چرا باید با علت گزگز دست در بارداری آشنا شویم؟
بارداری یکی از دوران پرهیجان خانمهاست اما با برخی تغییرات هورمونی و فیزیولوژیکی نیز همراه است که نمیتوان از آنها چشمپوشی کرد. به طور کلی احساس گزگز دست در بارداری میتواند در تمام طول روز احساس شود؛ اما تجربه نشان داده خانمها بیشتر در شب هنگام چنین تجربهای را خواهند داشت که علاوه بر تغییرات هورمونی زنانه، کاهش سطح برخی ویتامینها، تغییراتی در هورمونهای تیروئید، عدم مصرف آب کافی یا حتی برخی بیماریها میتوانند عامل چنین چیزی باشند. شناخت علت گزگز دست در بارداری و همچنین راههای درمانی آن بسیار مهم است حال سؤالی که ممکن است برای بسیاری مطرح شود اینکه برای بی حسی دست به چه دکتری مراجعه کنیم؟
آنچه در این مقاله می خوانید:
اهمیت شناخت علت گزگز دست در بارداری
دوره بارداری از دورههایی است که خانمها تجربه متفاوتی خواهند داشت و گاهی با درد و ناراحتیهایی هم دست و پنجه نرم میکنند که اغلب نگرانکننده نیست و شما نباید نسبت به این موضوع دچار استرس و اضطراب شوید چرا که استرس موجب تشدید علائم شما میشود. شناخت علت گزگز دست در بارداری اهمیت بسیار بالایی دارد و شما باید نسبت به این موضوع آگاهی کاملی داشته باشید تا بتوانید این مشکل را برطرف سازید. احساس گزگز، احساس خواب رفتگی یا بیحسی نه فقط در دست بلکه در نواحی دیگری همچون پاها در دوره بارداری ممکن است رخ دهد که به عوامل مختلفی مرتبط است.
شایعترین علت گزگز دست در بارداری که زنان آن را تجربه میکنند به تغییراتی در سطح هورمونهای جنسی همچون استروژن و پروژسترون یا هورمونهای تیروئید مربوط میشود اما تنها این موضوع باعث گزگز دست نمیشود بلکه در بسیاری از مواقع با رشد جنین و فشارهای عصبی، تجربه بیحسی و گزگز در دستها دور از انتظار نیست که معمولاً پس از مدتی برطرف خواهد شد. زمانی که عصب تونل کارپال به دلیل بارداری دچار تحریک شود، زنان علائم دیگری را نیز مشاهده کرده و در شرایط شدید بیماری، حتی ممکن است دچار محدودیتهای حرکتی شوند.
شناخت گزگز کف دست در بارداری گاهی کار سادهای نیست و اینکار باید با ارزیابیهای پزشکی انجام شود. در چنین شرایطی شما باید ابتدا به متخصص ارتوپد مراجعه کنید تا معاینه بالینی انجام شده و نتیجه آن به شما اعلام شود. گاهی اوقات که پزشک نتواند با معاینه فیزیکی علت گزگز یا همان سوزن سوزن شدن کف دست در بارداری را تشخیص دهد، ممکن است نیاز به انجام تستهایی همچون آزمایش خون، آزمایش تصویربرداری، آزمایش سنجش میزان هورمونها و … باشد که باید آنها را انجام داده و در اختیار پزشک قرار دارد.
علت گز گز شدن دست در بارداری به همراه تورم
موضوعی که باید بدانید این است که اگرچه در دوره بارداری تغییرات هورمونی و تغییراتی در رشد جنین باعث برخی مشکلات عضلانی میشوند اما همه چیز به این دو مورد خلاصه نمیشود؛ بلکه مشکلاتی در سیستم گوارشی زنان، تغییراتی در محیط رحم، تغییراتی در سیستم ادراری و تمامی اینها ممکن است عامل مشکلات مختلفی باشند که نه تمامی زنان بلکه تعداد زیادی از آنها چنین تجربهای را خواهند داشت. موردی که ممکن است برخی از بانوان آن را تجربه کنند تورم است. علت گز گز شدن دست در بارداری به همراه تورم بیشتر به همان عوامل هورمونی مرتبط میشود.
علت گزگز دست در بارداری به دلیل تغییرات مایع و نمک در بدن است. در دوره بارداری برای رشد جنین تغییراتی در جریان خون رخ میدهد که ممکن است موجب ورم برخی از بافتها مخصوصً دستها یا پاها شود که گاهی با گزگز همراه است. در کل افزایش حجم خون در بدن یا تجمع مایعات دو عامل اصلی ورم در دستها در دوره حاملگی هستند که معمولاً با گذشت چند روز برطرف خواهند شد. بهتر است بدانید که کلیهها در دوره بارداری وظیفه سنگینتری دارند و آن هم تصفیه خون هم برای مادر و هم جنین است که در این صورت فشار بیشتری بر روی کلیهها وارد شده و باعث کاهش عملکرد آنها خواهد شد که در این صورت نیز مشکلاتی همچون گزگز دست و پا و تورم دور از انتظار نیست.
اگر مدت زیادی از بروز مشکل تورم در ناحیه دست و پاها که معمولاً با گزگز همراه است گذشته باشد و ما شاهد بروز نتایج مثبتی در بهبود آنها نباشیم، نیاز به درمان دارد. نکته مهم اینکه گاهی علت گز گز شدن دست در بارداری به دلایل دیگری رخ میدهد که باید ارزیابی شده و درمانهای لازم برای آن انجام گیرد. گزگز دست اگر در وضعیت مزمنی باشد و باعث اخلال در زندگی روزمره شما شده باشد، حتماً باید پیگیری و درمان شود.اگر شما جزو زنان بارداری هستید که به جز گزگز شدید، ورم شدیدی را نیز تجربه میکنید، حتماً به متخصص ارتوپد مراجعه کنید.
اختلال در عملکرد عصبی علت گزگز دست در بارداری
در زمان بارداری، از جمله عوامل نسبتاً شایعی که باعث گزگز دست میشود، اختلال در عملکرد عصبی است. تورمی که ناشی از افزایش سطح هورمونی و افزایش مایعات در بدن خانمهای باردار رخ میدهد، موجب فشار بر روی عصب میانی شده و فرد با مشکل سندروم تونل کارپال مواجه خواهد شد. هر چقدر که فشار بیشتری بر روی عصب ناشی از تورم در دوره بارداری وارد شود، تجربه درد و گزگز بیشتر خواهد بود که در برخی مواقع با کاهش قدرت عضلات و بیحسی نیز همراه شده و نیاز به درمان پیدا میکند. علت گزگز دست در بارداری در همه مواقع به اختلال عملکرد عصبی مربوط نمیشود؛ بلکه عوامل دیگری نیز در این زمینه دخیل هستند و گاهی حتی بیماریهای دیگر موجب بروز چنین مشکلاتی خواهند شد.
نکتة جالبی که باید بدانید این است که در دوره بارداری، هورمونی با عنوان ریلکسین در بدن زنان ترشح خواهد شد که ترشح آن موجب شل شدن عضلات میشود. گاهی اوقات این هورمون موجب تغییراتی در ساختار کلی اسکلتی عضلانی شده و در چنین مواقعی، بر روی عصبها فشار وارد میشود در نتیجه فرد تجربه گزگز دست خواهد داشت. در کل میتوان گفت هر تغییری که در سیستم عصبی مرکزی به دلیل بارداری رخ دهد، موجب بروز تغییرات حسی در دست، پاها یا دیگر اعضای بدن میشود که یکی از مهمترین آنها گزگز کردن است.
معمولاً چیزی که باعث اختلال سیستم عصبی زنان در بارداری میشود که با گزگز همراه است، تورم است. زمانی که بخشی از بافت بدن تورم کند، عصبها دچار فشردگی شده و فرد علاوه بر احساس گزگز، بیحسی و گاهاً درد را نیز تجربه خواهد کرد. گزگز یا سوزن سوزن شدن کف دست و پا در بارداری با راههای مختلفی درمان خواهد شد حتی اگر این مشکل به عواملی همچون اختلالات عصبی مربوط شود. در چنین موقعیتی، پزشک ارتوپد و یا زنان پیشنهاد تغییر رژیم غذایی یا مصرف برخی از داروها را خواهد داد تا از فشار عصبی کاسته شود.
مشکل سوزن سوزن شدن کف دست در بارداری به دلیل تغییر جریان خون
شاید تصور میکنید که سوزن سوزن شدن کف دست در بارداری به دلیل کاهش جریان خون در بدن زنان باردار رخ میدهد در صورتی که قضیه کاملاً برعکس است. در واقع در دوران بارداری، ترشح هورمونها افزایش مییابد و زمانی که هورمون پروژسترون از سطح نرمان خود فراتر میرود، جریان خون در بدن افزایش پیدا خواهد کرد و همین امر موجب سوزن سوزن شدن، بی حس شدن دست چپ در بارداری یا بیحسی دست راست و حتی پاها خواهد شد؛ البته گاهی سوزن سوزن شدن با بیحسی اشتباه گرفته میشود که معمولاً در شرایط غیر حاد، نیاز به درمان نیست و به مرور بهبود پیدا میکند.
سطح هورمون پروژسترون تنها باعث گسترش عروق خونی و شدت بیشتر خون در وریدها نمیشود بلکه گاهی خانمهای باردار در چنین شرایطی دچار تپش قلب و احساس گرما در کف دست نیز میشوند. علت گز گز دست چپ در بارداری یا سوزن سوزن شدن آن بیشتر در سه ماهه اول رخ میدهد و در ماههای بعدی هورمونها تنظیم شده و علائم ذکر شده کاهش پیدا میکند. در کل بی حس شدن دست راست در بارداری، سوزش یا سوزن سوزن شدن اگر به دلیل تغییرات هورمونی رخ داده باشد مسئله طبیعی است و نیازی به نگرانی نیست.
همانطور که گفته شد سوزن سوزن شدن کف دست در بارداری بیشتر به دلیل افزایش جریان خون ناشی از ترشح بالای هورمونهاست؛ اما گاهی کاهش جریان خون باعث بروز چنین مشکلاتی میشود که اگر با علائم دیگری همچون ضعف عمومی بدن، حالت تهوع و استفراغ، بیاشتهایی و مواردی این چنینی همراه باشد، نیاز به ارزیابی توسط پزشک دارد. اگر موضوع سوزن سوزن شدن دست یا پاها در بارداری باعث نگرانی شما شده است، شدت آن بالاست یا رفتهرفته بیشتر میشود، بهتر است به متخصص زنان یا ارتوپد مراجعه کنید.
آیا علت گزگز دست در بارداری به کمبود ویتامینها مربوط میشود؟
در پاسخ به این سؤال که آیا گزگز دست در بارداری میتواند به کمبود ویتامین مربوط شود باید گفت بله در واقع در بسیاری از مواقع این مشکل به دلیل کمبود ویتامین است. در طول دوره بارداری، بدن زنان به مقدار زیادی ویتامین نیاز دارد چرا که جنین نیز باید تغذیه کرده و نیازهایی که به انواع ویتامین و مواد معدنی دارد برطرف شود. در دوره بارداری زنان باید به تغذیه خود توجه کنند و از آنجایی که علت گزگز دست در بارداری میتواند به این موضوع مرتبط شود، باید انواع غذاهای سالم و با ویتامین عالی در سبد غذایی گنجانده شود.
کمبود یکی عنصر مهم در بدن زنان علت بی حس شدن دست چپ در بارداری، بی حس شدن دست راست در بارداری یا گزگز شدن دست است و آن چیزی نیست به جز ویتامین (B12). اگر شما در دوره بارداری چنین احساسی داشتید، بهتر است غذاهایی با این ویتامین را جزو اولویت مصرف خود قرار دهید تا از بروز آسیبهای عصبی نیز جلوگیری شود. زنان بارداری که به دلیل این ویتامین دچار گزگز دست شدهاند، ممکن است نشانههای دیگری نیز داشته باشند که شامل خستگی و بیحالی است و معمولاً رفتهرفته بیشتر میشود که در صورت نیاز و طبق توصیه پزشک، از انواع مکملهای دارویی نیز برای جبران این ویتامین استفاده خواهد شد.
گزگز انگشتان دست راست در بارداری به دلیل کمبود منیزیم نیز رخ میدهد چرا که این ماده نقش مهمی در سلامت و عملکرد سیستم عصبی و عضلانی دارد. معمولاً پزشکان اگر مطمئن شوند که علت گزگز دست در بارداری به عوامل هورمونی مربوط نمیشود، تستهای گی برای سنجش میزان ویتامینها و مواد معدنی انجام خواهند داد تا در صورت نیاز از مکملهای غذایی برای جبران ویتامین استفاده شود. در کل برای جبران ویتامینها در دوره بارداری و جلوگیری از مشکلات این چنینی، بهتر است از همان ابتدا تغذیه سالم و غنی از ویتامینها و مواد معدنی در دوره بارداری داشته باشید.
علت گزگز دست در بارداری به دلیل مشکلات عروقی
علت بی حس شدن دست راست در بارداری یا دست چپ یا حتی گزگز کردن آنها میتواند به دلیل مشکلات عروقی باشد. پیشتر به این موضوع اشاره شد که در دوره بارداری حجم خون نسبت به قبل افزایش پیدا میکند چرا که بدن در تگاین دوران به خون بیشتری نیاز دارد. افزایش حجم خون در بارداری موجب انبساط عروق میشود تا جریان خون به خوبی انجام شود و این موضوع با مشکلاتی همراه خواهد بود که یکی از آنها گزگز کردن دست است. زمانی که عروق خونی منبسط شوند، دستها گرم شده یا حتی برجسته خواهند شد.
مشکلات عروقی از جمله افزایش جریان خون در بارداری باعث تحریک عصبها نیز میشود و هر عصبی که دچار تحریک شده باشد، فرد حس سوزن سوزن شدن، گزگز یا بیحسی خواهد داشت. به جز تمامی اینها، برخی مشکلات در دوره بارداری از جمله ورم مسیر عروق خونی باعث مشکلاتی خواهد شد که یکی از آنها گزگز دستهاست. معمولاً زمانی که علت گزگز دست در بارداری به عوامل هورمونی مرتبط شود و مشکل به وجود آمده در وضعیت شدیدی نباشد، نیازی به درمان خاصی ندارد اما قضیه در زمان بروز مشکلات عروقی متفاوت است و در چنین شرایطی باید درمانهای لازم صورت پذیرد.
بی حس شدن دست راست در بارداری به علت فشار روحی و استرس
شاید فکر کنید فشار روحی و استرس تأثیر زیادی بر روی بیحسی دست و مشکلات اینچنینی ندارد در صورتی که اینطور نیست بلکه یکی از عوامل اصلی که موجب بی حس شدن دست راست در بارداری یا دست چپ میشود، به تنشهای مختلف در طول زندگی مرتبط میشود. دو دوران بارداری زنان باید سعی کنند بیشتر از قبل آرامش روحی خود را حفظ کرده و استرس خود را کنترل کنند تا مشکلی برایشان به وجود نیاید. فشارهای روحی روانی و استرس به طور مستقیم و غیر مستقیم بر روی سیستم عصبی تأثیر خواهد گذاشت و فرد دچار علائم مختلفی خواهد شد.
حساسیت در دست راست یا بیحسی آن تجربه بدی است که خانمها در هر دوره از بارداری به ویژه در دوران پایانی آن را تجربه خواهند کرد و عامل آن میتواند به استرس و اضطراب مربوط شود. اگر در زندگی خود با چالشهایی مواجه شدهاید و مدام دچار استرس میشوید بهتر است ملاقاتی با پزشک روانشناس داشته باشید تا برای کنترل آن داروهای خاصی در دوره بارداری برایتان تجویز شود. برای جلوگیری از این مشکل شما میتوانید از تمرینات تنفسی، یوگا و سایر تکنیکهای آرامبخشی استفاده کنید و در صورتی که نتیجه مثبتی حاصل نشد، به متخصصین این حوزه مراجعه کنید.
سخن پایانی
علت گزگز دست در بارداری موضوع نگرانکنندهای نیست و در حالت عادی نیازی به درمان خاصی ندارد مگر اینکه این مشکل در حالت شدید و با علائم جدی دیگری همراه باشد که در این صورت بهتر است با پزشکان ارتوپد یا زنان ملاقات کنید. در حالت کلی موارد هورمونی عامل اصلی بروز مشکلاتی از جمله گزگز دست، بیحسی، سوزن سوزن شدن و مشکلاتی از این قبیل در طول دوره بارداری است که برخی از زنان آن را تجربه میکنند.