دلیل بی حسی پا بعد از عمل دیسک کمر و خطر معلولیت!

دلیل بی حسی پا بعد از عمل دیسک کمر هرچیزی که می‌خواهد باشد، شما را کلافه کرده است، زمانی که از خواب بیدار می‌شوید، قبل از هرچیزی، متوجه بی‌حسی پاهایتان می‌شوید و سعی می‌کنید با ماساژ و ضربه، پاهای به اصطلاح به خواب رفته‌تان را بیدار کنید، اما اثری ندارد و کلافه‌تر می‌شوید.
راهکارهایی خانگی برای رهایی بی حسی پا وجود دارد اما این عارضه ممکن است، دلایلی عصبی داشته باشد و عدم مراجعه به پزشک می‌تواند به قیمت ناتوانی دائمی حرکتی شود، حالا که در راستای سلامتی خود گام بلندی برداشته‌اید و ریسک عمل دیسک کمر را به جان خریده‌اید، اگر بی‌حسی بیش از سه روز به درازا کشیده است، حتما پزشک جراح خود را مطلع کنید، او راهکارهایی متناسب  با شرایط شما ارائه خواهد داد، در صورتی که تا آخر این مقاله همراه ما باشید، به نحوه انجام این حرکات و علل بی‌حسی پا تقریبا مسلط خواهید شد.

آیا گزگز شدن پا پس از عمل دیسک کمر طبیعی است؟

پزشکان عقیده دارند که این بی حسی، در رو‌زهای ابتدایی عمل، طبیعی است، بعد از عمل عصب‌ها دچار تورم و التهاب می‌شوند و عوارض این مشکل را با بی حسی در پاها نشان می دهند. در چنین شرایطی می‌توان با مصرف برخی از داروها و انجام تمرینات فیزیوتراپی، دوباره بتوانید پاهایتان را حس کنید.‌
اما اگر این عوارض پس از گذشت چند روز و با وجود انجام مراقبت‌های بعد از عمل، همچنان ادامه داشت، باید پزشک خود را در جریان قرار دهید. او به خوبی جسم شما را بررسی نموده و در پی یافتن دلیل بی حسی پا بعد از جراحی دیسک کمر بر می‌آید. بنابراین بی حسی ادامه دار و طولانی پس از عمل دیسک کمر، طبیعی نیست و باید توسط متخصصان مورد بررسی قرار گیرد.
 

دیسک کمر چه نوع بیماری است؟

در ستون فقرات ما چندین مهره بر روی هم قرار گرفته‌اند. در میان هر کدام از این مهره‌ها، دیسک‌هایی وجود دارند که از دو قسمت اصلی تشکیل شده‌اند. قسمت داخلی دیسک، از ماده‌ای ژله‌مانند به نام هسته پالپوس تشکیل شده است و قسمت غضروف بیرونی آن، فیبروز آنولوس نام دارد. اگر به هر علتی برای دیسک‌ها و مهره‌ها مشکلی رخ بدهد، ماده ژله‌ای از داخل دیسک خارج شده و به عصب فشار می‌آورد. دیسک کمر بیماری است که بسیاری از افراد به آن مبتلا می‌شوند و احتمالا علائم آن را با درد در قسمت کمر، درد در پاها، بی حسی، گزگز و... حس کرده‌اید.

آیا دیسک کمر باعث بی حسی پا می‌شود و علت این امر چیست؟

احتمالا قبل از عمل هم درگیر بی‌حسی پا بوده‌اید، یکی از مهم‌ترین علائم دیسک کمر، تجربه بی‌حسی پاهاست، تحقیقات و بررسی‌ها نشان می‌دهند که ساختار سیستم عصبی مرکزی انسان و تمامی عصب‌هایی که به پاها منتهی می‌شوند، از ستون فقرات عبور می‌کنند، بنابراین هر مشکلی برای ستون فقرات و کمر به وجود آید، علائم خود را با درد و بی حسی در پاها نیز نشان می‌دهند؛ یکی از این مشکلات، دیسک کمر است.
زمانی که یکی از دیسک‌های کمر دچار پارگی شود، فتق دیسک اتفاق می افتد که باعث ایجاد فشاری مضاعف بر اعصاب ستون فقرات می‌شود، اگر در این اتفاق، عصب پا تحت فشار قرار بگیرد، علائمی مانند بی حسی پا، درد و گزگز را به وجود می‌آورد، فتق دیسک ممکن است به رگ سیاتیک نیز فشار وارد کرده و بی حسی را در پاها به وجود آورد. (سیاتیک نیز بزرگ ترین رگی است که از قسمت ستون فقرات به ران و پشت ساق پا امتداد دارد.)
 

با مهم ترین دلایل بی حسی پا پس از عمل دیسک کمر آشنا شوید

۴ دلیل اساسی، بی‌حسی پاها را بعد از عمل دیسک کمر به وجود می‌آورند، در این قسمت این ۴ دلیل را طور شفاف توضیح خواهیم داد: 

• آسیب دیدن عصب‌هایی که در اطراف دیسک وجود دارند: همان گونه که می‌دانید در اطراف دیسک‌ها و مهره‌های کمر ما، عصب‌های متعددی وجود دارند. در برخی از موارد این عصب‌ها در هنگام عمل جراحی، با آسیب‌هایی مواجه می‌شوند.‌ اگر عصبی که به پاها منتهی می‌شود در هنگام عمل با آسیب مواجه شود، نشانه آن را با بی حسی در پاهای خود مشاهده خواهید نمود.
• اشتباهات تکنیکی در هنگام عمل: گاهی اوقات ممکن است پزشکان، هنگام جراحی ، مرتکب برخی از اشتباهات تکنیکی شوند. به عنوان مثال ممکن است یکی از قسمت‌های دیسک که باعث ایجاد فشار بر روی عصب پا می‌شود از دید پزشکان دور بماند. اشتباهات جراحی از مهم‌ترین عللی هستند که ممکن است باعث بی حسی پا پس از عمل جراحی دیسک کمر شوند،  از دیگر اشتباهات پزشکی، عدم رعایت موازین بهداشتی است که ممکن است بیمار در محل جراحی خود دچار عفونت و عوارضی را مانند بی‌حسی پا تجربه کنند. 
• عدم موفقیت عمل جراحی دیسک کمر: در برخی از مواقع، عمل دیسک کمر با موفقیت انجام نمی‌شود. در چنین شرایطی، بیماری پس از گذشت مدت زمانی نه چندان طولانی، دوباره عود می‌کند و علائم خود را با درد و بی حسی پاها نشان می‌دهد.‌
• به هم خوردن تعادل ستون فقرات: بعضی از بیماران پس از عمل جراحی دیسک کمر، با به هم خوردن تعادل ستون فقرات خود مواجه می‌شوند. زمانی که توزیع نیرو و فشار ستون فقرات از بین برود، ممکن است فشار بسیار زیادی به مفاصل و عصب‌های پا وارد شود. این موضوع نیز می‌تواند یکی از مهم‌ترین دلایل بی حسی پا بعد از عمل جراحی دیسک کمر به شمار رود.

آیا باید بی حسی پا را بعد از عمل دیسک کمر، جدی بگیریم؟

این موضوع بستگی به شرایط شما و نظر پزشک متخصص دارد. بسیاری از بیماران، تا دو یا سه روز پس از عمل جراحی دیسک کمر، ممکن است عوارضی مانند بی حسی را در پاهای خود تجربه کنند. به عقیده پزشکان این مسئله کاملاً طبیعی است و جای نگرانی وجود ندارد.
اما اگر بی حسی پا ادامه داشت و روز به روز بدتر شد، حتماً باید آن را جدی بگیرید و در این زمینه با پزشک خود مشورت کنید.‌ البته این نکته را نیز نباید فراموش کنید که برخی از آسیب‌های عصبی، نیاز به مدت زمان طولانی‌تری برای بهبودی دارند. حتی مشاهده شده است که برخی از بیماران، پس از گذشت 6 ماه پس از عمل جراحی دیسک کمر، هنوز هم بی حسی را در قسمت پاهای خود کاملاً احساس می‌کنند و تمامی این موارد باید توسط پزشک متخصص مورد بررسی و درمان قرار گیرند. 
اما اگر به همراه بی حسی پاهای خود، علائم زیر را نیز دارید، باید آن ها را جدی بگیرید و به سرعت در پی درمان آن باشید:

• از دست دادن کنترل ادرار و مدفوع
• کاهش توانایی صحبت کردن
• ناتوانی در حرکت کردن و راه رفتن
• احساس ضعف در پاها
• احساس ضعف در نیمی از بدن
• احساس بی حسی شدید در پاها که با گذشت زمان کمتر نمی‌شود.

موثرترین راهکارهای درمان بی‌حسی پا پس از جراحی دیسک کمر

تا اینجای مطلب در زمینه مهم ترین دلایل بی‌حسی پاها به برخی از نکات مهم اشاره کردیم؛ بنابراین خوب است در مورد درمان آن نیز بدانیم. اگر شما به سرعت در پی درمان این عارضه باشید، می‌توانید از عوارض شدید و ناخوشایند آن جلوگیری نموده و خیلی زود به زندگی عادی و معمولی خود بازگردید. فراموش نکنید که درمان چنین مشکلی، تنها از عهده یک متخصص ارتوپد برمی‌آید و شما نباید بدون مشورت با او کاری انجام دهید. 
درمان‌هایی که پزشک به شما پیشنهاد می‌نماید عبارتند از:

• سعی کنید روزهای ابتدایی عمل را به استراحت اختصاص داده و از انجام فعالیت‌های سنگین خودداری کنید.
• با مشورت پزشک خویش، می‌توانید شروع به انجام برخی از حرکات ورزشی آرام و مناسب برای کمر خود نمایید.
• تمرینات فیزیوتراپی، تاثیر بسزایی برای درمان بی حسی حاصل از عمل دیسک، به همراه دارند.
• اگر بی حسی پاهای شما پس از عمل دیسک کمر، به علت التهاب عصب‌ها باشد، ممکن است پزشک اقدامات دارو درمانی را آغاز نماید. مصرف برخی از داروهای ضد التهاب، باعث کاهش التهاب عصب‌ها شده و به مرور زمان بی حسی پا را از بین می‌برد.
• برخی از پزشکان ممکن است برای کاهش عوارض عمل دیسک کمر و به خصوص بی حسی پاها، روش لیزر درمانی را پیشنهاد کنند.
• در مواقعی که هیچ کدام از روش‌های بالا موثر نبودند، پزشک ممکن است عمل جراحی را تجویز کند. این عمل به منظور رفع مشکلات عمل اول و درمان بی حسی پاها انجام می‌شود.

چگونه عوارض عمل دیسک کمر را کاهش دهیم؟

تا اینجای مطلب متوجه شدیم که بی حسی پاها بعد از انجام عمل دیسک کمر، یکی از عوارض آن به شمار می‌رود. هر چند تمامی بیماران دچار این عارضه نمی‌شوند، اما درصد کمی از بیماران ممکن است چنین حالت ناخوشایندی را تجربه کنند. برای این که بتوانید عوارض عمل دیسک کمر را کاهش دهید، باید در روزهای ابتدایی پس از عمل، به خوبی به حرکات جسم خود توجه کنید. در این روزها از خم و راست شدن، بالا رفتن از پله، ایستادن و نشستن برای مدت طولانی و همچنین برداشتن بارهای سنگین به شدت خودداری کنید.‌ اگر شما در این دوران به خوبی از خود مراقبت کنید و دستورات پزشک خود را مو به مو اجرا کنید، خیلی زودتر از آن چه که فکر می‌کنید، به بهبودی خواهید رسید.‌
در هفته اول پس از عمل دیسک کمر، هیچ چیز به اندازه استراحت نمی‌تواند موجبات بهبودی شما را فراهم آورد. بنابراین استراحت را فراموش نکنید و پس از گذشت این مدت، فعالیت‌های جسمی خود را به آرامی آغاز کنید. در طول این مدت، حتماً تحت نظر پزشک متخصص خود باشید تا در صورت مشاهده هر نوع علامت غیر عادی، به سرعت، فرایند درمان را شروع کنید.
 

برای کاهش علائم بی حسی پا بعد از عمل دیسک کمر، به توصیه های زیر عمل کنید

تا آن جایی که می‌توانید از خم و راست کردن پاهای خود بپرهیزید و سعی کنید روزهای ابتدایی عمل دیسک کمر را به استراحت سپری کنید.
برای مدت زمان چند روز از انجام کارهایی که در آن جسم شما نیاز به خم و راست شدن دارد، بپرهیزید.
تا آن جایی که می‌توانید از پله‌ها بالا و پایین نروید؛ تجربه نشان دهنده آن است که بالا و پایین رفتن از پله‌ها، بی حسی و ضعف پاها را چند برابر می‌نماید.
پس از عمل دیسک کمر، هرگز نباید برای مدت زمان طولانی بنشینید. اگر مجبور به انجام این کار شدید، حداقل پس از 20 دقیقه نشستن، برای مدت زمان 5 دقیقه به آرامی قدم بزنید.
ایستادن برای مدت زمان طولانی بر روی پاها نیز توصیه نمی‌شود؛ چرا که علائم بی حسی پا پس از عمل دیسک کمر را تشدید می‌نماید.
راه رفتن طولانی نیز به هیچ عنوان به این بیماران توصیه نمی‌شود. افرادی که به بی حسی پا مبتلا هستند، اگر بیش از 150 متر راه بروند، ممکن است عصب‌های آن‌ها بیش از پیش تحت فشار قرار بگیرد.
بسیاری از متخصصان به بیماران خود توصیه می‌کنند که پس از انجام عمل دیسک کمر، از دستشویی فرنگی استفاده کنند. این امر فشار وارده به عصب کمر و پاها را به حداقل خود می‌رساند.
فراموش نکنید که پس از عمل دیسک کمر، باید به تغذیه خود نیز اهمیت فراوانی بدهید. پزشکان همواره به بیماران خود توصیه می‌کنند که در طول روز حتماً از ترکیبات غذایی که حاوی ویتامین D، کلسیم و فیبر هستند استفاده کنند.
به شیوه خوابیدن خود بسیار اهمیت بدهید؛ اگر شما پس از انجام عمل جراحی، خواب استاندارد و آرامش بخشی برای جسم خود فراهم نمایید، بدون شک در بهبودی و کاهش عوارض پس از عمل، بسیار موثر خواهد بود. برای این که بدانید بهترین شیوه خواب پس از عمل دیسک کمر چیست؟ حتماً در این زمینه از پزشک خود مشورت بخواهید. معمولاً خوابیدن به سمت پشت و قرار دادن یک بالش در قسمت زیر زانوها، تاثیر بسزایی در کاهش عوارض پس از عمل دیسک کمر دارد.
 

سوالات متداول

آیا گزگز پا بعد از جراحی دیسک کمر طبیعی است؟

• بله، اگر بعد از جراحی در پای خود متوجه بی‌حسی یا گزگز شدید، نگران نباشید، این عارضه از عواقب کوتاه مدت جراحی دیسک کمر است.

چند روز بعد از جراحی، بی‌حسی پا بهبود می‌یابد؟

• زمان بهبودی به شدت آسیب عصب و فیزیک بدنی شما بستگی دارد، در برخی موارد ممکن است تا چند هفته یا ماه طول بکشد اما این فرضیه برای همه بیماران صدق نمی‌کند.  

آیا درمان خانگی برای گزگز پا بعد از جراحی، وجود دارد؟

• بله، تمرین‌هایی مانند تمرینات کششی را به آرامی، می‌توانید انجام دهید. کاهش وزن و افزایش تحرک و کمپرس گرم و سرد می‌توانند به بهبود بی‌حسی کمک کنند،. البته این درمان‌ها را اکیدا بدون توصیه پزشک انجام ندهید. 

برای درمان سوزن سوزن شدن پا، چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

• اگر این حس شدید و دردناک است، با درد همراه است، یا در طی زمان بدتر می‌شود، باید هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید. همچنین، اگر بی‌حسی با علائمی مانند ناتوانی در کنترل ادرار یا مدفوع همراه باشد، سریعا به پزشک مراجعه کنید.

زمان طبیعی بی‌حسی پا بعد از جراحی ستون فقرات چقدر است؟

• این بی‌حسی ممکن است از چند روز تا چند هفته ادامه پیدا کند، اما اگر روند آن کاهشی نبود و شدت گرفت، سریعا به پزشک مراجعه کنید. 
   

سخن پایانی

اکثر علل بی حسی پا بعد از عمل دیسک کمر که ذکر شد، با فشار به ستون فقرات و اعصاب اطراف نخاع مرتبط بودند،پس جدی نگرفتن بی‌حسی پا و عدم مراجعه به پزشک و فیزیوتراپ، مقدمه‌ای بر بیماری‌های عصبی هستند که بر توانایی حرکتی شما تاثیر می‌گذارند و ممکن است به معلولیت‌های حرکتی ختم شوند، دلیل بی حسی پا بعد از عمل دیسک کمر حتی می‌تواند بیماری مولتیپل اسکلروزیس (MS) نیز باشد و ممکن است بروز علائم این بیماری، با عمل شما متقارن شده باشد و به مشکلات جدی‌تری مانند از دست دادن بینایی و حتی مرگ شود، با مراجعه به پزشک و معاینه کامل و عکسبرداری، علت بی ‌حسی پا را مشخص کنید و هرچه سریع‌تر درمان را شروع کنید تا بتوانید به زندگی عادی خود برگردید.
امیدواریم با عمل کردن به این توصیه‌ها، بتوانید عوارضی مانند بی حسی پا پس از جراحی را کاهش دهید. هر چند پزشک شما داروها و تمرینات فیزیوتراپی را تجویز خواهد نمود، اما شما نیز می‌توانید با مشورت پزشک، مراقبت‌هایی را بعد از عمل انجام دهید و عوارضی مانند بی حسی پا را به حداقل برسانید،  از شما همراهان عزیز بسیار سپاسگزاریم که ما را تا انتهای این مطالب همراهی کردید.