بالش طبی برای آرتروز گردن، کاهش درد و التهاب و خشگی و گرفتگی در گردن و شانه
بیماری‌هایی همچون آرتروز گردن ارتباط مستقیمی با سبک زندگی افراد دارند، این بیماری یک بیماری پیش رونده است بنابراین اگر با تمام امکاناتی که در اختیار داریم آن را مهار نکنیم، روز به روز وضعیت جسمی ما سخت‌تر و علائم ناشی از آن بیشتر می‌شوند. در کنار تمام اقدامات درمانی تهاجمی و غیر تهاجمی که برای مهار آرتروز مورد استفاده قرار می‌گیرند، اصلاح سبک زندگی و حتی اصلاح نحوه خوابیدن و استفاده از تشک و بالش طبی برای آرتروز گردن نیز می‌تواند بسیار موثر و کمک کننده باشد. در این مقاله قصد داریم پیرامون فواید استفاده از این تشک‌ها و بالشهای طبی صحبت کنیم.
همانطور که می‌دانید آرتروز گردن یک بیماری پیشرونده و التهابی است که موجب درد و التهاب و خشکی و گرفتگی در گردن و شانه می‌شود. یکی از اقدامات کمک درمانی برای آرتروز که دکتر فوق تخصص آرتروز گردن توصیه می‌کند، استفاده از بالشهای طبی می‌باشد.
♦ هدف اصلی در استفاده کردن از بالش طبی برای آرتروز گردن چیست؟
هدف اصلی پزشکان از توصیه اینگونه بالش‌ها کاهش علائم موجود و جلوگیری از پیشرفت بیماری مورد نظر می‌باشد. زیرا این بالش‌ها قادر هستند به کاهش درد و التهاب، گرفتگی و خشکی عضلانی ناشی از آرتروز کمک کرده و با قرار دادن گردن در وضعیت درست خود از پیشرفت روند تخریبی غضروف مفاصل گردن در حین خواب جلوگیری کنند.
♦ چه کسانی می‌توانند از بالش طبی برای آرتروز گردن استفاده کنند؟
بالشهای طبی نه فقط برای بیماران مبتلا به آرتروز، دیسک و سایر بیماری‌های ستون فقرات گردنی بلکه برای بیماران مبتلا به بیماری‌های ستون فقرات کمری نیز مفید می‌باشند. جالب است بدانید که این بالش‌ها صرفا برای بیماران نبوده و افراد سالم نیز می‌توانند از مزایا و فواید آنها بهره مند شوند.
همانطور که گفتیم این بالش‌ها با هدف کاهش علائم بیماری‌ها و کمک به مهار آنها تجویز و توصیه می‌شوند، اما علاوه بر این موارد دارای مزایا و فواید دیگری نیز می‌باشند. در ادامه به فواید استفاده از بالش‌ها و تشک‌های طبی و نحوه اثر گذاری آنها در بدن می‌پردازیم.
♦ نگه داشتن ستون فقرات در شکل نرمال آن
استفاده از این باش‌ها و تشک‌های طبی، بدن شخص را در حالت صحیحی نگاه داشته و او را مجبور می‌کند که به شکل درستی دراز بکشد. درنتیجه، فرم S شکل و نرمال انحنا ستون فقرات (قوس طبیعی) حفظ می‌شود. این بالش‌ها و تشک‌ها به دلیل نرمی و انعطاف پذیری مناسبی که دارند باعث قرار گرفتن سر و گردن و همچنین ابتدا و انتهای ستون فقرات در یک تراز یکسان می‌شوند.
♦ کمک به برداشته شدن فشارهای اضافی بر فقرات
با قرارگیری ستون فقرات در یک وضعیت درست، وزن بدن به صورت متعادل بر تمام آن وارد شده و اینگونه دیگر هیچ فشار اضافی و آسیب زننده‌ای در مهره‌ها، دیسک‌ها و مفاصل گردن و کمر، در حین خواب ایجاد نمی‌شود.
♦ کمک به جلوگیری از پیشرفت آرتروز
خواب در وضعیت نا مناسب می‌تواند باعث افزایش سرعت پیشرفت آرتروز در گردن شود. وقتی از این بالش‌ها و تشک‌ها استفاده می‌کنیم، با از بین رفتن فشارهای اضافی از روی ستون فقرات خصوصا مفاصل بدن در حین خواب، روند پیشرفت بیماری و افزایش آسیب‌های موجود نیز متوقف می‌شود.
♦ کمک به بهبود چرخه گردش خون در بافت‌های گردن و شانه
در طول استفاده از بالش طبی برای آرتروز گردن، نرمی و انعطاف پذیری این بالش‌ها و تشک‌ها باعث می‌شوند بافت نرم بدن کمتر تحت فشار قرار گرفته و در نتیجه گردش خون در شانه و گردن افزایش پیدا می‌کند. با افزایش گردش خون، خونرسانی، اکسیژن رسانی و تغذیه بافت‌ها نیز بهتر انجام شده و فرایند بازسازی آنها بهبود پیدا می‌کند.
♦ کمک به کاهش علائم آرتروز
با برداشته شدن فشار از روی مفاصل بدن و جلوگیری از پیشرفت آسیب‌ها و همچنین بهبود گردش خون، علائم آرتروز یا دیسک گردن نیز کاهش پیدا می‌کنند. بنابراین استفاده از تشک و بالش طبی برای آرتروز گردن می‌تواند درد و التهاب ناشی از آرتروز را کاهش دهد.
♦ کمک به کاهش گرفتگی‌ها و اسپاسم‌های عضلانی
یکی از برجسته‌ترین اثراتی که پس از استفاده از تشک‌ها و بالشهای طبی تجربه می‌کنیم، برطرف شدن گرفتگی‌ها و اسپاسم‌های عضلانی می‌باشد. (به دلیل خونرسانی، اکسیژن رسانی و تغذیه بهتر بافت‌ها)
♦ کاهش احساس خستگی و کوفتگی پس از خواب
خستگی و کوفتگی پس از خواب در بیماران مبتلا به آرتروز، می‌تواند ناشی از عوامل متعددی همچون گردش خون نامناسب، التهاب، تحت فشار قرار گرفتن اعصاب شانه و گردن و غیره باشد. بالش‌ها و تشک‌های طبی احساس خستگی و کوفتگی پس از خواب را تا حد بسیار قابل قبولی کاهش می‌دهند.
♦ سایر فواید
از دیگر فواید استفاده از تشک و بالش طبی برای آرتروز گردن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کاهش تعریق در حین خواب
- کاهش میزان اختلال خروپف در خواب
- مانع از غلت زدن در خواب می‌شود
- بهبود کیفیت خواب
- خواب راحت و لذت بخش
- و ...
♦ عوارض عدم استفاده از بالش طبی
شاید این سوال در ذهن شما ایجاد شده باشد که اگر با وجود توصیه‌های مکرر پزشک متخصص، باز هم از این بالش‌ها استفاده نکرده و نحوه خواب خود را نیز اصلاح نکنیم، چه مشکلاتی ممکن است برای ما به وجود بیاید، در جواب به این پرسش باید گفت که هرچند تاکنون اثرگذاری مستقیم استفاده از بالش و تشک نامناسب و همچنین حالت نامناسب خواب بر شکل گیری بیماری‌های ستون فقرات کمر و گردن تایید نشده است، اما اینکه آنها می‌توانند باعث تشدید شدن علائم بیماری‌های ستون فقرات کمر و گردن شوند، به اثبات رسیده است.
- عدم استفاده از بالش و تشک مناسب و عدم اصلاح نحوه خواب می‌تواند سرعت تخریب مفاصل گردن در بیماری آرتروز گردن را افزایش دهد.
- خواب بهترین زمان مناسب برای استراحت و ریکاوری بدن می‌باشد، تشک نامناسب باعث می‌شود که مفاصل و دیسک‌های گردن در حین خواب فرصت مناسبی برای رهایی از فشارهای وارده در طی روز را نداشته باشند.
به هیچ عنوان نباید بر روی شکم خود و به صورت دمر بخوابیم. خوابیدن به صورت دمر نه تنها گردن بلکه تمام ستون فقرات و حتی زانو‌ها را نیز تحت فشار قرار می‌دهد.
♦ بدترین حالت خواب: خوابیدن در وضعیت دمر (روی شکم)
در این وضعیت سر و گردن به سمت عقب رانده شده و مفاصل و دیسک‌های گردن تحت بیشترین فشار ممکن قرار می‌گیرند. از طرف دیگر زمانی که به صورت دمر می‌خوابیم معمولا مجبور می‌شویم یکی از زانو‌ها و همچنین بازو‌های خود را بالا تر آورده و خم کنیم. در این حالت قسمت پایینی کمر و به طبع ستون فقرات به یک سمت می‌چرخند.
در نتیجه در طول خواب یک پیچش نامتعارف در ستون فقرات ایجاد می‌شود. این پیچش باعث تحت فشار قرار گرفتن دیسک‌ها، مهره‌ها، استخوان‌های خاجی (ساکروم) و دنبالچه در لگن و فرسوده شدن مفاصل در بلند مدت می‌شود. یکی از فواید استفاده از تشک و بالش طبی برای آرتروز گردن آن است که مانع از به وجود آمدن این چرخش و تغییر شکل‌های نا متعارف می‌شوند.
در ادامه چند مورد از بهترین وضعیت‌ها و حالت‌های مناسب برای خوابیدن را به شما معرفی می‌کنیم:
♦ وضعیت طاق باز (خوابیدن بر روی پشت)
خوابیدن به شکل طاق باز یکی از بهترین حالت‌های خواب می‌باشد. در این وضعیت خواب اگر از یک تشک و بالش مناسب هم استفاده شود، سر و گردن و ستون فقرات و لگن همگی در یک سطح قرار می‌گیرند و وزن بدن نیز بین تمام مفاصل و اندام‌های بدن تقسیم و بر روی تشک بخش می‌شود.
پزشکان توصیه می‌کنند حین خواب در این حالت، بهتر است که یک بالش بسیار کم ارتفاع را در زیر زانو‌های خود قرار دهید زیرا این کار به حفظ منحنی طبیعی ستون فقرات شما کمک کرده و باعث برداشته شدن فشار اضافی از روی مفاصل زانو و کمر می‌شود.
♦ خوابیدن بر روی پهلوها
اگر به هر دلیل قادر به خوابیدن به شکل طاق باز نیستید، توصیه می‌کنیم خوابیدن بر روی پهلوها را امتحان کنید. این حالت خواب نیز سر، گردن، ستون فقرات و لگن را در یک سطح قرار می‌دهد. در این وضعیت هم پزشکان توصیه می‌کنند برای حفظ منحنی طبیعی ستون فقرات و کاهش فشار اضافی از روی مفاصل زانو و کمر، می‌بایست یک بالش کم ارتفاع بین دو زانوی خود قرار دهیم و با یک پارچه یا لباس تا شده، فضای خالی بین زمین و کمر خود را پر کنیم.
به لحاظ ارتوپدی خوابیدن بر روی پهلوی راست یا چپ خیلی با یکدیگر تفاوتی ندارند اما برای حمایت بیشتر از قلب که در سمت چپ بدن قرار دارد، بسیاری از پزشکان توصیه می‌کنند که بهتر است بر روی پهلوی سمت راست خود بخوابیم.
♦ خوابیدن گهواره‌ای (همانند یک جنین)
این وضعیت همانند خوابیدن بر روی پهلوها می‌باشد با این تفاوت که در حین خواب پا را از قسمت لگن خم کرده و کمی زانو‌ها را به سمت شکم متمایل می کنیم، به شکلی که انگار می‌خواهیم زانو‌های خود را با دست بغل کنیم. (همچون یک جنین در شکم مادر)
نکته بسیار مهم در ارتباط با این حرکت آن است که به هیچ عنوان نباید حین انجام دادن آن احساس فشار یا درد در کمر یا گردن خود بکنید، همچنین بهتر است قبل از خوابیدن به این شکل با پزشک خود مشورت کنید تا از مناسب بودن آن برای شما اطمینان حاصل شود.
توجه: در هر وضعیتی که می‌خوابیم، فضای خالی بین زمین، شانه و گردن باید توسط بالش به خوبی پر شده باشد تا مفصل گردن باری اضافی را تحمل نکند. از این رو انتخاب یک بالش با ارتفاعی مناسب که بتواند این فضا را به خوبی تحت پوشش قرار دهد، بسیار اهمیت پیدا می‌کند. خصوصا برای بیماران مبتلا به دیسک یا آرتروز گردن.
یکی از مهم‌ترین نکاتی که به هنگام تهیه بالش طبی برای آرتروز گردن باید مورد توجه قرار گیرد، ارتفاع بالش می‌باشد. ارتفاع بالش برای بیمارانی که علاوه بر آرتروز مشکل دیسک گردن نیز دارند، باید با دقت انجام شود. بالشی که بیش از اندازه بلند و ضخیم باشد، ستون فقرات گردنی را به سمت جلو خم می‌کند و بالشی که بیش از اندازه کم ارتفاع و نازک باشد، آن را به عقب می‌کشاند.
بنابراین بهترین و مناسب‌ترین بالش، آن بالشی است که ارتفاع آن نه کم باشد و نه زیاد. ارتفاع بالش برای دیسک گردن یا آرتروز گردن، باید بر اساس ابعاد شانه بیمار انتخاب شود، زیرا همانطور که گفتیم این بالش قرار است فضای بین سر و گردن و زمین (یا تشک) را پر کند. همچنین خیلی مهم است که بیمار عادت دارد به شکل طاق باز بخوابد یا به روی یکی از پهلوهای خود دراز بکشد. نوع خوابیدن نیز می‌تواند در ارتفاع بالش برای دیسک گردن یا آرتروز گردن اثرگذار باشد:
خوابیدن به شکل طاق باز: افرادی که بر روی کمر خود و به صورت طاق باز می‌خوابند، باید از بالشهای کم ارتفاع‌تری استفاده کنند. به گونه‌ای که سر و گردن آنها توسط این بالش‌ها مقداری بالاتر آمده تا هم راستای ستون فقرات کمری قرار بگیرند.
خوابیدن به روی پهلوها: افرادی که به روی پهلوهای خود می‌خوابند برای آنکه فضای خالی بین زمین، سر و گردن آنها پر شود، می‌بایست از بالشهای ضخیم‌تر و با ارتفاع بیشتری استفاده کنند. توجه کنید که اگر ارتفاع بالش بسیار کمتر یا بیشتر از عرض یک طرف از شانه‌های شما باشد، به هنگام خوابیدن گردن شما را در وضعیت نامناسبی قرار می‌دهد.
بنابراین مناسب‌ترین ارتفاع بالش برای دیسک گردن یا آرتروز گردن به نحوه خواب بیمار بستگی دارد و نمی‌توان از یک بالش با ارتفاع ثابت، برای همه حالت‌های خواب استفاده کرد.
در ادامه چند مورد از مهم‌ترین نکاتی که در هنگام خریدن این بالشهای طبی باید مدنظر داشته باشید را برای شما ذکر می‌کنیم:
♦ ارتفاع
همانطور که پیشتر گفتیم ارتفاع این بالش‌ها باید به گونه‌ای باشند که فضای خالی بین سر و گردن زمین (یا تشک) را کامل بپوشانند.
♦ نرمی
بالشی استاندارد است که نه بیش ا اندازه نرم باشد و نه بیش از اندازه سفت.
♦ عادات در حالت خواب (نحوه خواب)
افرادی که عادت دارند به صورت طاق باز بخوابند، بهتر است از بالشهای ضخیم‌تر (با ارتفاع بیشتر) استفاده کنند و افرادی که به پهلو می‌خوابند بهتر است از بالشهای نازک‌تر (با ارتفاع کمتر) استفاده کنند.
♦ سایز
این بالش‌ها در سایزهای متفاوتی تولید می‌شوند، بنابراین حین خریدن آنها می‌توانید از فروشنده بخواهید سایزی که برای شما مناسب‌تر است را به شما معرفی کند.
♦ جنس
جنس بالش بسیار مهم می‌باشد، بهتر است از بالش‌هایی استفاده کنید که پوست شما به آنها حساسیت نداشته باشد که بهترین گزینه بالشهای نخی می‌باشند.
♦ قیمت
برخی از این بالش‌ها دارای جنس خاصی همچون لاتکس بوده و به همین دلیل قیمت بالایی دارند، توجه کنید که گران بودن این بالش‌ها صرفا به معنای بهتر بودن آنها نمی‌باشد. بنابراین پیش از تهیه آنها حتما با پزشک خود مشورت و تا جای ممکن تحقیق کنید.
♦ میزان طول عنر و ماندگار و ماندگاری و قابلیت شستشو
برخی از این بالش‌ها همچون بالشهای لاتکس قابل شستشو می‌باشند و عمری بسیار طولانی دارند برخی دیگر نیز به راحتی شسته نمی‌شود. توصیه می‌کنیم پیش از تهیه، از قابلیت شستشو آنها اطمینان حاصل کنید.
انواع مختلفی از بالشهای طبی در بازار ابزارهای پزشکی و کمک درمانی وجود دارند که توسط تولید کننده‌های مختلفی تولید می‌شوند، بدیهی است که باید بهترین مارک بالش طبی برای گردن درد را تهیه کنیم اما به طبع انتخاب بهترین نوع آن دارای ارجحیت می‌باشد. چند مورد از متداول‌ترین انواع بالشهای طبی که می‌توانید از آنها استفاده کنید عبارتند از:
♦ بالشهای طبی معمولی
♦ بالشهای طبی V (وی) شکل
♦ بالشتک‌های طبی U (یو) شکل
♦ بالشهای رول شکل (رول‌های گردنی)
♦ بالشت‌های طبی مموری فوم
بالشت‌های طبی مموری فوم
این نوع بالش‌ها نوع خاصی از بالشهای طبی هستند که دارای ویژگی متفاوت و بسیار خاصی می‌باشند. در این بالش‌ها از نوعی فوم که به آنها فوم‌های هوشمد گفته می‌شود استفاده شده است.
فوم‌های هوشمند دارای انعطاف پذیری بسیار خوبی می‌باشند به نحوی که می‌توانند متناسب با وزن سر تغییر شکل داده و حالت سر و گردن را به خود بگیرند. به همین دلیل وزن سر و گردن به صورت یکنواخت بر این بالش‌ها وارد شده و فشار در هیچ بخشی از آنها متمرکز و جمع نمی‌شود.
خاص‌ترین و مهم‌ترین ویژگی بالشهای مموری فوم این است که سرعت برگشت فوم‌های هوشمند به حالت اولیه خود بسیار کمتر از سرعت تغییر شکل دادن آنها می‌باشد. این یعنی زمانی که سر بر روی بالش قرار می‌گیرد، بالش به سرعت خود را با شکل سر وقف می‌دهد اما زمانی که سر از روی آن برداشته می‌شود مدت زمان بسیار زیادی طول می‌کشد که سطح بالش صاف شود.
توصیه می‌کنیم برای انتخاب و تهیه بهترین نوع و مارک بالشهای طبی حتما از پزشک خود مشورت بگیرید. پزشک متخصص بهتر از هرشخص دیگری می‌تواند بگوید که برای آرتروز گردن از چه بالشی استفاده کنیم. (در برخی از مراکز درمانی به جای فروش بالشهای آماده، این بالش‌ها متناسب با وضعیت ارگونومی گردن بیمار ساخته می‌شوند)
در انتخاب بالشتک برای آرتروز گردن، بهتر است با پزشک یا متخصص فیزیوتراپی خود مشورت کنید. با توجه به میزان درد و نوع آرتروز، پزشک ممکن است یک بالشتک گردن خاص را به شما توصیه کند.
به طور کلی، برای آرتروز گردن، بالشتک گردن نرم و قابل تنظیم مناسب است. از بکارگیری بالشتک‌های گردنی که بعد از مدتی نرم می‌شوند، شکل خود را از دست می دهند و قابلیت پشتیبانی خود از سر و گردن را از دست می‌دهند، جدا خودداری کنید.
همچنین برای جلوگیری از بیش‌اندازه کشیده شدن گردن و پشت، باید اندازه بالشتک را به اندازه مورد نیاز بدن خودتان تنظیم کنید.
همچنین برخی بالشتک‌های گردنی با تکنولوژی پیشرفته و مواد نرم و ارگونومیک طراحی شده‌اند که می‌توانند به شکل مطلوبی با گردن سازگار شوند و کمک کنند تا کمترین فشار و استرس روی گردن و ستون فقرات ایجاد شود.
هرچند که این بالشهای طبی حتی برای افراد سالم هم مفید می‌باشند اما بهتر است پیش از استفاده از آنها با یک پزشک متخصص مشورت کنید. بالش طبی برای آرتروز گردن تنها یک روش کمک درمانی برای کاهش علائم می‌باشد و به هیچ عنوان نمی‌توان از آن انتظاری بیشتر داشت. توصیه می‌کنیم برای تهیه این بالش‌ها حتما با پزشک خود مشورت کرده و آن را از مراکز معتبر خریداری کنید.