اسپاسم عضلانی حنجره؛وقتی حنجره به تعطیلات تابستان می‌رود!
اسپاسم عضلانی حنجره، عارضه‌ای بسیار نادر بوده که زندگی شما را تحت تاثیر قرار میدهد. بسیاری در زمان مواجه‌شدن با چنین حالتی، دچار ترس و اضطراب زیاد می‌شوند که البته این، خود موجب وخیم و خطرناک‌‌تر شدن شرایط بیمار می‌شود. از علائم ابتلا به آن، این است که شما نمی‌توانید به راحتی نفس بکشید یا صحبت کنید. اگر نشانه‌هایی از این دست و سایر علائمی که در ادامه می‌آوریم را نادیده بگیرید و به پزشک متخصص مراجعه نکنید، با مشکلات جدی‌تری مانند: از دست دادن همیشگی صدا و خطر خفگی در خواب مواجه می‌شوید. عوامل و بیماری‌های زمینه‌ای متعددی هستند که باعث بروز گرفتگی در ناحیه عضلات حلق و حنجره می‌شوند. در این مقاله سعی کردیم به شما علل بروز این بیماری، راه‌های تسکین موقت آن و نیز بهترین متخصص گرفتگی عضلات را پیشنهاد دهیم. با ما همراه باشید.
آنچه در ادامه میخوانید:
زمانی که از اسپاسم عضلانی حنجره صحبت می‌شود، در حقیقت منظور اسپاسمی است که در تارهای صوتی حنجره ایجاد شده است. این مشکل در بیشتر اوقات ناشی از وجود یکسری بیماری‌های زمینه‌ای خاص است. اسپاسمی که در تارهای صوتی حنجره رخ میدهد به‌طور معمول به‌دلیل مبتلا بودن فرد به بیماری‌های خاص ایجاد می‌شود اما گاهی اوقات وجود استرس زیاد نیز چنین حالتی در فرد ایجاد می‌کند. به‌علاوه اسپاسم علامت هشدار وجود بیماری‌های خاصی همچون آسم یا رفلاکس شدید معده به ناحیه‌ی مری و یا حتی اختلال در عملکرد تارهای صوتی نیز است.
در برخی شرایط نیز حتی پزشک نمی‌تواند تشخیص دهد چرا عضلات حنجره بیمار دچار انقباض و اسپاسم شده است. گرفتگی عضلات حنجره که به‌عنوان یک بیماری کمیاب و نادر شناخته می‌شود در بیشتر اوقات در طول مدت‌زمان کوتاهی حدود کمتر از یک دقیقه طول می‌کشد. در طی این مدت شما برای صحبت‌کردن و حتی نفس کشیدن عادی با مشکل جدی مواجه می‌شوید که در صورت عدم توجه و رسیدگی به چنین مشکلی امکان این وجود دارد که به علت اختلال ایجاد شده در مسیر تنفس، دچار مرگ شوید.
وجود هرگونه مشکل و اختلال که عملکرد طبیعی تارهای صوتی حنجره را تحت تاثیر قرار میدهد در نهایت امکان دارد منجر به بیماری خطرناک اسپاسم عضلانی حنجره شود. اختلال در عملکرد تارهای صوتی حنجره به شرایط و حالتی گفته می‌شود که در آن تارهای صوتی شخص در زمان دم و بازدم حالت عادی ندارند و موجب می‌شوند شخص احساس راحتی نداشته باشد. به‌علاوه آسم بیماری تقریبا غیرقابل کنترلی است که نیاز به گذراندن دوره‌ها و روش‌های درمانی بسیار مختلفی برای بهبودی دارد.
این حالت تا حدودی مشابه شرایط بیماران مبتلا به آسم است، با این تفاوت که به‌وجود آمدن اختلال در تارهای صوتی نتیجه‌ی یک بیماری خاص است اما بیماری آسم در حقیقت یک بیماری خودایمنی است که به‌دلیل وجود اختلال در سیستم ایمنی بدن ایجاد می‌شود. در هر حال براساس موارد متعدد مشاهده شده و بررسی‌های صورت گرفته علائم هردو این بیماری‌ها مشابه هستند. که در هر دو حالت در صورت عدم پیگیری روند درست درمان، بیمار با اسپاسم عضلات حلق مواجه می‌شود.
یکی دیگر از موارد و بیماری‌هایی که به‌عنوان یک علت رایج و متداول ایجادکننده‌ی اسپاسم عضلانی حنجره در نظر گرفته می‌شود، وجود استرس و اضطراب عاطفی است. افرادی که به علت شرایط زندگی خاص خود، دچار حالت استرس و اضطراب می‌شوند و معمولا مدت زیادی در چنین حالتی می‌مانند، بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به گرفتگی عضلات حنجره هستند. حالت استرس و اضطراب موجب منقبض‌شدن عضلات ناحیه گردن و حلق می‌شود و با وارد کردن فشار زیاد به ناحیه‌ی تارهای صوتی فرد، خصوصا اگر این حالت طولانی شود، موجب انقباض و گرفتگی این عضلات خواهد شد.
اگر در زمان اضطراب احساس کردید با مشکل در تنفس و صحبت‌کردن مواجه شده‌اید؛ لازم است خیلی سریع و بدون هیچ اتلاف وقتی به یک پزشک مراجعه کنید. به‌علاوه درصورتی‌که زیاد دچار استرس می‌شوید، به احتمال زیاد برای شما ضروری است که علاوه‌بر مراجعه به پزشک برای درمان اسپاسم خود به یک روانشناس متخصص نیز برای کاهش استرس مراجعه کنید تا بتوانید از بروز چنین حالات خطرناکی در آینده جلوگیری کنید.
در برخی مواقع، برای افراد خاصی پیش می‌آید که بعد از عمل‌های جراحی «حتی ساده» دچار این مشکل شوند. عملی که روی بیمار صورت گرفته است، شاید ارتباطی با حلق، حنجره و تارهای صوتی نداشته باشد اما او با مشکل گرفتگی تارهای صوتی و حنجره مواجه شود. درصورتی‌که علت عمل رفع مشکلی در ناحیه تارهای صوتی باشد مشاهده چنین حالتی متداول و شایع‌تر است.
اما در بیشتر مواقع خود فرایند بیهوشی که برای تمامی انواع عمل‌های جراحی صورت می‌گیرد نیز منجر به اسپاسم و گرفتگی عضلات حنجره می‌شود. با این حال باید بدانید که، ابتلا به این بیماری در کودکان، پس از بیهوشی در عمل جراحی بسیار بیشتر از بزرگسالان است. به‌علاوه افرادی که به بیماری‌هایی چون انسداد ریه مبتلا هستند و برای درمانش، جراحی انجام می‌دهند بیشتر از دیگران دچار گرفتگی تارهای صوتی حنجره می‌شوند.
اگر شما از افرادی هستید که مخاط موجود در حنجره و نایتان بیش از حالت معمول حساس است، با قرار گرفتن تحت هر شرایطی که موجب تحریک این مخاط شود دچار این عارضه می‌شوید.
به‌طور مثال در برخی افراد بسیار حساس مشاهده شده است که حتی با قرار گرفتن در معرض هوای سرد دچار گرفتگی حنجره شده‌اند.
گاهی اوقات مشاهده می‌شود که برخی از اشخاص پس از بلند صحبت‌کردن و یا حالتی مثل سرفه‌کردن و حتی خوردن برخی از غذاها دچار گرفتگی تارهای صوتی و عضلات ناحیه حلق شوند. لازم است چنین افرادی علاوه‌بر مراجعه و کمک گرفتن از پزشک متخصص سعی کنند حتما بدن خود را تا جای ممکن گرم نگه دارند و از انجام کارها و فعالیت‌هایی که موجب تحریک مخاط حلق می‌شود تا جای ممکن خودداری کنند.
در نتیجه تحقیقات و مطالعات متعدد، دانشمندان متوجه شده‌اند که امکان اینکه در طول خواب افراد به اسپاسم عضلات حنجره مبتلا شوند نیز وجود دارد. با این حال علت ایجاد این مشکل در زمان خواب کاملا با حالتی که پس از بیهوشی ناشی از عمل جراحی اتفاق می‌افتد متفاوت است. مبتلا شدن به اسپاسم حنجره در خواب باعث می‌شود که فرد سریعا از خواب بپرد و حتی برای افرادی که با چنین شرایطی مواجه می‌شوند یک حالت بسیار ترسناک است که بلافاصله متوجه شوند توان سخن گفتن و به‌راحتی نفس کشیدن را ندارند.
با توجه به آزمایشات و معاینات مختلف انجام شده، علت گرفتگی عضلات حنجره در خواب رفلاکس شدید اسید معده به سمت مری یا عملکرد غیر طبیعی تارهای صوتی افراد، شناخته شده است. این حالت گرفتگی تارها و عضلات صوتی حنجره شاید تا مدت طولانی ادامه داشته باشد. با وجود اینکه مواجه‌شدن با چنین شرایطی خطرناک و کشنده نیست اما در صورت عدم مراجعه به پزشک و جدی نگرفتن پیگیری روند درمان امکان دارد منجر به مشکلات بسیار جدی شود.
زمانی که اسپاسم حنجره اتفاق می‌افتد تارهای صوتی شخص بسته می‌شوند و فرد نمی‌تواند به‌راحتی انقباضات ناحیه نای و دهانه نای خود را کنترل کند. در چنین شرایطی معمولا شخص قادر نیست به‌طور واضح صحبت کند و حتی تا حدودی برای تنفس و انجام عملیات دم و بازدم نیز دچار مشکل می‌شود. گاهی اوقات نیز اسپاسم حنجره به‌صورت خفیف اتفاق می‌افتد که در این حالت مجرای نای افراد کاملا منقبض نمی‌شود اما همچنان شخص نمی‌تواند به‌راحتی صحبت کند و شاید اصلا نتواند نفس بکشد.
با این وجود چون این شرایط زیاد طول نمی‌کشد و به‌طور معمول پس از گذشت حدود یک دقیقه عضلات به حالت طبیعی و غیر منقبض خود باز می‌گردد این مشکل کشنده و مرگ‌آور نخواهد بود اما شاید بسیار آزاردهنده و ترس آور باشد. درصورتی‌که با تلاش زیاد بتوانید در حالت اسپاسم حنجره نفس بکشید احتمالا در هنگامی که احساس می‌کنید هوا از حلق شما عبور می‌کند یک صدای صوت خشن را احساس می‌کنید. این صدا به این دلیل ایجاد می‌شود که هوای وارد شده به حلق از یک مجرای باریک‌تر از مجرای طبیعی عبور می‌کند که به آن صدا استریدور گفته می‌شود.
به‌طور معمول اسپاسم حنجره از قبل هشداری نمی‌دهد و در بیشتر مواقع به‌صورت کاملا ناگهانی و بدون هیچ عامل هشداردهنده‌ای ایجاد می‌شود. به همین دلیل گفته می‌شود که به‌طور قطعی هیچ راهکار خاصی برای جلوگیری از بروز آن وجود ندارد. با این حال افرادی که تجربه ابتلا به گرفتگی و انقباض عضلات حنجره را دارند باید پس از مراجعه به پزشک و تشخیص علت اصلی بروز اسپاسم با درمان عامل و بیماری زمینه‌ای موثر در ایجاد انقباض، از ابتلای مجدد به این مشکل جلوگیری کند.
همچنین افرادی که از بیماری‌هایی که به‌عنوان متداول‌ترین عوامل بروز اسپاسم از آن‌ها نام برده شد، مثل رفلاکس معده رنج می‌برند باید با انجام اقدامات درمانی مناسب و پیگیری سبک زندگی صحیح از بروز اسپاسم عضله حلق جلوگیری کنند. طبیعی است که افرادی که دچار گرفتگی عضلانی حنجره می‌شوند از عدم توانایی تنفس و صحبت‌کردن وحشت کنند. قرار دادن تمرینات افزایش آرامش و تمرکز در برنامه روزانه، در کاهش خطرات ناشی از اسپاسم بسیار موثر است. اگرچه محققان و پزشکان بر این باور هستند که راهکار عملی خاصی جهت کنترل و جلوگیری از ایجاد گرفتگی عضله حلق وجود ندارد، اما ضروری است که شما با کاهش و درمان عوامل و بیماری‌های زمینه‌ای تا حد زیادی از بروز آن جلوگیری کنید.
شناسایی دقیق علت ایجاد مشکل
مهم‌ترین اقدام جهت درمان اسپاسم عضلات حنجره، شناسایی دقیق علت ایجاد مشکل است. پس از شناسایی عامل شما باید روش درمانی مناسب و موثر را پیدا کنید. در حقیقت راهکارهای زیادی برای درمان گرفتگی عضلات حنجره وجود دارد؛ که عمل کردن به آن‌ها موجب از بین رفتن علائم بیماری به‌طور کامل یا کاهش علائم آزاردهنده می‌شود، که البته انتخاب این راهکارها بستگی به شناسایی دقیق دلایل بروز اسپاسم دارد.
اقدام به یک متخصص جهت درمان
درصورتی‌که به‌طور مکرر و مداوم دچار اسپاسم عضلات حنجره می‌شوید، و متوجه شده‌اید علت آن ابتلا به بیماری‌هایی مثل آسم، استرس و اضطراب مداوم یا رفلاکس شدید اسید معده است، کاری که باید انجام دهید، اقدام به یک متخصص جهت درمان و کاهش علائم بیماری اصلی شماست.
انجام تمریناتی که به شما آرامش می‌دهند
انجام این تمرینات، بدن و ذهن شما را آرام می‌کنند و از استرس شما می‌کاهند موجب کاهش علائم اسپاسم می‌شود و همچنین در کاهش مدت‌زمان گرفتگی عضلات نیز موثر خواهد بود. پس از امتحان‌کردن تمرینات مختلف و شناسایی بهترین و کارامدترین راهکارها حتما آن‌ها را یادداشت کنید تا در شرایط اضطراری در خاطر شما بماند.
دچار وحشت و اضطراب نشوید
در زمان گرفتگی عضلات حنجره اگر متوجه شدید که تارهای صوتی شما تا حد زیادی منقبض شده که حتی نمی‌توانید کوچکترین صدایی ایجاد کنید و یا مسیر تنفسی شما کاملا مسدود شده بود، مراقب باشید که به هیچ وجه دچار وحشت و اضطراب نشوید و سعی کنید آرامش خود را حفظ کنید تا شرایط شما وخیم‌تر نشود.
به حنجره خود فشار وارد نکنید
زیاد به حنجره خود برای نفس کشیدن فشار وارد نکنید چون شرایط شما را بدتر می‌کند. در عوض سعی کنید جرعه جرعه آب بنوشید و با این کار به آرامی موجب حرکت تارها و عضلات حلق خود شوید.
سبک زندگی درست
فراموش نکنید که در هر شرایطی که دچار اسپاسم در عضلات شوید درست کردن سبک زندگی و حذف رفتارهای غلط، با بهبود و کاهش علائم بیماری‌های زمینه‌ای مختلف شما، خصوصا بیماری‌های مربوط به معده و اضطراب تاثیر زیادی بر بهبود شما می‌گذارد.
درصورتی‌که شاهد ابتلای اطرافیان خود به اسپاسم عضلات حنجره بودید، خیلی سریع با او صحبت کرده و او را به حفظ آرامش و عدم اضطراب دعوت کنید. سعی کنید با او صحبت کنید و بررسی کنید که آیا توانایی این را دارد که سوالات شما را بشنود و در پاسخ به آن‌ها سر خود را حرکت دهد یا خیر. دعوت به آرامش موجب کاهش انقباض عضلات ناحیه حلق و بهبود علائم و شرایط فرد خواهد شد.
زمانی که متوجه شدید که مسیر تنفسی فرد مسدود نشده و می‌تواند نفس بکشد، همچنان صحبت کردن با او را ادامه دهید. سعی کنید با یک لحن آرامش بخش به بیمار اطمینان دهید که مشکل خاصی ندارد و این رفتار را تا زمانی که گرفتگی عضلات حنجره کاملا از بین برود و او به حالت طبیعی برگردد ادامه دهید.
درصورتی‌که متوجه شدید پس از گذشت مدت‌زمان طولانی بیمار همچنان علائم اسپاسم را دارد و دچار بهبودی نشده است و یا مشاهده کردید که علائم خاصی مثل تغییر رنگ چهره یا همان رنگ پریدگی را از خود نشان میدهد لازم است بدانید که او دچار حملات آسمی شده و ضروری است که هرچه سریعتر به اورژانس مراجعه کند.
علاوه‌بر مواردی که در بخش‌های قبل بیان کردیم همچون: انجام تمرینات و تکنیک‌های حفظ آرامش و کنترل اضطراب، انجام یکسری تمرینات خاص تنفسی به بهبود گرفتگی تارهای صوتی و راحت‌تر انجام شدن تنفس شما در شرایط اسپاسم کمک می‌کند. برای انجام تنفس بهتر شما باید از یک نی کمک بگیرید. برای انجام این کار باید نی را درون دهان خود بگذارید و لب‌هایتان را به اطراف نی بچسبانید.
حالا تمام سعی خود را به‌کار بگیرید تا بدون هیچ مکثی و به‌صورت مداوم با انجام دم و بازدم‌های متوالی از طریق نی نفس بکشید. در حالی‌که این عملیات را انجام می‌دهید باید مراقب باشید که به هیچ عنوان از طریق بینی خود نفس نکشید و سعی نکنید با بینی هوا را به درون شش‌ها بفرستید. تنفس و دم و بازدم باید فقط از طریق دهان صورت بگیرد. در حقیقت انجام این کار موجب می‌شود شما بتوانید با کنترل تنفس خود و کندتر شدن آن به تارهای صوتی خود فرصت دهید آرام شوند. در نتیجه ایجاد آرامش در تارهای صوتی میزان انقباض کاهش می‌یابد.
دومین روش برای بهبود عملکرد تنفس، این است که: سعی کنید به‌صورت بسیار آهسته و آرام هوا را از طریق بینی وارد شش‌های خود کرده و بلافاصله در حالی که لب‌های خود را جمع و غنچه می‌کنید با انجام بازدم هوا را به بیرون بفرستید؛ سپس تنفس خود را در طول ۵ ثانیه متوقف کنید و دوباره این کار را تکرار کنید. انجام مداوم این حرکت با کم کردن فشار وارد شده به عضلات ناحیه حلق، اسپاسم ایجاد شده در این بخش از بدن را کاهش میدهد.
سخن پایانی
به طور کل نمی‌توان انکار کرد که ابتلا به اسپاسم عضلانی حنجره، یک تجربه‌ی بسیار وحشتناک و استرس‌زا است. در این مقاله سعی کرده‌ایم علاوه‌بر بیان علل وقوع این مشکل نادر، روش‌های موثر در درمان و نیز جلوگیری از بروز این مسئله را بیان کنیم. علل مختلفی منجر به بروز این وضعیت می‌شوند، از جمله: تحریک تارهای صوتی، آسیب‌های عصبی، عفونت‌ها و... توجه داشته باشید که برای درمان این عارضه، حتماً باید به پزشک متخصص در این زمینه مراجعه کنید تا از بروز عواقب بعدی جلوگیری نمایید.
اگر به دنبال خدمات پزشکی باکیفیت و حرفه‌ای هستید، کلینیک ما با بیش از چند دهه سابقه در این زمینه دارد و با بهره‌گیری از ممتازترین کادر پزشکی، در کنار شماست تا دوباره آرامش و سلامتی را به شما بازگرداند. برای اطلاعات بیشتر و مشاوره، با ما تماس بگیرید.