دیسک گردن و درد دست راست؛ آسیب دیدگی مهره‌های ستون فقرات و فشار به عصب
گردن بخش مهمی از بدن انسان است که شامل استخوان‌های ستون فقرات، ماهیچه‌ها و سایر بافت‌ها میشود. برخلاف برخی دیگر از قسمت‌های حیاتی بدن، گردن در معرض آسیب‌های بسیاری قرار دارد زیرا افراد در طول روز دائماً آن را حرکت می‌دهند. یکی از مهم‌ترین آسیب‌هایی که گردن مستعد آن می‌باشد دیسک گردن و درد دست راست می‌باشد که در این مقاله به چگونگی ایجاد این بیماری و راه‌های مواجهه با آن و علائم دیسک گردن پرداخته شده است.
معمولاً بسیاری از افراد مبتلا به دیسک گردن در سمت راست گردن خود درد آزاردهنده‌ای را تجربه می‌کنند که این درد ممکن است تا دست راست نیز کشیده شود.
هرچند ممکن است در بیشتر موارد، درد به دلیل کشیدگی عضلانی یا علت خوش¬خیم دیگری رخ دهد و مردم اغلب می‌توانند آن را با استفاده از روش‌های خانگی و یا مصرف داروها درمان کنند اما بااین‌حال، علل مختلفی میتواند ایجادکننده دیسک گردن و درد دست راست باشد که به شرح زیر می‌باشند:
♦ انحطاط یا فرسودگی
ساییدگی و پارگی تدریجی مهره‌ها و دیسک‌ها از عواملی می‌باشد که ممکن است باعث ایجاد دیسکوپاتی گردن و درد در دست راست گردد زیرا مهره‌ها و دیسک‌های گردن با افزایش سن فرسوده می‌شوند و با این اتفاق فرد دیسکوپاتی گردن و درد در دست راست را تجربه می‌کند
. البته برخی از شرایط پزشکی نیز می‌توانند باعث شکستگی مهره‌ها، دیسک‌ها و سایر قسمت‌های گردن شده و نهایتاً سبب بروز دیسکوپاتی گردن و درد در دست راست گردند. این شرایط شامل موارد زیر می‌باشد:
• التهاب
• اعصاب فشرده
• شکستگی دهانه رحم
• آرتروز
• دژنراسیون دیسک گردن
♦ وضعیت بد خوابیدن
بسیاری از افراد با احساس سفتی یا درد در شانه‌ها، پشت یا گردن از خواب بیدار می‌شوند. دلیل این رخداد، وضعیت خوابیدن افراد، تعداد بالش‌ها و نیز استحکام تشکِ مورداستفاده می‌باشد که همگی می‌توانند بر احساس این دردها در هنگام بیدار شدن در صبح تأثیر بگذارند.
استمرار این روند در هنگام خواب و عدم‌حمایت از سر و عدم تراز گردن، ممکن است منجر به ایجاد دیسکوپاتی گردن و درد در دست راست نیز بشود.
♦ گردن درد غیراختصاصی
در برخی موارد، تشخیص علت دقیق گردن درد که به درد دست راست می¬انجامد، دشوار است و بیمار یا حتی پزشک معالج نمی‌توانند در همان ابتدا متوجه شوند که آیا این حالت به خاطر ایجاد دیسکوپاتی گردن و درد در دست راست می‌باشد یا اینکه ناشی از رگ به رگ شدن یا پارگی جزئی بافت عضلانی است.
باید گفت این نوع درد گاهی اوقات میتواند به دلیل وضعیت نامناسب بدن نیز باشد و خم کردن طولانی گردن به یک سمت میتواند عضلات را تحت‌فشار قرار دهد. این امر به‌ویژه زمانی صادق است که یک فرد چندین ساعت در طول روز به دلیل شغلی که دارد مانند برخی کارهای هنری ناچار است سر خود را خم نماید.
♦ عوامل ژنتیکی
در دهه گذشته، مطالعاتی برای تعیین اینکه آیا یک عامل ارثی در ایجاد بیماری دیسک گردن و درد دست راست دخیل است یا خیر، انجام شده است. داده‌های این پژوهش‌ها نشان داده است که این بیماری و همچنین عارضه دیسک کمر میتواند ارثی باشد و آن‌هایی که اعضای فامیل آن‌ها دارای دیسک تحلیل رفته هستند، احتمال بیشتری دارد که خودشان به این بیماری مبتلا شوند.
♦ تورتیکولی حاد
تورتیکولی یک وضعیت پزشکی است که در آن سر به یک‌طرف پیچ می‌خورد و تلاش برای صاف کردن سر میتواند بسیار دردناک باشد. هرچند علت تورتیکولی همیشه مشخص نیست اما پزشکان گمان می‌کنند که در بیشتر موارد به دلیل رگ به رگ شدن جزئی رباط یا عضله در گردن تورتیکولی ایجاد میشود، اگرچه قرار گرفتن گردن در معرض دمای سرد برای مدت طولانی نیز میتواند دلیلی برای این بیماری باشد.
تورتیکولی اغلب یک‌شبه رخ می¬دهد به این معنی که فرد بدون هیچ علامتی به رختخواب می‌رود اما هنگام بیدار شدن نمی‌تواند گردن خود را حرکت دهد. درست است که این وضعیت باعث دیسکوپاتی گردن و درد در دست راست نمی‌شود اما گردن درد را برای فرد به ارمغان آورده و در بیشتر موارد، درد پس از چند روز کاهش‌یافته و به حالت عادی بازمی‌گردد.
البته گاهی اوقات، تورتیکولی ممکن است نشانه یک مشکل سلامتی شدیدتر مانند تومورها، عفونت‌ها و عوارض جانبی ناشی از مصرف داروها نیز باشد.
♦ آسیب شبکه بازویی
اگر اعصابی که نخاع را به دست¬ها متصل می¬کند آسیب¬دیده باشند، ممکن است باعث دیسکوپاتی گردن و درد در دست راست شود. با توجه به اینکه شبکه بازویی مجموعه¬ای از اعصاب می‌باشند که نخاع را در گردن به دست‌ها متصل می‌نمایند به همین دلیل اگر آسیب به گردن بر روی شبکه بازویی تأثیر بگذارد، قطعاً درد در دست نیز رخ خواهد داد.
اگر بخواهیم یکی از علل شایع آسیب به شبکه بازویی را مثال بزنیم می‌توانیم از تروما با نیروی بلانت نام ببریم که درنتیجه یک آسیب ورزشی یا تصادف رانندگی اتفاق می‌افتد.
♦ ضربه شلاقی یا ضربه ناگهانی به گردن
ضربه شلاقی به مجموعه‌ای از آسیب‌های گردن ناشی از انحراف ناگهانی گردن اشاره دارد که موجب بروز دیسک گردن و درد دست راست می‌گردد. این وضعیت اغلب درنتیجه اصابت ضربه از پشت مثلاً توسط یک وسیله نقلیه سریع در حال حرکت در یک تصادف رانندگی رخ می‌دهد.
در چنین حالتی هنگامی‌که ضربه¬ای وارد می‌گردد، بدن فرد بلافاصله به جلو رانده میشود درحالی‌که سر برای یک‌لحظه در پشت می¬ماند. این امر سر را مجبور به تکان دادن به سمت بالا و عقب می‌کند، کشش می¬یابد و گاهی اوقات هم سر به‌شدت به سمت جلو رفته و همین وضعیت موجب می‌گردد تا برخی از ماهیچه‌ها، تاندون¬ها، دیسک¬¬های گردن و رباط¬ها پاره شده و منجر به ایجاد دیسکوپاتی گردن و درد در دست راست گردند.
♦ رادیکولوپاتی
رادیکولوپاتی گردنی که مردم اغلب از آن به‌عنوان یک عصب فشرده یاد می‌کنند، زمانی رخ می‌دهد که تحریک اعصاب موجود در گردن باعث می¬شود تا درد به سمت پایین یعنی دست‌ها امتداد یابد.
اگرچه این بیماری می¬تواند منجر به درد در گردن شود اما برخی علائم دیگر می¬تواند نشان‌دهنده رادیکولوپاتی باشد. این علائم عبارت‌اند از:
• بی‌حسی در بازوها
• سوزن سوزن¬شدن بازوها
• درد یا ضعف در بخشی از بازوها
♦ علل نادر گردن درد سمت راست
برخی علت‌های نادر نیز وجود دارد که ممکن است منجر به دیسک گردن و درد دست راست گردند و یا اینکه تنها گردن درد شدیدی را برای فرد به همراه داشته باشند. این شرایط شامل موارد زیر هستند:
• روماتیسم مفصلی
• سرطان
• آسیب به اعصاب، مهره‌ها یا نخاع
• عفونت‌ها
• اختلالات استخوانی
♦ چاقی و اضافه‌وزن
ستون فقرات هر فردی طوری طراحی‌شده است که بدن او را متعادل و تراز می‌کند تا بتواند به‌راحتی حرکت کرده و درعین‌حال کمترین استرس بر سیستم اسکلتی عضلانی او وارد شود. انحناهای طبیعی در ستون فقرات، وضعیت بدنی خوب و عضلات قوی شکم و پشت با هم کار می‌کنند تا همه ما یک ستون فقرات قوی و منظم داشته باشیم.
هنگامی‌که در ناحیه شکم، کمر یا گردن وزن اضافه شود، فشار بیشتری بر ستون فقرات وارد می‌گردد و طبیعتاً ستون فقرات موقعیت خود را برای جبران تحمل وزن تغییر می‌دهد. این جابجایی باعث کشیدگی عضلانی و انحنای غیرطبیعی ستون فقرات میشود و ستون فقراتِ فردِ دارای اضافه‌وزن را از تراز خارج می‌کند.
در چنین حالتی قسمت پایین کمر مجبور است بار سنگین‌وزن اضافی را تحمل کند زیرا وظیفه‌اش پشتیبانی از بالاتنه فرد می‌باشد. به همین دلیل زمانی که وزن فرد کمرش را هم‌تراز نمی‌کند، ضربه به ستون فقرات او می‌رسد، گردنش را تحت تأثیر قرار داده و به‌تدریج سبب پارگی دیسک‌های گردن وی شده و درنتیجه منجر به ایجاد دیسک گردن و درد دست راست می‌گردد.
درد ناشی از دیسکوپاتی گردن و درد در دست راست اغلب از گردن به سمت شانه سمت راست یا قسمت بالای کمر گسترش می‌یابد و میتواند باعث سردرد شود. درد ممکن است زمانی بدتر شود که بیمار سر خود را برای مدت طولانی در یک وضعیت نگه دارد.
دیسکوپاتی گردن و درد در دست راست همچنین احتمال دارد همراه با سفتی یا اسپاسم عضلانی باشد و فرد نتواند سر خود را به‌خوبی حرکت دهید.
علاوه بر این‌ها، موارد زیر میتواند از عوارض ابتلای فرد به بیماری دیسک گردن و درد دست راست باشد:
♦ سرگیجه
♦ حالت تهوع (احساس بیماری)
♦ سوزن سوزن شدن یا بی‌حسی در دست
♦ ضعف در بازو که ممکن است تا انگشتان کشیده شود.
♦ تغییر در بینایی یا شنوایی بیمار
♦ مشکلات تمرکز
♦ مشکل در بلع (دیسفاژی)
درمان درد گردن و دست راست چنانچه بیماری با دردی خفیف یا متوسط همراه باشد، معمولاً در خانه امکان پذیر است. برخی از موارد گردن درد به‌سرعت در طول یک روز از بین می‌رود درحالی‌که برخی دیگر ممکن است به چند هفته زمان نیاز داشته باشند تا به‌طور کامل برطرف شوند.
در همین راستا بسیاری از افراد تمایل دارند قبل از دریافت خدمات پزشکی و بالینی از روش‌های خانگی استفاده کنند.
این اشخاص می‌توانند علاوه بر ماساژ دادن، استفاده از گرما با استفاده از پدهای گرم‌کننده، حمام یا حوله‌های گرم و مرطوب، کاهش استرس، استفاده از یخ روی ناحیه آسیب‌دیده، تمرین وضعیت خوب در هنگام نشستن و ایستادن و راه رفتن، خوابیدن در وضعیت مناسب گردن، انجام تمریناتی برای کمک به قوی نگه‌داشتن گردن و...، روش‌های زیر را برای درمان درد گردن و دست راست خود تحت نظر متخصص ستون فقرات امتحان کنند:
1. یقه گردن
یقه مخصوصی که در اطراف گردن قرار می‌گیرد میتواند حرکت ستون فقرات را کاهش دهد. البته این وسیله برای افراد مبتلابه گردن درد حاد و در بازه زمانی کوتاهی استفاده میشود و برای مبتلایان به دیسک گردن و درد دست راست نیز مؤثر می‌باشد.
2. کشش
انجام نرمش‌های کششی در دوره‌های کوتاه (15 تا 20 دقیقه) گاهی اوقات میتواند فشردگی عصب نخاعی را کاهش دهد و علاوه بر سرعت بخشیدن به درمان درد گردن و دست راست، میتواند به مداوای دیسک گردن نیز یاری رساند.
3. داروها
افراد مبتلابه دیسکوپاتی گردن و درد در دست راست می‌توانند از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) یا استروئیدهای خوراکی مانند پردنیزون برای کاهش التهاب خود استفاده نمایند. شل کننده‌های عضلانی نیز قادرند اسپاسم عضلانی را تسکین دهند. همچنین احتمال دارد که برخی پزشکان مصرف داروهای ضدافسردگی و ضد تشنج را برای کاهش علائم مرتبط با شبکه‌های عصبی به بیمار توصیه نمایند.
4. فیزیوتراپی
اکثر اوقات بیماران گرفتار دیسک گردن و درد دست راست با توصیه پزشک معالج خود، پس از یک دوره استراحت کوتاه از فیزیوتراپی سود می‌برند که شامل یخ یا گرما درمانی، تمرینات تقویتی و نیز درمان تحریک الکتریکی خواهد بود.
5. تزریق استروئید نخاعی یا اوزون تراپی
ممکن است برخی پزشکان برای کاهش التهاب و علائم مرتبط با تنش‌های عصبی از تزریق استروئیدها و یا اوزون به ستون فقرات بیمار استفاده نمایند. معمولا اوزون ماندگاری اثر بیشتری دارد و عوارضش نسبت به استروئید بسیار کمتر است.
درهرصورت چنانچه این روش‌های محافظه‌کارانه کمکی نکرد یا اگر علائم شدید یا بدتر شد و احتمال آسیب عصبی دائمی مانند فلج اندام، بی اختیاری و ... وجود داشت، پزشک ناچار است برای بهبود بیمار خویش به روش‌های درمانی پزشکی جراحی روی آورد که شامل موارد زیر می‌باشد:
1. دیسککتومی قدامی در ناحیه گردن با فیوژن
در این روش، دیسکِ فتق شده در مبتلایان به دیسکوپاتی گردن و درد در دست راست برداشته میشود. سپس مهره‌های دو طرف با استفاده از استخوان یا مواد استخوان مانند و ایمپلنت‌های فلزی با هم ترکیب می‌شوند. این اقدام باعث تثبیت ستون فقرات در آن ناحیه می‌گردد و به درمان دیسکوپاتی گردن و درد در دست راست منجر می‌گردد.
2. تعویض کلی دیسک فتق
گاهی اوقات برای درمان دیسکوپاتی گردن و درد در دست راست، دیسک برداشته‌شده و با دستگاه مخصوص دیسک مصنوعی که عملکردی دقیقاً مشابه عملکرد دیسک ستون فقرات را دارد، جایگزین میشود. این روش ستون فقرات را تثبیت می‌کند و امکان حرکات طبیعی بیشتری را در گردن فراهم می‌آورد.
برای اینکه بدانیم آیا دیسک گردن به پا هم میزند یا خیر بهتر است قدری درباره فرآیند ایجاد دیسک گردن و درد دست راست با هم گفت‌وگو نماییم تا آنگاه مشخص شود آیا دیسک گردن به پا هم میزند یا خیر و در صورت پاسخ مثبت، چه دلیلی باعث این اتفاق می‌گردد؟
ازآنجایی‌که در ستون فقرات گردنی 6 دیسک بین مهره‌ای وجود دارد که وظیفه آن‌ها توزیع فشار وارده بر گردن و سر می‌باشد لذا چنانچه این فشارها بیش‌ازاندازه باشد و دیسک‌های بین مهره‌ای قادر نباشند آن‌ها را تحمل کنند طبیعتاً منجر به بیرون‌زدگی دیسک و پارگی آن‌ها می‌گردد.
در چنین رخدادی دیسکِ بیرون زده بر عصب‌هایی که منشاءِ نخاعی دارند، فشار آورده و به آن‌ها آسیب می‌زنند. اگر چنین اتفاقی برای اعصاب منشعب از نخاع و وارد شده به پا رخ دهد آن‌ها حس درد در پاها را به مغز ارسال می‌کنند تا فرد در پاها احساس درد نماید.
پس می‌توان نتیجه گرفت که به علت اثرگذاریِ دیسک بیرون زده گردن بر اعصاب نخاعی مختلف، عملکرد آن‌ها مختل میشود و منجر به احساس درد در نواحی مختلف بدن (که عصب‌ها امتداد یافته‌اند) می‌گردد که میتواند پاها را نیز شامل شود.
فتق دیسک گردن معمولاً بین مهره‌های C5-C6 و C6-C7 رخ می‌دهد. این شرایط به‌نوبه خود میتواند باعث ایجاد علائمی در مهره C6 و C7 نیز بشود. هرچند شایع‌ترین نشانه بروز این بیماری احساس درد در گردن و بازو می‌باشد، اما برخی علائم دیگر وجود دارند که می‌توانند ویژگی‌های شرایط التهابی، بدخیمی یا عفونت باشند و به‌اصطلاح علائم دیسک گردن حاد به شمار می‌آیند. این موارد به‌غیراز تب، لرز، عرق شبانه، کاهش وزن بی‌دلیل و درد بی‌امان، عبارت‌اند از:
♦ بروز اختلال و مشکل جدی برای بیمار هنگامی‌که قصد دارد دست‌هایش را حرکت دهد و همچنین ناتوانی جهت ایجاد تعادل برای حرکت دادن دست‌ها
♦ ایجاد دردهایی ناگهانی شبیه وارد آمدن شوک الکتریکی در گردن و بازو که تا انگشتان دست کشیده شود. این وضعیت زمانی که فرد به جلو خم شود افزایش‌یافته و حالتی مانند برق‌گرفتگی به بیمار دست می‌دهد.
♦ بروز ضعف عضلانی در نواحی مختلف پایین‌تر از گردن که به‌تدریج پیش می‌رود.
♦ ایجاد اختلال در عملکردِ روده و نیز ادرارِ فرد که میتواند یکی دیگر از علائم دیسک گردن حاد باشد و در آن حتی ممکن است فرد دچار ادرار و مدفوع غیرارادی شود.
♦ بی‌ثباتی و عدم تعادل فرد هنگام راه رفتن نیز میتواند نشانه‌ای از حاد شدن دیسک گردن محسوب گردد.
ازآنجایی‌که یک عصب فشرده‌شده علائم هشداردهنده‌ای را به‌سوی مغز می‌فرستد، بنابراین مهم است که افراد به آن‌ها گوش دهند. هرکسی که علائمی همچون درد ناشی از دیسک گردن و درد دست راست داشته باشد که پس از درمان‌های منظم باز ادامه پیدا می‌کند یا بیش از چند روز طول می‌کشد، باید آن را به بهترین فوق تخصص دیسک گردن گزارش دهد. این علائم و شرایط عبارت‌اند از:
♦ درد گردن شدید باشد و بیش از چند روز ادامه یابد.
♦ گردن درد به سمت بازوها امتداد یابد.
♦ گردن درد معمولاً با ضعف، بی‌حسی در بازوها یا پاها یا گاهی سردرد شدید همراه باشد.
♦ ناتوانی درگرفتن اشیا یا تمایل به انداختن اشیا
در چنین شرایطی پزشکان آزمایش‌های تصویربرداری مختلفی مانند تصویربرداری مغناطیسی (MRI) یا اسکن توموگرافی محوری رایانه‌ای (CAT) را تجویز می‌نمایند تا تصویر بهتری از دیسک‌ها و شبکه عصبی و نحوه عملکرد آن‌ها دریافت کنند و تشخیص درستی ارائه داده و بهترین درمان را انتخاب کنند.
در بسیاری از موارد، ارگونومی معیوب در محل کار و وضعیت بدنی نامناسب از دلایل گردن درد است و باعث میشود که عضلات ما در حین کار در این موقعیت‌ها بیش‌ازحد کار کنند و درنتیجه باعث خستگی آن‌ها شوند؛ اما گاهی اوقات گردن درد ممکن است به دلیل آسیب وارده بر آن باشد، بنابراین مهم است که از وجود هرگونه شکستگی استخوان یا گردن یا اختلال در بافت‌های نرمی که استخوان را در راستای طبیعی نگه می‌دارد، مطمئن شویم.
در این مقاله با تشریح شرایط مذکور، گفته شد که تغییرات زمینه‌ای در دیسک‌ها یا مفاصل کوچک گردن می¬تواند باعث درد عضلات شود و با افزایش سن، تغییرات دژنراتیو یا اسپوندیلوتیک در ستون فقرات شروع گردیده و درنتیجه باعث ایجاد دیسک گردن و درد دست راست می‌شوند. همچنین از روش‌های درمانی خانگی و پزشکی این بیماری سخن گفتیم و از راه‌های پیشگیری از بروز دیسکوپاتی گردن و درد در دست راست با هم گفت‌وگو نمودیم.
اگر مدت‌هاست از درد دیسک گردن و دست راست خود رنج می‌برید و قصد دارید با روش‌هایی غیرتهاجمی و مؤثر به درمان آن بپردازید در اسرع وقت با همکاران ما از طریق شماره‌های موجود در بخش تماس با ما تماس بگیرید تا شرایط مراجعه شما به این مرکز به‌منظور استفاده از خدمات درمانی متخصصین مجرب حاضر در کلینیک را با استفاده از پیشرفته‌ترین تجهیزات پزشکی برایتان فراهم نمایند.