مراحل بسیار مهم "درمان بی حسی پا بعد از سکته مغزی"+ علل مهم آن
مهمترین "درمان بی حسی پا بعد از سکته مغزی" چیست؟ سکتههای مغزی از مشکلات شایعی است که میتواند منجر به بیحسی و فلج اندامها و ناتوانی دایمی شود و عمدهترین دلیلی که میتواند منجر به سکته مغزی شود ایجاد لختههای خون در داخل شریانهای مغز و خونریزیهای مغزی مخصوصاً در جوانها یا بعد از تصادفات میتواند باعث ایجاد مشکلات مغزی و به دنبال آن بیحسی اندامها شود.
اما مبتلایان سکته مغزی میتوانند بر بیحسی اندامهای خود غلبه کنند و درمان بیحسی بعد سکته مغزی احتیاج به تشخیص علت بیحسی دارد بهخصوص که درمان بی حسی پا بعد سکته مغزی به بررسی علل بیحسی بستگی دارد. در ادامه قصد داریم با درد دست و پا بعد از سکته مغزی، دلیل بیحالی سکته مغزی، سکته مغزی و بی حسشدن سمت راست بدن آشنا شویم.
آنچه در ادامه میخوانید:
بی حسشدن پاها به دلایل مختلفی بستگی دارد و این به معنی ازدستدادن حس در قسمتی از بدن است که به همراه احساس بیحسی، خوابرفتگی و سوزنسوزنشدن میباشد. این حالات در یک عصب یا یک طرف بدن رخ میدهند و یا ممکن است در هر دو طرف بدن رخ دهند.
بیحسی اندامهای بدن نشاندهنده بیماری یا عارضهای هستند که احتیاج به تشخیص پزشکی دارد و معمولاً این احساسات در یک طرف بدن یا هر دو طرف بدن اتفاق میافتند که ممکن است فقط در یک قسمت تمرکز پیدا کنند. درست مثل حالتی است که در قسمتهایی از بدن شما سوزن فرومیکنند.
هنگامی که بیحسی را در پاها تجربه میکنید مطمئن باشید عوامل مختلفی میتوانند تاثیر گذار باشند اما هنگامی که بیحسی پاها با سکتههای مغزی همراه باشد عوامل تأثیرگذار زمین تا آسمان با عوامل معمولی تفاوت دارند و در بعضی موارد بیحسی بخشی از بدن یا تمام بدن یک مشکل اورژانسی مانند سکتههای مغزی را نشان میدهد و برای درمان بیحسی پا سکته مغزی بهتر است فرد آسیبدیده تحت مراقبتهای ویژه قرار بگیرد.
متأسفانه، در مبتلایان به سکتههای مغزی احتمال بروز سکته دوم بالا میباشد که حدود ۲۵ درصد از بازماندگان سکتههای مغزی دچار سکته دوم میشود. یکی از راههای بهبودی سکته مغزی این است که اقدامات پیشگیرانه سریعتر انجام شود تا علائم سکتههای مغزی در اثر معالجه فوری کاهش پیدا کند و بر احتمال زیاد بهبودی کامل فرد اتفاق بیفتد.
سکتههای مغزی یکی از علل اصلی ناتوانیهای طولانیمدت است، اما توانبخشی بهموقع میتواند کیفیت زندگی بیمار را به طور چشمگیری بهبود بخشد.
مراحل توانبخشی
مرحله حاد (هفته اول):
جلوگیری از عوارض ثانویه (زخم بستر، لخته خون).
شروع حرکات غیرفعال توسط فیزیوتراپیست.
مرحله زیر حاد (1 تا 6 ماه):
فیزیوتراپی: بهبود تعادل، راهرفتن و قدرت عضلات.
کاردرمانی: بازآموزی مهارتهای روزانه (غذاخوردن، لباس پوشیدن).
گفتاردرمانی: در صورت آسیب به گفتار یا بلع.
مرحله مزمن (بعد از 6 ماه):
استفاده از تکنولوژیهای پیشرفته(رابطهای مغز-کامپیوتر، رباتهای توانبخشی).
رواندرمانی برای مقابله با افسردگی پس از سکته.
روشهای نوین
تحریک مغناطیسی مغز (TMS): بهبود عملکرد نورونها.
واقعیت مجازی (VR): افزایش انگیزه بیمار در تمرینات.
هشدارها
عدم تحرک = عوارض جبرانناپذیر(خشکی مفاصل، تحلیل عضلات).
شروع زودهنگام توانبخشی(حتی در ICU) نتیجه را 50% بهتر میکند!
سکتههای مغزی یک وضعیت فوری و اورژانسی است و بیمار هر چه سریعتر درمان شود بهتر است حتی درمان بیحسی پا بعد سکتههای مغزی به تشخیص فوری بستگی دارد. اما در روزها، هفتهها و ماههای سکته مغزی چه اتفاقی میافتد؟ آیا برای درمان سستی پا پس از سکتههای مغزی به طور قطعی راهی وجود دارد؟ روند بهبودی در افراد مختلف به طریقههای مختلف انجام میشود.
در طول بستریشدن در بیمارستان سؤالات زیادی باید بپرسید تا مطمئن شوید که چه اتفاقی افتاده است و چه انتظاری در روند بهبودی دارید و نقش شما در بهبودی چه خواهد بود، در ادامه چندین سؤال برای پرسیدن قرار گرفته است:
چه نوع سکتهای داشتم؟ آیا علت آن لختهشدن خون بوده است یا خونریزی در مغز؟
کدام قسمت از مغز من تحتتأثیر قرار میگیرد؟ چه عملکردهایی تحتتأثیر سکته و حوادث مغزی قرار گرفته است؟
روند بهبودی من چگونه خواهد بود؟ چه درمانهایی وجود دارد آیا به دارو نیاز خواهم داشت؟
نتایج آزمایشهای من چیست؟
آیا داروی ازبینبرنده لخته خون استفاده میکنم؟
آیا سکته و حوادث مغزی بر توانایی بلع تأثیر گذاشته است؟ آیا به رژیم غذایی خاصی نیاز دارم؟
عوامل خطر من برای سکته و حوادث مغزی دیگر چیست؟
در مرحله بعدی مراقبتهای من چه اقداماتی انجام میشود؟ آیا در بیمارستان بستری خواهم شد؟
آیا به توانبخشی نیاز خواهم داشت؟ چه نوع توانبخشی به من داده خواهد شد؟
آیا وقتی از بیمارستان خارج میشوم، قرار ملاقاتی در کلینیک سکته و حوادث مغزی یا با متخصص سکته و حوادث مغزی داده میشود؟
در چند ماه آینده چه کاری میتوانم انجام دهم؟
یک سال دیگر چه انتظاری میتوانم داشته باشم؟
من و خانوادهام برای مراقبت از من به چه مهارتهایی نیاز داریم؟ چه کسی به ما نشان خواهد داد که چگونه این کار را انجام دهیم؟
چه خدمات و منابعی میتواند به من و خانوادهام کمک کند؟ چگونه به آنها دسترسی داشته باشم؟
شروع درمان سکته مغزی
کسانی که دچار سکته و حوادث مغزی میشوند احتمالاً در اولین روز وارد بخش اورژانس بستری میشوند تا وضعیت آنها تثبیت شده و نوع سکته و درمان سستی پا پس از سکتههای مغزی مشخص شود، اگر بهموقع درمان شوند داروهای لخته ساز میتوانند به کاهش اثرات طولانیمدت کمک کنند. بسته به شرایط سکته در ناحیه مغز ممکن است لازم باشد زمانی را در مراقبتهای ویژه و مراقبتهای حاد بگذرانند.
اثرات بلندمدت سکته و حوادث مغزی بستگی بهشدت و ناحیه تحت تاثیر مغز دارد و ممکن در افراد به اشکال متفاوتی دیده شود و علائمی مانند مشکلات حافظه و مشکل در صحبتکردن یا علائم فیزیکی مانند ضعف و فلج شدن میباشد.
فیزیوتراپی و کاردرمانی میتواند به نواحی از مغز تحت تاثیر بیماری با انجام کارهایی مانند راهرفتن و ورزشکردن کمک کند. گفتاردرمانی برای بیمارانی که به دلیل سکته در ناحیه مغز یا عوارض ناشی از داشتن لوله تنفسی در بلع دچار مشکل هستند نیز کمک میکند. جلسات درمانی ۶ بار در روز درحالیکه بیمار در بیمارستان است انجام میشود که به روند سریع بهبودی کمک میکنند.
فعالیتهای روزانه به کانون توانبخشی پس از سکته و حوادث مغزی تبدیل میشود که معمولاً شامل کارهایی مانند حمامکردن یا تهیه غذا برای درمان سستی پا پس از سکتههای مغزی میباشد. اما شما باید با تیم مراقبت خود در مورد فعالیتهای مهم صحبت کنید مانند انجام یک مهارت مرتبط با کار یا سرگرمی تا به تعیین اهداف بهبودی شما کمک کند.
روانشناسان توانبخشی و روانشناسان عصبی میتوانند این و چالشها را بررسی کنند و برنامه برای بهبود عملکرد شناختی و توسعه تابآوری و درمان بی حسی پا بعد از سکته مغزی، در مواجهه با تغییرات دائمی سبک زندگی ایجاد کنند.
زمانی که افراد دچار سکته و حوادث مغزی میشوند بعد از حادثه از درد دستوپا شکایت دارند و این حالات سکته مغزی رخ میدهند که ممکن است چند روز، چند هفته و چند ماه طول بکشند و بازه زمانی مشخصی ندارد ازاینجهت علت بیحسی پاها و دستها باید به طور کامل و دقیق بررسی شود و بعد از مشخصشدن بررسیهای تکمیلی میتوان گفت که علت درد پاها و دستها سکته مغزی در ناحیه مغز چه خواهد بود.
اکثر بیماران سکته و حوادث مغزی در روزها و هفتههای اولیه از درد یا سوزش شکایت میکنند و اغلب در تمام شبانهروز این احساس بهصورت ثابت است. بروز این درد سکته مغزی در ناحیه مغز ارتباطی با اندامها ندارد و به دلیل آسیب به مغز ایجاد میشود البته باید توجه داشته باشید که این نوع درد بهطورکلی شیوع زیادی ندارد و تشخیص صحیح آن بسیار مهم و نیازمند دقت و تجربه خواهد بود.
پس از سکته و حوادث مغزی فرد دچار اختلالات زیادی میشود و یکی از آنها که به طور مکرر تکرار میشود خستگی خواهد بود که به همراه احساس سرگیجه ظاهر میشوند. حتی اگر سکته مغزی بهبود پیدا کند خستگی ممکن است مشکلساز باشد و هر چه استراحت کرده باشید تمایل به طولانیشدن خواهد داشت.
علت بی حالی بعد از سکته مغزی بستگی بهشدت سکته دارد و این احتمال وجود دارد که برای انجام فعالیتهای روزانه دچار مشکل شوید، برای یک بازمانده سکته و حوادث مغزی بسیاری سخت است که بیماری او را دوستان یا خانواده متوجه نشوند و واقعاً درک نکنند که چقدر خسته هستید.
متأسفانه، هیچ داروی خاصی برای خستگی سکته مغزی وجود ندارد. اما کارهای زیادی وجود دارد که میتوانید برای کاهش فشار روزانه انجام دهید اولین قدم برای تشخیص درست بیماری سکته و حوادث مغزی این است که به متخصصان معتبر مراجعه کنید تا مشخص شود علت خستگی چیست و معمولاً با آزمایش خون و ارزیابی فیزیکی انجام میشود قبل از هرگونه اقدام شدید برای رهایی از خستگی مانند ترک یک دارو آن را با پزشک در میان بگذارید.
سکته مغزی و بی حسشدن سمت راست بدن
سکته و حوادث مغزی میتواند بر کیفیت حرکت تاثیر بگذارد و همچنین ایمنی را به خطر بیندازد، یکی از عوامل شایع سکته مغزی و بی حسشدن سمت راست بدن میباشد که در ادامه قصد داریم به تمرینهای مفید و همچنین درمانها بپردازیم. بیحسی میتواند در هر کدام از اندامهای بدن اتفاق بیفتد و شامل موارد زیر خواهد بود:
بی حسشدن
سنگینی
مورمور
حساسیت مفرط
احساس خیس شدن یا زیر آب بودن
بینظمی دمای بدن
بهعنوان یکی از مبتلایان سکته مغزی تصور کنید که همیشه این احساس را دارید و گذراندن چند روز چقدر برایتان دشوار خواهد بود که حتی نگهداشتن قاشق به یک کار سخت تبدیل میشود. مغز مبتلایان فراموش کرده که اعصاب وجود دارد و یا نحوه استفاده از آنها را نمیداند.
اغلب، بازماندگان پس از سکته کاملاً بیحرکت میشوند هنگامی که این اتفاق میافتد، بازماندگان سکته و حوادث مغزی باید بهمحض تثبیت وضعیت خود در درمان فیزیکی و کاردرمانی شرکت کنند تا حس در اندام را دوباره به دست آورند. برای بهبود بیحسی سمت راست بدن پس از سکته مغزی تمرینات زیر به شما کمک خواهند کرد:
اشیای مختلف را کنار هم جمع کنید و روی میز قرار دهید بدون نگاهکردن به اشیا، آنها را بردارید و احساس کنید سعی کنید تفاوت بین بافتها را تشخیص دهید.
یککاسه را با برنج خام پر کنید و اشیای بافت مختلف مانند تیله، سکه، گیره کاغذ و توپهای پنبه را در آن دفن کنید. دست به داخل کاسه بزنید و سعی کنید اشیا را بدون نگاهکردن پیدا کرده سپس آنها را با لمس شناسایی کنید.
یکی دیگر از تکنیکهای توانبخشی که احتمالاً میتواند حس را بازگرداند آینه درمانی است. در تمرینات با جعبهآینه درمانی، بیمار یک آینه را در مقابل اندام آسیبدیده خود قرار میدهد. آنها سپس در تمرین دودستی و متقارن تکراری شرکت میکنند که در آن بازمانده اندام آسیبدیده را حرکت میدهد درحالیکه انعکاس حرکت اندام سالم را تماشا میکند.
بعضی از داروهای سکته مغزی نیز میتوانند با داروهای مسکن خاصی تداخل داشته باشند.
داروهایی که پزشک پیشنهاد میدهد به دلیل درد و همچنین شرایط فردی فرد بستگی دارد افراد مبتلا به سکته و حوادث مغزی به دلایل مختلفی درد را تجربه میکنند که هر کدام به داروهای متفاوتی نیاز دارند.
داروهای ضدافسردگی
پزشکان معمولاً از داروهای ضدافسردگی برای کاهش علائم بیماریهای روانی استفاده میکنند، اما برخی از این داروها میتوانند درد را نیز مدیریت کنند.
داروهای ضدتشنج
داروهای ضدتشنج داروهایی هستند که پزشکان معمولاً برای درمان تشنج استفاده میکنند. آنها همچنین ممکن است به انواع خاصی از دردهای پس از سکته در ناحیه مغز کمک میکنند
بااینحال، آزمایشهای بالینی برای اثبات اثربخشی این داروها وجود ندارد. شواهدی وجود دارد که از استفاده از پره گابالین حمایت میکند، اما مطالعات نتایج متفاوتی را به همراه داشته است این دارو ممکن است برای علائم دیگر، مانند مشکل در خواب مفیدتر از درد باشد.
ضد اسپاسم
افرادی که سکته مغزی دچار اسپاسم (انقباض غیرعادی) میشوند میتوانند از فیزیوتراپی برای کاهش اسپاسم و کنترل درد استفاده کنند.
یکی از اصلهای اولیه در توانبخشی سکته در ناحیه مغز راهرفتن است که طبق الگوهای خاص راهرفتن شما در چندین مرحله انجام میشود تا الگوها مقاومت عضلات را فعالسازی کنند و اندام تحتانی بهآرامی و هماهنگ حرکت کنند.
تمرین راهرفتن و تعادل در توانبخشی عوامل کلیدی هستند که به شما کمک میکنند تا راهرفتن پس از سکته در ناحیه مغز را یاد بگیرید همچنین هماهنگی پاها را بهبود ببخشید و قدرت لگن، زانو و مچ پا برای حمایت از بدن در هنگام حرکت افزایش پیدا کند.
انحرافات رایج راهرفتن در بیماران پس از سکته در ناحیه مغز شامل موارد زیر است:
کاهش سرعت راهرفتن و آهنگ یا گام در دقیقه
کاهش طول قدمها
کاهش زمان ایستادن روی پای ضعیف شده
محدودکردن فاصله پا
کاهش تعادل بهویژه با جابهجایی وزن
این تغییرات ناشی از ضعیفشدن در تولید نیرو میباشد که برای به جلو راندن بدن تعادل را مختل میکند و کاهش قدرت پای ضعیف شده توانایی تحمل وزن را از آن طرف محدود میکند.
مغز یک عضو بسیار پیچیده است که عملکردهای مختلف بدن را کنترل میکند و اگر سکته در ناحیه مغز اتفاق بیفتد جریان خون برای رسیدن به ناحیهای از بدن دچار مشکل میشود و آن قسمت از بدن آنطور که باید کار نمیکند.
بهعنوانمثال اگر سکته در ناحیه مغز در پشت مغز رخ دهد ناتوانی نابینایی در فرد ایجاد میشود که اثرات سکته در ناحیه مغز در درجه اول به محل انسداد و وسعت بافت مغز بستگی دارد.
اثرات سکته در ناحیه مغز به عوامل متعددی از جمله محل انسداد و میزان آسیب بافت مغز بستگی دارد. بااینحال، ازآنجاییکه یک طرف مغز طرف مقابل بدن را کنترل میکند، سکته در ناحیه مغز که یک طرف را تحتتأثیر قرار میدهد.
اگر سکته در ناحیه مغز در سمت چپ مغز رخ دهد، سمت راست بدن تحت تاثیر قرار میگیرد و برخی یا همه موارد زیر را ایجاد میکند:
- فلج در سمت راست بدن
- مشکلات گفتار
- سبکرفتاری آهسته و محتاطانه
- ازدستدادن حافظه
و اگر سکته در ناحیه مغز در سمت راست مغز رخ دهد، سمت چپ بدن تحت تاثیر قرار میگیرد و برخی یا همه موارد زیر را ایجاد میکند:
- فلج در سمت چپ بدن
- مشکلات گفتاری
- سبکرفتاری آهسته و محتاطانه
- ازدستدادن حافظه
سخن پایانی
درمان بی حسی پا بعد از سکته مغزی باید جدی گرفته شود زیرا ناتوانیهای حسی خطرات خاص خود را به همراه دارد و اگر فردی دچار سکته در ناحیه مغز شد بلافاصله باید به اورژانس یا نزدیکترین مراکز درمانی مراجعه شود.
برای درک این موضوع تصور کنید که حس لامسه خود را از دست دادهاید و سکته مغزی و بی حسی سمت راست را تجربه کردهاید پس دیگر نمیتوانید خطر یا سوزشی را احساس کنید و این موضوع باعث ایجاد سایش و فشار و نهایتاً باعث زخم در نواحی بدن سمت میشود.
بنابراین، برای بهترین درمان از یک کار درمانگر کمک بگیرید تا شما را در شروع مجدد حسی کمک کرده و بازگشت حس پس از سکته در ناحیه مغز را تقویت کند.
پای بیحس پس از سکته را نادیده نگیرید! ممکن است نشانه آسیب عصبی غیرقابلبرگشت باشد. توانبخشی فوری = شانس راهرفتن مجدد! هر روز تأخیر = کاهش شانس بهبودی! اگر شما یا عزیزانتان پس از سکته دچار بیحسی پا شدهاید،همین امروز به متخصص مغز و اعصاب یا کلینیک توانبخشی مراجعه کنید. مغز شما توانایی ترمیم دارد—اما فقط با اقدام بهموقع!