر وضعیت خواهد داشت به همین جهت علاوه بر فشار به اعصاب، رگ‌های خونی نیز دچار فشار می‌شوند و به همین خاطر بی حسی در زیر پا اتفاق میافتد. خواب رفتن یا بی‌حس شدن زیر پا بیشتر در سه ماهه سوم بارداری گزارش شده که ممکن است مادران باردار آن را تجربه کنند.
مشکلات به‌وجود آمده برای پاها در دوران بارداری تنها به بی حس شدن کف پا مربوط نمی‌شود بلکه در این دوران مشکلات شایع دیگری همچون صافی زیر پا، احساس درد و ورم نیز اتفاق میافتد که اغلب به دلیل افزایش وزن مادران است. هر یک از علائم به‌وجود آمده برای پاها در دوران بارداری با گذشت زمان بیشتر می‌شود زیرا وزن جنین افزایش یافته و همین امر باعث فشار آمدن به عضلات، ماهیچه‌ها و عصب می شود.
♦ بی حسی: بی‌حس شدن ایجاد شده در کف پا در طول دوره بارداری ممکن است یک و یا دو پای افراد را درگیر کند که با دراز کشیدن، خوابیدن و نشستن به شکل صحیح قابل برطرف شدن است و علائم معمولا پس از یک ساعت کاهش پیدا می‌کنند.
♦ درد: درد ایجاد شده برای پاها در بارداری بیشتر پاشنه پا را درگیر می‌کند. درد ایجاد شده تماما به‌خاطر افزایش وزن است. برای جلوگیری از درد در پاشنه پا، سعی کنید طرز ایستادن خود را در دوران بارداری تغییر داده و کمتر راه بروید. درد ایجاد شده در بخش پاشنه برای مادران باردار امری طبیعی است و اغلب با کمی استراحت برطرف می‌شود.
♦ سوزش: سوزش در کف پا در بارداری احساس بسیار ناخوشایندی برای زنان باردار ایجاد می‌کند. بسیاری از زنان باردار علاوه بر شکایت از سوزش، از داغ شدن زیر پا نیز رنج می‌برند که تماما به‌خاطر تغییرات هورمونی ایجاد شده و معمولا پس از چند ساعت التیام می‌یابند.
♦ ورم: اگرچه ورم پا به طور شایع در زمان بارداری اتفاق میافتد اما ممکن است همه زنان آن را تجربه نکنند. ورم بیشتر بر روی پا و مچ پا ایجاد شده و ممکن است باعث ناراحتی مادران باردار شود که در صورت عدم بهبودی بهتر است به پز‌ک مراجعه کنند.
♦ صافی کف پا: صافی زیر پا نیز همانند درد، بیشتر به دلیل افزایش وزن مادر در دوران بارداری اتفاق میافتد. مادران باردار برای جلوگیری از صافی کف پا باید سعی کنند کمتر راه بروند و در صورتی که به همراه صافی کف پا، احساس درد دارند، برای بررسی دقیق مشکل به پزشک متخصص مراجعه کنند.
بی‌حس شدن که در دوران بارداری و برای زنان باردار مخصوصاً در کف پاها ایجاد شده، معمولا به خودی خود رفع می‌شود. بی حسی‌هایی که بلافاصله بعد از بیدار شدن از خواب اتفاق میافتد نیاز به بررسی خاصی نداشته و معمولا به‌خاطر فشار عصبی و ماهیچه‌ای رخ می‌دهد که در طول مدت زمان کوتاهی رفع می‌شود.
برای برطرف شدن بی‌حس شدن می‌توانید تحرک آن بخش از بدن را افزایش داده و یا آن قسمت را به آرامی ماساژ دهید.
اگرچه اغلب بی حسی و خواب رفتگی‌های ایجاد شده در زیر پا و در دوران بارداری خطرناک نیستند اما بی‌حس شدن که بدون دلیل و به شکل ناگهانی در کف پا یا اجزای دیگر بدن ایجاد شود، نیاز به بررسی دارد و ممکن است نشان از یک مسئله جدی باشد.
اگر بی‌حس شدن ایجاد شده به شکل غیر معمول بوده، شدت بالایی دارد و در طول چند دقیقه یا چند ساعت برطرف نشده است، ممکن است به‌خاطر انسداد، آسیب و مواردی از این قبیل باشد که در این صورت باید فورا به پزشک مراجعه شود.
دوران حاملگی از دوره‌های هیجان انگیز و البته زیبای هر مادری است که ممکن است در طول زندگی خود تجربه کند. دوران حاملگی با تمام خوبی‌هایی که دارد، ممکن است عوارض جزئی برای زنان ایجاد کند که تماما به شکل شایع اتفاق میافتد و جای نگرانی نیست.
یکی از علت‌های اصلی که باعث برخی از مشکلات همچون احساس بی حسی در کف پا و بخش‌های دیگر بدن، ورم، سوزش، درد و مواردی از این قبیل شود تغییرات هورمونی و همچنین افزایش وزن در طول بارداری است. برخی از مواردی که باعث بی حس شدن و مشکلات دیگر برای پای بانوان باردار شده، قابل کنترل و برخی غیر قابل کنترل است.
ما در این مطلب تمام سعی خود را بر این گذاشتیم که بی حسی کف پا در بارداری را به طور کامل برایتان تعریف کنیم، شما را با علت‌ها، راه‌های پیشگیری و درمان آن آشنا کرده و عنوان کنیم مشکلات بی حسی پا در چه دوره‌ای از بارداری بیشتر احساس می‌شود.
شما این مطلب را مطالعه می‌کنید زیرا قطعا از مشکلات بی‌حس شدن کف پا رنج می‌برید و یا ممکن است این مشکل شما را نگران کرده باشد.
در یک کلام، دوره بارداری دوره‌ای است که شما نه تنها بی‌حس شدن کف پا بلکه علائم دیگری را نیز مشاهده خواهید کرد که جای نگرانی وجود ندارد مگر این که مشکل به وجود آمده در زندگی شما تداخل ایجاد کرده و یا شدت آن باعث ناراحتی شما شده باشد که در این صورت برای معاینه دقیق باید به پزشک زنان مراجعه کنید.