جراح متخصص شانه
برای درمان آن دسته از آسیب‌های شانه که نیازمند جراحی هستند مراجعه به یک جراح متخصص شانه ضروری است. درمان برخی آسیب‌های شانه باید به موقع انجام شوند چرا که عدم درمان ممکن است موجب تشدید آسیب گردد. به عنوان مثال عدم درمان به موقع تاندونیت روتاتور کاف می‌تواند به پارگی جزئی یا کامل تاندون منتهی شود. یا برخی آسیب‌های دیگر می‌تواند دامنه حرکتی شانه را کاهش داده، درد را تشدید کرده و آسیب شانه را پایدار نماید. به دلیل پیچیدگی‌های ساختار شانه ضروری است این جراحی توسط یک جراح متخصص شانه که نسبت به ساختار شانه آگاهی داشته و تجربه درمان موفق جراحی را داشته صورت گیرد. مرکز فوق تخصصی ما با ارائه رویکردهای تشخیصی و درمانی متنوع آماده ارائه خدمات به شما عزیزان است.
فهرست مطالب مورد استفاده در این مقاله
یک جراح متخصص شانه کیست؟
علائم شایع بروز درد در شانه
شایع‌ترین علل بروز درد شانه و کتف کدامند؟
انواع روشهای جراحی شانه شامل چه مواردی است؟
و کلام آخر
یک جراح متخصص شانه کیست؟
بروز هر گونه درد و ناراحتی در شانه که با درمان‌های خانگی بهبود نیافته و با استراحت بهتر نمی‌شود نیازمند مراجعه به پزشک متخصص ارتوپد است. برخی از پزشکان ارتوپد تخصص ویژه در درمان، تشخیص و حتی پیشگیری از اختلالات اسکلتی-عضلانی بدن دارند و دوره‌های تکمیلی در حوزه شانه دیده است. بر اجزای مختلف ساختار اسکلتی بدن از جمله رباط، تاندون‌ها، مفاصل و استخوان واقف هستند. یک پزشک ارتوپد به شکل حرفه‌ای در حوزه جراحی شانه آموزش دیده است و اصطلاحاً به عنوان جراح متخصص شانه شناخته می‌شود، در خصوص آسیب‌های شانه و شرایط بوجود آمدن آن بهترین گزینه برای مراجعه می‌باشد. این متخصصان به بررسی و رفع مشکلات ناشی از ورم مفاصلی، شکستگی استخوان و مشکلات عصبی می‌پردازند.
در صورت مراجعه بیمار به خاطر شکایت از درد شانه، پزشک متخصص در گام نخست ماهیچه گردانده شانه (روتاتورکاف) و بخشی از مفصل شانه (کلاوکیل) و کل ساختار شانه تا دست اعم از مفاصل، رباط‌ها، استخوان‌ها، ماهیچه‌ها و تاندون‌ها را برای یافتن علت درد معاینه خواهد کرد.
برخی از آسیب‌های شانه مستلزم رسیدگی فوری هستند و در صورت عدم پیگیری در زمان مناسب تشدید شده و روند درمان را پیچیده‌تر خواهند کرد. مراجعه به یک جراح متخصص شانه به شما کمک می‌کند بهترین درمان را در بهترین زمان ممکن اتخاذ نمایید.
انجام عمل جراحی از جمله عمل تعویض کامل مفصل شانه صرفاً در موارد بسیار بحرانی توسط پزشک برای بیمار تجویز می‌شود. به دلیل مشکلات خاصی که جراحی شانه دارد بهتر است بیمار به پزشکی مراجعه کند که سابقۀ جراحی شانه را داشته باشد.
شانه به دلیل پیچیدگی و عملکرد بسیار مهم خود و تراکم بافت‌های عروقی، عصبی، عضلانی، اسکلتی و بیومکانیکی بسیار پیچیده‌ای که دارد، آسیب‌ها و مشکلات مرتبط با آن بسیار تخصصی هستند و نیازمند تسلط بسیار بالا روی بیومکانیک عملکرد اندام فوقانی و کمربند شانه‌ای دارد. و از همین رو فرد باید روی تکنیک‌های جراحی و غیرجراحی بخوبی مسلط باشد تا بتواند بهترین اقدامات را برای بازگرداندن عملکرد و بالابردن کیفیت زندگی فرد انجام دهد. از همین رو بسیار مهم است که فردی را که در خصوص آسیب‌های شانه به وی مراجعه می‌کنیم هم در حوزه جراحی و هم در روشهای غیرجراحی متبحر باشد. چرا که بسیاری از مشکلات شانه را می‌توان با رویکردهای غیرجراحی چون تزریق، فیزیوتراپی، ورزش درمانی، اصلاح پوستجر و موارد این چنینی اصلاح نمود. با این حال در صورت عدم درمان به موقع مشکلات شانه می‌تواند عوارض مزمنی چون نیمه دررفتگی، دررفتگی مکرر، آرتروز زودرس و درد مزمن و پایدار در فرد شوند که عملکرد بیمار را مختل می‌سازد. از همین رو اصلاح و بازتوانی شانه روندی تخصصی و نیازمند مراجعه به جراح متخصص است.
علائم شایع بروز درد در شانه
جراح متخصص شانه پیش از هر گونه اقدام ابتدا علائم بیمار را مورد بررسی قرار می‌دهد و پس از انجام معاینه فیزیکی، گرفتن شرح حال از بیمار و وضعیت وی علت درد را تشخیص داده و در صورت لزوم جراحی را پیشنهاد خواهد کرد. علائم درد شانه احتمالاً شامل موارد ذیل باشد:
- درد مزمن شانه
- التهاب و ورم اطراف عضله شانه
- مشکلات حرکتی حین ورزش
- ضعف و ناتوانی عضلات دست، بازو و شانه
- گزگز و خواب رفتگی اطراف بازو
- حساسیت به لمس شانه
- احساس سایش حین حرکت بازو
در صورت مشاهده هر یک از علائم فوق ضروری است در اسرع وقت به پزشک متخصص مراجعه نمایید چرا که عدم مراجعه و درمان به موقع ممکن است به از دست رفتن تحرک بازو منتهی شود و یا در صورت آسیب مفصل، احتمال تشدید درد وجود دارد و ممکن است هیچ‌گاه فرد قادر به از سرگیری فعالیت‌های خود همچون قبل نباشد.
شایع‌ترین علل بروز درد شانه و کتف کدامند؟
- شانه یخ زده
- پارگی و التهاب تاندون روتاتور کاف
- سندرم گیرافتادگی شانه
- دردهای ارجاعی از گردن (بیرون زدگی دیسک، تنگی کانال نخاعی)
- دررفتگی مکرر شانه و بی ثباتی آن
- انواع شکستگی‌ها
- بورسیت (التهاب بورسا)
- آرتروز یا ساییدگی شانه
- پارگی غضروف مفصلی
انواع روشهای جراحی شانه شامل چه مواردی است؟
در کل روشهای جراحی به دو صورت روش آتروسکوپی یا روش باز انجام می‌شود.
1- جراحی آرتروسکوپی:
در این شیوه جراح متخصص شانه ابتدا با ایجاد برش‌هایی داخل مفصل یک دستگاه کوچک بنام آرتروسکوپ که شامل یک دستگاه نازک مدادی شکل و یک لنز کوچک و سیستم روشنایی را وارد مفصل شانه می‌کند تا بتواند از این طریق داخل مفصل را مشاهده کند. در این شیوه جراح تصاویر ارسالی از داخل مفصل را داخل مانیتور مشاهده کرده و طبق آسیب ایجاد شده، تشخیص را انجام می‌دهد.
- سندرم گیرافتادگی شانه/ تاندونیت/ بورسیت:
از شایع‌ترین جراحی‌های شانه انجام جراحی آرتروسکوپی برای درمان التهاب تاندون روتاتور کاف است که تحت عنوان سندروم گیرافتادگی شانه شناخته می‌شود. در این بیماری ناحیه توپی شانه و بخش بالایی تیغه شانه دچار التهاب می‌گردد. این بیماری به تاندونیت شانه و بورسیت هم معروف است.
فضای خالی زیر زائده آکرومیون یا همان سر تیغه شانه محلی است که سندروم گیرافتادگی شانه معمولاً در آن رخ می‌دهد. این جراحی تحت عنوان فشارزدایی ساب آکرومیال نیز می‌باشد و به معنی درمان فضای تنگ زیر زائده آکرومیون است. در این روش، احتمالاً جراح متخصص شانه با خروج کیسه بورسا و یا بخشی از سطح زیرین زائده آکرومیون اقدام به درمان می‌نماید.
هدف اصلی از این شیوه جراحی رفع التهاب و فضاسازی برای تحرک تاندون روتاتور کاف جهت لغزیدن راحت و بدون تحت فشار قرارگیری میان دو استخوان است. این جراحی ممکن است به طور مجزا یا با جراحی روتاتور کاف انجام شود.
- جراحی پارگی لابروم شانه:
گاهی از این شیوه جراحی برای درمان آسیب ناشی از پارگی اسلاپ شانه یا همان آسیب دیدگی لبه غضروف احاطه کننده کاسه شانه یا لابروم استفاده می‌شود. پارگی اسلاپ در بخش بالایی لابروم یا لابروم فوقانی اتفاق می‌افتد. لابروم فوقانی در محل اتصال سر بلند تاندون دوسربازویی واقع شده و به همین سبب مستعد تحت فشار قرارگیری است.
برای ترمیم پارگی لابروم و بازگرداندن آن به لبه کاسه شانه آتروسکوپی انجام می‌شود، بدین ترتیب باستخوان کاسه شانه را بخیه کرده و با این روش لابروم را محکم به استخوان می‌چسبانند. در صورت تحت تاثیر قرارگیری دو سربازویی در نتیجه آسیب لابروم تاندون، ممکن است از روشهای جراحی دیگر برای درمان استفاده شود.
- جراحی شانه یخ زده:
شانه یخ زده بیماری شایع مرتبط با شانه و کتف است و پس از اختلال تاندون روتاتور کاف جزء شایع‌ترین علل درد شانه محسوب می‌شود. متاسفانه، گاهی شانه یخ زده با بیماری دیگری اشتباه گرفته می‌شود و به همین دلیل احتمال به تاخیر افتادن روند تشخیص بیماری وجود دارد. این بیماری در غالب موارد با روشهای غیرجراحی درمان می‌شود، با این‌حال در مواقع نادر تنها شیوه درمان جراحی است.
در صورت بروز شانه یخ زده، کپسول احاطه کننده مفصل شانه سفت شده و منقبض می شود. هدف از جراحی، خروج بخش مورد نظر از وضعیت حاضر و فراهم آوردن امکان جابجایی آسان‌تر مفصل شانه است. در این جراحی کپسول شانه کاملاً برداشته می‌شود تا مفصل قادر به تحرک آزادانه‌ای باشد. به دلیل سفت و محکم بودن مفصل شانه درمان کپسول شانه ریسک بالایی دارد و نیازمند یک جراح متخصص شانه باتجربه و متبحر است.
- جراحی دررفتگی شانه:
در صورت بیرون زدگی بخش گوی شکل استخوان از کاسه مفصل، دررفتگی شانه روی می‌دهد. اغلب طی این رویداد یکی از سازه‌های شانه دچار آسیب شده و جراحی نیز برای ترمیم سازه های آسیب دیده ناشی از دررفتگی انجام می‌شود.
جراحی ترمیم بنکارت در صورت آسیب دیدگی لابروم ورزشکاران مورد استفاده قرار می‌گیرد تا در رفتگی پایداری و ثبات خود را بدست آورد. احتمال انجام این رویکرد درمانی به صورت جراحی باز توسط جراح متخصص شانه نیز وجود دارد با این حال جراحی آتروسکوپی بسیار متداول‌تر است.
2- جراحی باز:
در این شیوه درمانی پزشک جراح متخصص شانه ابتدا با ایجاد چند برش کوچک در ناحیه مورد نظر جراحی را برای دسترسی به اجزای مختلف شانه انجام می‌دهد. این شیوه درمانی برای شرایطی چون پارگی شدید و پیچیده یا انتقال تاندون و در نهایت یا تعویض مفصل شانه روش بسیار مناسبی است.
- جراحی تعویض کامل شانه:
جراحی تعویض شانه معمولا برای درمان آرتروز شانه اتخاذ می‌شود و حتی استفاده از این روش در درمان شکستگی‌های بغرنج کتف و شانه و سایر مشکلات پیچیده مشابه کاربرد دارد. در این پروسه جراحی یک گوی فلزی و یک کاسه پلاستیکی جایگزین مفصل گوی و کاسه شانه می‌شود. جراحی تعویض مفصل به گونه‌ای صورت می‌گیرد که مفصل مصنوعی همانند شانه طبیعی عمل کند.
- جراحی ناقص تعویض شانه:
در برخی مواقع به دلیل شدت کم آسیب نیازی به تعویض کامل مفصل گوی و کاسه نیست. این جراحی برای مواردی چون آرتروز زودرس یا شکستگی سر استخوان بازو کاربرد دارد. در این چنین شرایطی که به جراحی همی‌آرتروسکوپی نیز مشهور است تنها قسمت گوی مانند شانه تعویض شده و بخش کاسه بدون تعویض باقی می‌ماند.
و کلام آخر
هر گونه آسیب شانه که منجر به تغییر رنگ بافت و شکل شانه، بی حسی، ضعف، درد تشدید شونده و سردی باید جدی تلقی شوند. برای درمان آسیب‌های شانه جراح متخصص شانه ابتدا رویکردهای درمانی غیرتهاجمی از جمله بالشت و شانه بند طبی، درمان با تزریق اوزون و کورتون، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی، فیزیوتراپی و غیره را پیشنهاد می‌کند و در صورت عدم بهبود مشکل روشهای جراحی را با توجه به تشخیص شدت آسیب و پیامدهای آن پیشنهاد می‌دهد. مرکز ارتوپدی فوق تخصصی ما با همکاری با گروهی از برترین متخصصان جراح شانه، تجهیزات روز دنیا و ابزارهای تشخیصی به درمان آسیب‌های شانه می‌پردازند.