راهکارهای مفید درمان درد لگن
درد در لگن تحت تاثیر علل مختلفی به‌وجود می‌آید گاهی ممکن است باعث ناتوانی در حرکت و عدم توانایی فرد در رسیدگی به امور روزانه شود و در موارد شدیدتر می‌تواند آنها را از کار و تحصیل عقب بیندازد. درمان درد لگن امروزه با روش‌های بسیاری قابل انجام است و می‌توان تا بتوان با استفاده از امکانات خاص پزشکی و مراقبت‌های فردی آن را تسهیل نمود؛ اما عدم درمان به‌موقع آن ممکن است با نتایج زیان‌باری همراه باشد و فرایند درمان را برایتان زجرآور کند. در این مواقع تنها راهکار ممکن مراجعه به دکتر پنجه طلا جراحی لگن است. در این مقاله کامل به بررسی علل، راهکارهای درمانی درد لگن می‌پردازیم.
آنچه در این مقاله می خوانید:
درد لگن و دردهای ارجاعی
دردهای ارجاعی، اصطلاحی است که پزشکان برای بیان درد پشت و لگن که منشأ آنها، ارگان دیگری است یاد می‌کنند. مثلاً ممکن است به علت اختلالی در شکم، لگن درد ایجاد شود. زخم‌های معده، بیماری‌های زنانگی و سایر بیماری‌ها، می‌توانند بر روی اعصاب فشار وارد آورده و باعث پشت‌درد یا کمردرد شوند.
لگن درد می‌تواند نشانگر یک بیماری مانند: التهاب، عفونت، اختلالات استخوانی و دردهای ارجاعی باشد. تغییراتی که در روند افزایش سن و پیری ایجاد می‌شود می‌تواند باعث مشکلات لگن و کمردرد افراد باشد. در خانم‌ها بعد از سن یائسگی، پوکی‌استخوان می‌تواند یکی از علل لگن درد و خمیدگی ستون فقرات باشد.
درد لگن و چسبندگی مهره‌ها ناشی از چیست؟
cدردگرفتن لگن و چسبندگی مهره‌ها به‌عنوان یک عارضه مرتبط با عملکرد و ساختار لگن و مهره‌ها شناخته می‌شوند، این عارضه باعث درد و ناراحتی در ناحیه لگن و مهره‌ها شود.
- ♦درد در لگن: درد لگن می‌تواند از علل مختلفی ناشی شود و شامل دردهای حاد یا مزمن در آن ناحیه می‌شود. علل متداول دردگرفتن لگن شامل آسیب و التهاب در مفاصل، عضلات، بافت‌های نرم، عصب‌ها و بافت‌های مجاور می‌شوند. عوامل مانند آسیب ورزشی، عفونت‌ها، التهابات مفصلی، فشار عصبی و مشکلات استخوانی می‌توانند منجر به درد لگن شوند. تشخیص دقیق و درمان لگن درد نیازمند مشاوره پزشکی است.
- ♦چسبندگی مهره‌ها: چسبندگی مهره‌ها ناشی از عدم حرکت و چسبندگی مهره‌ها به دلایل مختلفی مانند عدم وجود دیسک بین این دو مهره ( خاجی و مهره پنجم کمری) بوجود می‌آید. این وضعیت می‌تواند به علت آسیب، التهابات مفصلی، عفونت‌ها و سایر عوامل بروز پیدا کند. چسبندگی مهره‌ها می‌تواند به درد، محدودیت حرکت، عدم راحتی و عوارض دیگر در ناحیه مهره‌ها منجر شود. برای تشخیص و درمان چسبندگی مهره‌ها، معمولاً نیاز به ارزیابی پزشکی دقیق توسط متخصص است.
TMS و نشانه‌های آن چیست؟
از دیدگاه متخصص‌های ارتوپدی تاکنون بیماری با درد گردن، شانه، کمر یا لگن وجود نداشته که نداند درد او به دلیل واردآمدن آسیب یا صدمه‌ای بر اثر فعالیت جسمی است. آنها می‌گویند: درحالی‌که می‌دویدم (بسکتبال، تنیس، بولینگ و... بازی می‌کردم) کمرم صدمه‌دیده است.
درد از همان زمانی شروع شد که دختر کوچکم را از روی زمین بلند کردم: زمانی که سعی می‌کردم پنجره اتاق را که گیرکرده بود باز کنم دردم شروع شد. 10 سال قبل در یک تصادف رانندگی ضربه‌ای به پشتم وارد شد و از همان زمان کمردردهای مکرر من آغاز شده است و این عقیده که آسیب یا ضربه، عامل درد در ناحیه لگن است در ذهن تمام مردم ریشه دوانده است.
اما معاینات فیزیکی نمایانگر داستان دیگری بود. دامنه حرکتی مفصل لگن کاملاً طبیعی بود و هنگام بلندکردن وزنه با پا هیچ دردی حس نمی‌شد. منطقه اصلی درد در ناحیه‌ای حدود 5 سانتیمتر بالاتر از مفصل قرار داشت که با وارد شدن فشار، درد تشدید می شد. درد به دلیل TMS بود.
در TMS اغلب درد از ماهیچه کفل یا در واقع عصب سیاتیک مبتلا به TMS شروع می‌شود. البته منظور این نیست که این یک قانون است و همیشه در مورد دردهای لگن صادق خواهد بود؛ اما باید دانست درد استخوان لگن همیشه به دلیل فرسایش مفصل استخوان لگن نیست.
بیماری اسپوندیلیت آنکیلوزان چیست؟
درد و سفتی مرتبط با اسپوندیلیت آنکیلوزان (AS) اغلب از ستون فقرات شروع می شود، اما التهاب می‌تواند راه خود را به سایر مفاصل، از جمله باسن، باز کند. و از آنجایی‌که بسیاری از ماهیچه‌ها، تاندون‌ها و رباط‌ها از روی باسن عبور می‌کنند، در حرکت و کیفیت زندگی شما دخیل هستند. این بیماری بر اکثراً جوانان و افراد میان‌سال تأثیر می‌گذارد و معمولاً به‌طور آهسته پیشرفت می‌کند.
شایع‌ترین نشانه‌ها و شکایت‌های اولیه بیماری درد مزمن و سفتی در قسمت تحتانی پشت و لگن است.
این ناراحتی معمولاً به‌تدریج و طی چندین هفته یا حتی چند ماه بروز می‌کند. برخلاف درد پایین لگن که در اثر علل دیگر ایجاد می‌شوند، درد ناشی از اسپوندیلیت آنکیلوزان در زمان استراحت یا بی‌حرکت بودن تشدید می‌شود.
مبتلایان به این بیماری معمولاً در نیمه‌های شب در اثر گرفتگی لگن بیدار می‌شوند. این درد به طور مشخص، در اثر حرکت و ورزش کاهش می‌یابد. احساس درد در کناره‌های لگن که در طول انجام تمرینات دردناک‌تر می‌شود.
برای مثال بیماری پس از یک تصادف جزئی، مفاصل لگن او دچار درد شده بود. عکس‌برداری نشان می‌داد که مفاصل آن قسمت از لگن مبتلا به آرتروز است و بیمار مدعی بود که همین مسئله موجب بروز درد، در این قسمت شده است.
البته میزان تغییرات مفصل در اثر آرتروز بسیار ناچیز و در سن این خانم چیزی دور از انتظار نبود. مفاصل این قسمت مشکل حرکتی نداشته و این خانم موقع حرکت‌دادن پاها هیچ دردی احساس نمی‌کرد. هنگامی که از این خانم خواسته شد تا محل دقیق درد را نشان دهد، او به ناحیه کوچکی که درست در بالای مفصل لگن قرار دارد اشاره کرد.
در این محل زردپی عضله به استخوان متصل می‌شود. این قسمت نسبت به فشار نیز حساس شده بود. این خانم دچار بیماری گرفتگی عصبی عضلات شده بود و پس از انجام برنامه درمانی، دردی به‌طورکلی از بین رفت.
علل بروز دردگرفتن لگن در جوانان؟
دردگرفتن لگن در جوانان می‌تواند به علت‌های متنوعی ایجاد شود. در زیر به برخی از علل مشترک دردگرفتن لگن در جوانان اشاره می‌کنیم:
- ♦آسیب ورزشی: فعالیت‌های ورزشی شدید یا نادرست می‌تواند منجر به آسیب و التهاب در مفاصل و بافت‌های لگن شود که درد و عدم راحتی را به همراه دارد.
- ♦التهاب مفاصل: التهاب مفاصل لگن می‌تواند به دلیل عوامل مختلفی از جمله آرتریت روماتوئید، آرتریت ناشناخته و عفونت‌های مفصلی رخ دهد که باعث درد و تورم مفاصل می‌شود.
- ♦التهاب عضلات و اندام‌های نرم: التهاب عضلات و بافت‌های نرم لگن می‌تواند ناشی از تمرینات سنگین، کشش عضلانی، ضربه‌ها و آسیب‌های در جوانان باشد.
- ♦مشکلات استخوانی: برخی مشکلات استخوانی مانند آرتروز، پوکی استخوان، بیماری پاژه استخوان و ... باعث درد لگن در جوانان می‌شود.
- ♦عوامل روان‌شناختی: استرس، اضطراب و فشار روانی می‌توانند درد و ناراحتی لگن را تشدید کنند یا باعث ایجاد دردهایی مشابه با لگن درد شوند.
چند توصیه درمانی برای درد لگن
- ♦کاهش وزن: وزن بالا یا چاقی باعث افزایش فشار در مفاصل زانو و لگن می‌شود. کاهش وزن به مقدار کم نیز باعث کاهش فشار و درد می‌شود.
- ♦استفاده از گرما و سرما درمانی: گرما و سرما هر دو درد مفاصل را کاهش می‌دهند. گرما باعث بهبود سفتی و سرما باعث ازبین‌رفتن گرفتگی عضلات می‌شود. با استفاده از حوله‌های گرم، کیسه آب گرم یا حمام گرم درد مفاصل دردناک آرام می‌شود. از طرفی دیگر، درد مفاصل با کیسه‌های یخ کاهش می‌یابد. از سرمادرمانی درصورتی‌که جریان خون ضعیفی دارید استفاده نکنید.
- ♦فیزیوتراپی: فیزیوتراپ می‌تواند در برنامه‌ریزی تمرینات ورزشی مفید برای تقویت عضلات دور مفصل، افزایش محدوده حرکتی مفصل و کاهش درد مؤثر باشد.
- ♦کرم‌های ضدالتهاب موضعی: کرم‌ها و ژل‌های موجود در داروخانه‌ها می‌توانند تا حدودی باعث بهبود موقت درد آرتروز شود.
راهکارهای درمانی درد لگن با روش‌های سنتی
درمان دردهای لگنی با روش‌های سنتی یکی از روش‌های قدیمی و موروثی برای کاهش درد و تسکین علائم لگن است. در ادامه به برخی از روش‌های سنتی رایج درمان لگن می‌پردازیم.
- ♦استفاده از داروهای گیاهی: برخی گیاهان دارویی مانند زنجبیل، آلوئه‌ورا، نعناع، زیره سبز و کرفس خواص ضدالتهابی و تسکینی دارند که می‌توانند به درمان درد لگن کمک کنند. این گیاهان می‌توانند به‌صورت عصاره، چای یا به‌صورت مکمل مصرف شوند.
- ♦استفاده از دم‌نوش‌های گیاهی: برخی از گیاهان دارای خواص آرام‌بخش و تسکینی هستند که می‌توانند در کاهش دردگرفتن لگن مؤثر باشند. به‌عنوان‌مثال، دم‌نوش زعفران، گشنیز، گل‌گاوزبان و آویشن می‌توانند تسکین دردگرفتن لگن را فراهم کنند.
- ♦استفاده از تکنیک‌های ماساژ: ماساژ نواحی دردناک لگن می‌تواند به کاهش التهاب و تسکین درد کمک کند. ماساژ ملایم و دقیق در نقاط مربوطه می‌تواند عضلات را رها کند و فشار روی لگن را کاهش دهد.
- ♦استفاده از طب سوزنی: طب سوزنی نیز به‌عنوان روشی سنتی برای بهبود درد لگن مورداستفاده قرار می‌گیرد. این روش با قراردادن سوزن‌های نازک در نقاط استراتژیک بدن، جریان انرژی را تنظیم می‌کند و در کاهش درد و تسکین علائم لگن مؤثر است.
- ♦استفاده از دستگاه‌های تکنولوژیک: برخی دستگاه‌های تکنولوژیک مانند دستگاه‌های الکترو تراپی، تراپی لیزری و... می‌توانند در بهبود دردگرفتن لگن کمک کنند. این دستگاه‌ها با استفاده از امواج و الکتریسیته، به‌طور مستقیم در ناحیه دردناک تأثیر می‌گذارند و به کاهش التهاب و درد کمک می‌کنند.
- ♦تغییرات در رژیم غذایی: تغییر در رژیم غذایی نیز می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی در بهبود درد لگن داشته باشد. مصرف مواد غذایی ضدالتهاب مانند ماهی چرب، زیتون، پنیر فرنچ و سبزیجات و میوه‌های تازه از موارد مهم برای گنجاندن در رژیم غذایی هستند. همچنین، باید تا حد ممکن از مصرف مواد غذایی حاوی قند و چربی اشباع‌شده بیش از حد خودداری شود.
رژیم غذایی برای بهبود درد لگن
برخی رژیم‌های غذایی می‌توانند در کاهش دردگرفتن لگن و بهبود وضعیت مهره‌ها مفید باشند. در ادامه به برخی از روش‌های درمانی مؤثر به‌منظور کاهش درد لگن اشاره می‌کنیم:
- ♦رژیم غذایی ضدالتهابی: مصرف غذاهای ضدالتهابی مانند میوه‌ها و سبزیجات تازه، ماهی چرب (مانند سالمون و ماهی ماکرل)، روغن‌زیتون، فندق و بادام، انواع مغزه و دانه‌ها (مانند گندم کامل و آرد جو) می‌تواند به کاهش درد و التهاب مرتبط با درد لگن کمک کند.
- ♦مصرف آنتی‌اکسیدان‌ها: آنتی‌اکسیدان‌های موجود در میوه‌ها و سبزیجات رنگارنگ، مانند توت‌ها، توت‌فرنگی، توت سیاه، توت آبی، میوه‌های نارنجی، سبزیجات سبز تازه، می‌توانند به بهبود وضعیت مهره‌ها و کاهش گرفتگی لگن کمک کنند.
- ♦مصرف غذاهای پر کلسیم: مصرف غذاهایی که از کلسیم غنی هستند، مثل محصولات لبنی، سبزیجات سبز (مانند اسفناج و کلم)، ماهی‌ها و آجیل‌ها می‌تواند به استحکام و سلامت مهره‌ها کمک کند و در نتیجه دردگرفتن لگن را کاهش دهد.
- ♦مصرف غذاهای حاوی امگا-۳: مصرف ماهی‌های چرب که حاوی امگا-۳ هستند، مثل ماهی سالمون، ماهی ماکرل و ماهی‌تن می‌تواند در کاهش التهاب و درد مرتبط با دردگرفتن لگن موثر باشد.
- ♦مصرف غذاهای ضد استرس: استرس می‌تواند در تشدید ناراحتی لگن موثر باشد. مصرف غذاهایی که ضد استرس هستند؛ مانند موز، آووکادو، ماکارونی، برنج قهوه‌ای، لوبیا سیاه و دم‌نوش‌های آرام‌بخش مانند نعناع، لیمو و چای آویشن می‌تواند به کاهش درد در لگن و تسکین آن کمک کند.
- ♦مصرف مواد غذایی حاوی آنتی‌استیروئیدال‌ها: برخی غذاها مانند زرشک، زنجبیل، زردچوبه و فلفل سیاه دارای خواص ضدالتهابی و آنتی‌استیروئیدال هستند که می‌توانند به کاهش درد و التهاب مرتبط با ناراحتی در لگن کمک کنند.
- ♦مصرف غذاهای حاوی آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی: مصرف میوه‌ها و سبزیجاتی که حاوی آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی مانند ویتامین C، E و بتاکاروتن هستند، می‌تواند به بهبود وضعیت مهره‌ها و کاهش درد لگن کمک کند. برخی از این مواد غذایی شامل پرتقال، لیمو، توت‌ها، نارنگی، خرما و مغزهای خشک (بادام و گردو) هستند.
- ♦مصرف غذاهای حاوی ویتامین D: ویتامین D اهمیت بسیاری در سلامت مهره‌ها دارد و می‌تواند به بهبود وضعیت آنها و در نتیجه کاهش ناراحتی در لگن کمک کند. مصرف ماهی چرب مانند سالمون و ماکرل، تخم‌مرغ، پنیر، شیر و محصولات لبنی می‌توانند منابع خوبی برای ویتامین D باشند.
- ♦مصرف آب به میزان کافی: مصرف آب به میزان کافی برای حفظ رطوبت و کمک به عملکرد صحیح مهره‌ها بسیار مهم است؛ بنابراین، مطمئن شوید که روزانه مقدار کافی آب می‌نوشید.
روش‌های درمانی فیزیوتراپی برای دیسک کمر و سیاتیک
روش‌های فیزیوتراپی که جنبه درمانی برای درد لگن دارند شامل گزینه‌های زیر است:
- ♦تمرینات تقویتی عضلات لگن: انجام تمریناتی که بر روی عضلات لگن تمرکز داشته باشد، می‌تواند در بهبود وضعیت دردناک لگن کمک کند. این تمرینات شامل تقویت عضلات همانند عضلات میانی، عضلات پشتی ران و عضلات شکمی می‌شوند. فیزیوتراپیست می‌تواند برنامه تمرینی مناسبی را برای شما تنظیم کند.
- ♦تمرینات انعطاف‌پذیری: انجام تمریناتی برای افزایش انعطاف‌پذیری لگن و نواحی مرتبط می‌تواند در بهبود ناراحتی در لگن کمک کند. تمرینات انعطاف‌پذیری شامل تمرینات استرچینگ، تمرینات یوگا و تمرینات پیلاتس می‌شوند.
- ♦الکترو تراپی: استفاده از جریان الکتریکی به‌منظور تسکین درد لگن و کاهش التهاب می‌تواند مؤثر باشد. این روش شامل الکترواستیمولاسیون، تراپی لیزری و الکترو تراپی شوکی می‌شود.
- ♦تمرینات تعادل و کنترل عضلات: تمریناتی برای بهبود تعادل و کنترل عضلات لگن و نواحی مرتبط آن می‌تواند در رفع ناراحتی در لگن موثر باشد. این تمرینات شامل تمرینات بالانس و استحکام عضلات (تمرینات پروپریوسپشن) می‌شوند.
روش‌های جراحی در درمان دردهای لگنی
روش‌های جراحی ممکن است در مواردی که درد در لگن مزمن و مقاوم به سایر روش‌های درمانی است، مورداستفاده قرار بگیرند. در زیر به برخی از روش‌های جراحی برای درمان موثر درد لگن می‌پردازیم:
- ♦جراحی تخلیه توده: در برخی موارد، فشار و توده‌های موجود در ناحیه لگن می‌تواند علت اصلی درد باشد. جراحی و تخلیه فضاهای توده‌ای مانند تراپی لوسکاپی و دیسکتومی برای ازبین‌بردن توده‌ها و فشارها در نواحی موردنظر به کار می‌رود.
- ♦جراحی ترمیم بافت‌ها: گاها، آسیب و ضعف بافت‌های لگن می‌تواند دردناک باشد. جراحی ترمیم بافت‌ها مانند جراحی روتور کافراژ و ترمیم رباط‌های مفصلی، به بازسازی و تقویت بافت‌های آسیب‌دیده می‌پردازد.
- ♦جراحی فیوژن مفصلی: در برخی موارد، ممکن است مفصل لگن در اثر آسیب یا بیماری مشکل داشته باشد. در این صورت، جراحی فیوژن مفصلی به‌منظور ایجاد استحکام و پایداری در مفصل لگن انجام می‌شود.
- ♦جراحی تعویض مفصل: در موارد شدید و غیرقابل‌تحمل ناراحتی در لگن که به دلیل آسیب سنگین به مفصل است، ممکن است نیاز به جراحی تعویض مفصل با مفصل مصنوعی وجود داشته باشد.
مهم است که برنامه فیزیوتراپی شخصی‌سازی شده توسط یک فیزیوتراپیست ماهر طراحی شود تا به نیازهای خاص شما و شرایط درمانی‌تان پاسخ دهد. همچنین، مراقبت و پیگیری دقیق پس از جراحی بسیار مهم است تا اثربخشی و نتایج مثبت درمان به حداکثر برسد.
سخن پایانی
باتوجه‌به تنوع موضوعات مطرح شده درباره درد در لگن، می‌توان گفت که درمان این عارضه نیازمند رویکردهای گوناگون است. بااطلاع از علل بروز درد در لگن می‌توان تلاش کرد تا درد در لگن وابسته به این عوامل کاهش یابد و کیفیت زندگی افراد بهبود یابد. در نهایت، باتوجه‌به اهمیت و تأثیر درد در لگن بر روی زندگی روزمره، بهبود و درمان مناسب این عارضه حائز اهمیت است.
اگر علائم شما به‌طور ناگهانی ایجاد شود یا اگر درد شدید باشد، درد لگن عارضه‌ای جدی به‌شمار می‌رود. اگر درد لگن شما بیش از دو هفته طول کشید، مراجعه به پزشک متخصص برای درمان درد لگن بسیار حائز اهمیت است.