علت بی حس شدن انگشتان دست در خواب؛ ، کمبود خون، سندرم‌های تونل کارپال، ، عوامل عصبی و...
خواب رفتگی در انگشتان دست، به خصوص انگشتان اشاره، میانی و شست اتفاق می‌افتد و ممکن است باعث گزگز، درد و تنبلی شود. در بعضی موارد در این بیماران، شدت علائم خود را در شب افزایش می‌دهد و ممکن است باعث بیدار شدن آنها شود. علت بی حس شدن انگشتان دست در خواب به دلایل متعددی برمیگردد که در این مطلب به تمام آنها اشاره خواهیم کرد.
برای مشاوره و اخذ نوبتویزیت با پزشک متخصص تماس بگیرید.
تشخیص خواب رفتگی دست با معاینه ممکن است کمی دشوار باشد، زیرا علائم برخی از بیماران در معاینه ممکن است منفی باشد یا تست‌ها نتایج مثبت ندهند، اما در بیماران دیگر، علائم شامل کاهش حس، تنبلی و ضعف در دست مشاهده می‌شود. حال برخی می‌پرسند که برای بی حسی دست به چه دکتری مراجعه کنیم؟ برای پاسخ به این سوال با ما همراه باشید.
گره‌ها یا برآمدگی‌های مفصلی که در آرتروز استخوانی رخ می‌دهند، معمولاً در انتهای یا نوک مفصل انگشتان دست شکل می‌گیرند. این علائم به طور شایع در زنان از نوع آرتروز استخوانی اولیه، اغلب پس از سن 40 سالگی ظاهر می‌شوند. این گره‌ها یا برآمدگی‌های استخوانی معمولاً مفاصل سه انگشت میانی دست را مبتلا می‌کنند.
اگرچه علائم فوق‌الذکر معمولاً در آرتروز استخوانی اولیه رخ می‌دهند، اما در برخی موارد، آسیب یا مجروح شدن انگشتان دست می‌تواند باعث بروز آرتریت استخوانی ثانویه شود و این گره‌ها یا برآمدگی‌های استخوانی را در مفاصل انگشتان ایجاد کند.
این وضعیت‌ها ممکن است بدون درد باشند، اما گاهی اوقات ممکن است به طور ناگهانی همراه با قرمزی، تورم، حساسیت و درد ظاهر شوند. همچنین، ممکن است در نوک انگشتان یک نوع کرختی (بی حسی) و سوزش احساس شود و شکل دست تغییر کرده و بدترکیب و زمخت گردد. با وجود درد و ناراحتی ناشی از این حالت‌ها، در بیشتر موارد، می‌توان به خوبی با این دست‌ها کاری انجام داد و احتمالاً معلولیت یا ناتوانی شدید وجود ندارد.
هنگامی که انسان در حال خواب است، سیستم عصبی ممکن است به دلیل علل مختلفی از جمله فشار طولانی مدت بر روی اعصاب یا کمبود خون، در بخش‌هایی از دست، به خصوص انگشتان دست، کار نکند.
این وضعیت ممکن است باعث بروز احساس کمتر یا کاملاً از دست رفتن حس در انگشتان شود. افراد ممکن است بی‌حسی، گزگزی، سوزش یا تندی در انگشتان خود در حالت خواب تجربه کنند. بی‌حسی انگشتان دست می‌تواند از مواردی باشد که شبانه‌روز موجب اختلال در کارهای روزمره و ایجاد نگرانی شود.
دلایل بی‌حسی انگشتان دست در خواب ممکن است متنوع باشد و شامل عواملی نظیر فشار طولانی مدت بر روی اعصاب، کمبود خون، سندرم‌های تونل کارپال، فشار روی اعصاب گردن و مهره‌ها، عوامل عصبی، وضعیت‌های مختلف آسیب نخاعی و غیره باشد.
نخاع بخشی از سیستم عصبی مرکزی است که از مغز تا ستون فقرات امتداد دارد. عملکرد نخاع در انتقال اطلاعات حسی و حرکتی بین مغز و سایر اعضای بدن بسیار حیاتی است. نخاع شامل میلیون‌ها نورون (سلول عصبی) است که پیام‌های عصبی را به سرعت به سایر اعضای بدن منتقل می‌کنند.
بی‌حسی انگشتان دست ممکن است به علت مشکلات مرتبط با نخاع باشد. برخی از علل ممکن برای بی‌حسی انگشتان دست عبارتند از:
فشار طولانی مدت بر روی عصب‌ها در نخاع می‌تواند منجر به بی‌حسی یا کاهش حس در انگشتان دست شود. صدمات و آسیب‌های ناشی از تصادفات، سانحه‌ها یا بیماری‌ها می‌تواند عملکرد نخاع را تحت تاثیر قرار داده و به بی‌حسی انگشتان دست منجر شود.
بعضی از بیماری‌ها و حالات عصبی ممکن است عملکرد نخاع را تحت تاثیر قرار داده و به بی‌حسی انگشتان دست منجر شوند. جراحی‌های مرتبط با نخاع یا ضربه‌های مستقیم به نخاع می‌توانند منجر به کاهش حس یا بی‌حسی انگشتان دست شوند.
بی‌حسی انگشتان دست به علت مشکلات نخاعی ممکن است به صورت موقت یا دائمی باشد و می‌تواند از سطح آسیب و مکانیسم علت‌های آن وابسته باشد.
سندرم کارپال تونل یک حالت عصبی است که به علت فشار عصب مدیان در مچ دست ایجاد می‌شود. عصب مدیان مسئول حس لامسه در انگشت شست، انگشت اشاره، انگشت میانی و قسمتی از انگشت حلقه است. وقتی این عصب تحت فشار قرار می‌گیرد، سندرم کارپال تونل شکل می‌گیرد که می‌تواند به بی‌حسی، گزگزی، درد، و تندی در انگشتان دست منجر شود.
استفاده بلندمدت از دست در وضعیت‌هایی که می‌تواند باعث تحریک عصب مدیان گردد، مثل کار با کیبورد و موس، حمل و نقل بار سنگین، یا استفاده بیش از حد از ابزارهای دستی، می‌تواند عوامل خطرساز برای ایجاد سندرم کارپال تونل باشند.
مصرف الکل و سیگار می‌تواند تأثیرات منفی بر سیستم عصبی داشته باشد که ممکن است به بی حس شدن انگشتان نیز مرتبط باشد. این دو ماده مخدر به صورت مصرف مداوم و بلندمدت می‌توانند به عوامل خطرساز برای بروز مشکلات عصبی، اعصاب محیطی و انگشتان دست تبدیل شوند.
۱. الکل: مصرف زیاد و مداوم الکل می‌تواند به آسیب‌های عصبی و عروقی منجر شود که به تدریج باعث کاهش حس در انگشتان دست و ایجاد بی‌حسی در آنها شود. این مشکل معمولاً به عنوان نوروپاتی الکلی شناخته می‌شود و با کاهش حس لامسه، درد یا گزگزی در انگشتان همراه است.
۲. سیگار: ترکیبات موجود در دود سیگار می‌توانند به عروق خونی و سیستم عصبی آسیب برسانند. این باعث کاهش جریان خون و اکسیژن به انگشتان دست می‌شود که ممکن است منجر به بی‌حسی و احساس کمتر در انگشتان شود.
بی حسی دست ممکن است یکی از علائم مرتبط با کم‌خونی و فقر آهن باشد. کم‌خونی یا کاهش سطح آهن در خون می‌تواند باعث کاهش جریان خون به انگشتان دست شود و منجر به بی حس شدن آنها گردد. در شرایطی که در اثر کم‌خونی، مغز و سایر اعضای بدن به اندازه کافی اکسیژن دریافت نمی‌کنند، سیستم عصبی به ویژه اعصاب محیطی که مسئول حس لامسه است، تحت تأثیر قرار می‌گیرد و می‌تواند به بی حسی و کاهش حس در انگشتان دست منجر شود.
همچنین، فقر آهن نیز می‌تواند به عنوان یک علت اصلی یا همراه با کم‌خونی در ایجاد بی حسی دست نقش داشته باشد. فقر آهن باعث کاهش سطح هموگلوبین در خون می‌شود که نقش مهمی در انتقال اکسیژن به انگشتان دست و سایر اعضای بدن دارد.
در بیماری‌های دیابتی، اختلالات عصبی و بی حسی دست از مشکلات شایعی است که ممکن است به دلیل تأثیرات بر روی سیستم عصبی و عروقی رخ دهد. دیابت می‌تواند منجر به کاهش حس در انگشتان دست و حتی دیگر قسمت‌های بدن شود، که به عنوان نوروپاتی دیابتی شناخته می‌شود. این عارضه به صورت طولانی‌مدت در اثر فشار و آسیب به اعصاب و عروق در نتیجه کاهش جریان خون به انگشتان دست رخ می‌دهد.
نوروپاتی دیابتی می‌تواند باعث بی حسی یا کاهش حس در انگشتان دست و احساس گزگزی، سوزش در این منطقه شود. افت حس لامسه و درد می‌تواند باعث ایجاد زخم‌ها و جراحات نادرست در انگشتان دست گردد که در نهایت ممکن است به عفونت‌ها و مشکلات جدی پوستی منجر شود.
علاوه بر نوروپاتی دیابتی، بیماری‌های دیابتی می‌تواند منجر به اختلالات در عروق و عصب‌ها در دست گردد. کاهش جریان خون به انگشتان دست به علت فشار بر روی عروق و عصب‌ها منجر به کاهش حس و بی حسی دست می‌شود.
بیماران دیابتی باید به علائم بی حسی و تغییرات حسی در انگشتان دست و دیگر اعضای بدن توجه ویژه‌ای کنند. این افت حس لامسه می‌تواند به ویژه زمانی که با آسیب‌های کوچکی همراه باشد، باعث ایجاد مشکلات جدی شود. برخی نکات کلیدی برای مراقبت از دست‌ها در بیماران دیابتی عبارتند از:
بیماران دیابتی باید دست‌ها خود را به صورت منظم بررسی کنند و در صورت وجود زخم‌ها، خراش‌ها یا تغییرات پوستی، به پزشک مراجعه کنند. در صورت انجام کارهایی که به دست‌ها آسیب وارد می‌کند، مانند کارهای خانگی یا کارهای با ابزارهای تیز، استفاده از کفش و دستکش مناسب و محافظتی توصیه می‌شود.
در هنگام استفاده از ابزارهای تیز و قوی، باید احتیاط کنید و از آسیب به دست‌ها جلوگیری کنید. پوست دست‌ها باید ترطیب مناسبی داشته باشد تا از خشکی و ترک‌ها جلوگیری شود. در صورت بروز زخم‌ها، باید به مراقبت و درمان مناسب آنها اهمیت داده شود تا از عفونت‌ها جلوگیری گردد.
کنترل منظم قند خون به‌عنوان یکی از عوامل اصلی مراقبت از دست‌ها در بیماران دیابتی بسیار اهمیت دارد. بیماران دیابتی با رعایت این نکات و مراقبت‌های مناسب، می‌توانند از افت حسی و بی حس شدن دست‌ها جلوگیری کرده و از مشکلات جدی پوستی جلوگیری نمایند.
بی حس شدن ناشی از فشار عصبی در دست ممکن است به علت فشار زیاد و طولانی‌مدت بر روی اعصاب دست ایجاد شود. این فشار می‌تواند از عوامل مختلفی نظیر تروما، آسیب‌ها، التهابات، تورم‌ها یا به عنوان ناشی از بیماری‌های عصبی مانند هرنیات‌های دیسکی رخ دهد.
فشار مستقیم یا تنش مداوم بر روی اعصاب می‌تواند باعث کاهش تأمین خون به این اعصاب شود که منجر به کاهش حس در دست می‌گردد. به دلیل کاهش جریان خون به اعصاب، حالت بی حسی و کاهش حس لمسه، درد، گزگزی و سوزش در دست ایجاد می‌شود.
بسته به منطقه‌ای که اعصاب آسیب دیده‌اند، بی حسی ممکن است در انگشتان، ناحیه کف دست، مچ دست و حتی تمام دست رخ دهد. بی حسی ناشی از فشار عصبی در دست می‌تواند به صورت موقت یا دائمی باشد،
عوامل روانی و استرس می‌توانند نقش مهمی در بی حسی دست ایفا کنند. استرس و وضعیت‌های روانی نقش مهمی در عملکرد سیستم عصبی ایفا می‌کنند و ممکن است تأثیرات مختلفی بر روی حس و حسی حرکات بدن داشته باشند.
استرس می‌تواند منجر به انقباض عضلات دست شود که در نتیجه کاهش جریان خون به انگشتان دست و عصب‌های محیطی شود. کاهش جریان خون به اعصاب ممکن است باعث کاهش حس لمسه و بی حسی در دست شود. همچنین، استرس می‌تواند باعث تنش عضلانی شود که ممکن است به اندازه کافی خوب جریان خون به دست را مسدود نماید و به بی حس شدن دست منجر گردد.
علاوه بر این، وضعیت‌های روانی نظیر اضطراب و افسردگی نیز می‌توانند به بی حسی دست کمک کنند. افسردگی می‌تواند باعث اندازه گیری درست انعطاف‌پذیری سیستم عصبی شود و به بی حس شدن دست منجر گردد.
علاوه بر این، وضعیت‌های روانی نظیر استرس و اضطراب می‌توانند باعث کاهش تمرکز و دقت در کارها و فعالیت‌های روزمره شوند، که ممکن است منجر به آسیب‌ها و زخم‌ها در دست شود و در نتیجه به بی حسی دست منجر گردد.
از این رو، مراقبت از وضعیت روانی و کاهش استرس می‌تواند به بهبود حس دست کمک کند. بهتر است در صورت تجربه مشکلات حسی، به پزشک مراجعه کرده و به او در مورد وضعیت روانی و استرس خود گزارش دهید تا درمان مناسب انجام شود. همچنین، استفاده از تکنیک‌های مدیریت استرس مانند مدیتیشن، یوگا و تمرینات تنفسی نیز می‌تواند به بهبود وضعیت روانی و کاهش بی حسی دست کمک کند.
بی حسی دست ممکن است به دلیل انسداد عروق یا کاهش جریان خون به دست رخ دهد. این انسداد عروق می‌تواند به علل مختلفی اتفاق بیافتد که شامل موارد زیر می‌شود:
انسداد عروق به دلیل آترواسکلروز: آترواسکلروز یک بیماری عروقی است که ناشی از تجمع چربی و نمک در دیواره عروق و رسوب آنها است. این انسداد عروق می‌تواند باعث کاهش جریان خون به دست شود و به بی حسی دست منجر شود.
انسداد عروق به دلیل انسداد توسط لخته خون: لخته‌های خونی که در عروق دست شکل می‌گیرند، می‌توانند جریان خون را مسدود نمایند و باعث بی حسی دست شوند.
انسداد عروق به دلیل التهاب عروق: التهاب عروق می‌تواند باعث انسداد آنها شود و جریان خون به دست را مختل کند.
انسداد عروق به دلیل ترمیم غلط آسیب‌ها: در صورتی که آسیب‌های دست به‌درستی ترمیم نشوند، ممکن است انسداد عروق ایجاد شود که منجر به کاهش حس و بی حسی دست گردد.
انسداد عروق به دلیل اندوتلیوم پاتولوژی: برخی از بیماری‌ها و حالت‌های پاتولوژیک می‌توانند منجر به تغییرات در دیواره عروق شوند و انسداد را ایجاد کنند.
انسداد عروق به دلیل انسداد توسط تومورها: تومورها می‌توانند در دست انسداد عروق ایجاد کنند و جریان خون به دست را متوقف کنند.
برخی داروها و مواد شیمیایی ممکن است با تأثیر بر روی سیستم عصبی، عروق و اعصاب دست، باعث کاهش حس و بی حسی در انگشتان شوند. داروها و مواد شیمیایی که می‌توانند به علت بی حس شدن انگشتان منجر شوند، می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs): برخی داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی ممکن است باعث کاهش التهاب در دست شوند و در نتیجه باعث کاهش بی حسی انگشتان گردند.
داروهای ضدافسردگی و ضد اضطراب: برخی داروهای ضدافسردگی و ضد اضطراب ممکن است باعث ایجاد تأثیرات روانی و عصبی شوند که می‌توانند به کاهش حس و بی حسی انگشتان منجر شوند.
داروهای ضدویروسی: برخی داروهای ضدویروسی ممکن است به علت تأثیر بر روی سیستم عصبی، باعث کاهش حس و بی حسی در انگشتان شوند.
داروهای ضدتشنج: برخی داروهای ضدتشنج ممکن است تأثیرات جانبی نظیر کاهش حس را به همراه داشته باشند.
مواد شیمیایی سمی: مواد شیمیایی سمی مانند مواد مخدر، الکل و مواد مخدر غیرقانونی می‌توانند باعث کاهش حس و بی حسی انگشتان شوند.
راهکارها و درمان‌های احتمالی برای بی حس شدن انگشتان به دلیل علل مختلف ممکن است شامل موارد زیر باشند:
مراقبت‌های پزشکی: اگر بی حسی دست به علت بیماری یا شرایط پزشکی است، مراجعه به پزشک جهت تشخیص دقیق علت و تعیین درمان مناسب ضروری است.
تغییرات در رژیم غذایی: تأمین مواد غذایی مورد نیاز برای بهبود جریان خون به دست می‌تواند به کاهش بی حسی انگشتان کمک کند. مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند ویتامین B12، آهن و فولات می‌تواند به بهبود حالت انگشتان کمک کند.
مراقبت‌های بهداشتی دست: دست‌ها را به صورت منظم با آب و صابون بشویید و از استفاده از مواد ضدعفونی‌کننده استفاده کنید. نگه‌داشتن دست‌ها تمیز و خشک می‌تواند از عفونت‌ها و مشکلات پوستی جلوگیری کند.
جلوگیری از آسیب: از آسیب‌ها و ضربه‌ها به دست‌ها جلوگیری کنید، به ویژه اگر احساس بی حسی دارید، چراکه ممکن است آسیب را به دست‌ها نادیده بگیرید.
اطمینان از عوارض داروها: اگر بی حسی دست به دلیل مصرف داروها است، با پزشک خود در مورد عوارض جانبی داروها صحبت کنید و به نحو مناسب داروها را مصرف کنید.
فیزیوتراپی و تمرینات: تمرینات فیزیکی و فیزیوتراپی ممکن است به بهبود جریان خون به دست و عصب‌های دست کمک کند و به بی حسی انگشتان کمک کند.
داروها: در بعضی موارد، پزشک ممکن است داروهایی را تجویز کند که به بهبود حالت عصبی و عروقی دست کمک کنند.
انجام عمل جراحی: در برخی موارد انجام عمل جراحی ممکن است لازم باشد تا علت بی حسی دست را برطرف کند.
برای مشاوره و اخذ نوبتویزیت با پزشک متخصص تماس بگیرید.
اگر با بی حس شدن انگشتان دست خود در خواب مواجه هستید، این مشکل می‌تواند به علت‌های مختلفی از جمله مسائل عصبی، فشار عروقی، و تأثیر داروها رخ دهد. در این مطلب، به تشریح علت بی حس شدن انگشتان دست در خواب پرداخته‌ایم. توصیه می‌شود که با مطالعه دقیق بخش‌های مختلف این مقاله، به تشخیص و درمان مناسبی برای این مشکل دست پیدا کنید. همچنین، برای حفظ سلامتی و جلوگیری از مشکلات بیشتر، به پزشک خود مراجعه کرده و نظرات ایشان را مورد بررسی قرار دهید.