مور مور شدن پا، بررسی جامع علل و درمان آن

مور مور شدن پا پدیده‌ای طبیعی و رایج است که هنگام قرار دادن وزن بر پا درمعرض تجربه می‌شود و مهم است در صورت مشاهده علائم ناخوشایند نسبت به رفع این عارضه اقدام کنید تا عواقب خطرآفرین متوجه شما نشود. مور مور شدن پا عمدتاً به عواملی چون تغییرات عصبی و عضلانی در پایانه‌ها و عضلات پا وابسته است .در این متن، ما بر روی علت‌ها و پیامدهای مورمور شدن پا تمرکز خواهیم کرد و راهکارهایی برای مدیریت و درمان آن را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
 

مور مور شدن پا چه عللی میتواند داشته باشد؟

به طور کلی اغلب درگیری و بی نظمی های عصبی سبب مور مور شدن پا و سایر نواحی بدن می شود. اما موارد دیگری نیز وجود دارند که رد یا تایید احتمال آنها لازم است. از جمله این علل که بسیار هم شایع هستند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• ♦ام اس
• ♦افزایش کلسترول
• ♦مشکلات تیروئید
• ♦نارسایی قلبی و مشکلات گردش خون
• ♦کمبود ویتامین
• ♦دیسک کمر
• ♦آرتروز
• ♦سندروم تارسال تانل
• ♦نوروپاتی دیابتی
• ♦چربی خون بالا

تمام این موارد تنها بخشی از علل مرتبط با مورمور شدن پا هستند و ذکر تمام علل محتمل ، از حوصله این مطلب خارج است. اما تجربیات بالینی نشان داده است که این موارد را میتوان از شایع ترین علل این عارضه دانست. در ادامه به بررسی این موضوع میپردازیم که هر کدام از این موارد چگونه می توانند بی حسی پا را ایجاد کنند.

ام اس و مورمور شدن پا

احتمالا مهم ترین نگرانی بسیاری از افراد پس از تجربه مورمورشدن و بی حسی پا احتمال ابتلا به بیماری ام اس است. در جواب باید گفت که لزوماً هر بی حسی اندامی نمیتواند در اثر ام اس باشد اما این علامت( مورمور شدن پا) میتواند به نفع این بیماری باشد. لذا اگر از بی حسی در پای خود شکایت دارید و از ابتلا به بیماری ام اس نگرانید، بهتر از با پزشک خود مشورت کنید چرا که گاهی همین نگرانی به تنهایی میتواند سبب تشدید علائم شود.

کلسترول و بی حس شدن پا

افزایش کلسترول هم مانند تری گلیسیرید می تواند منجر به مورمور شدن پا شود. به همین منظور پزشک شما ممکن است یک آزمایش خون کلی برایتان تجویز کند تا تشخیص دهد این مورمور شدن پا دلیل عصبی دارد یا مربوط به مشکلات خونی ست.گاهی غلظت خون بالا نیز میتواند باعث احساس مورمور شدگی و بی حسی در پا شود.

تیروئید

اگر غده تیرویید کار خود را به درستی انجام ندهد یکی از علائمی که فرد ممکن است تجربه کند مورمور شدن پا و احساس گزگز در این ناحیه است. عملکرد ناقص و معیوب غده تیرویید میتواند شامل پرکاری یا کم کاری باشد. برای تشخیص اینکه علت بی حس پای شما مربوط به عملکرد این غده است یا خیر نیاز به انجام آزمایش خون است.

رابطه نارسایی قلبی و مورمور شدن پا

بسیاری از افرادی که دچار نارسایی های قلبی هستند به دلیل چرخش معیوب و ناکارآمد جریان خون در بدن، از احساس داغ شدن یا گزگز در پا شکایت میکنند. این تجربیات میتواند به علت نامتعادل بودن حجم خون در ناحیه پا باشد. از آنجا که این مشکل در بسیاری از موارد میتواند جدی باشد. پزشک شما باید قبل از انجام اقدامات ارتوپدی، از سالم بودن قلب شما اطمینان پیدا کند.

کمبود ویتامین

یک عملکرد سالم عصبی به طور ویژه ای میتواند در گروی متعادل بودن سطح ویتامین‌ ای ، ب۱، ب ۶، ب۱۲و  نیاسین باشد. برای مثال کمبود ویتامین ب۱۲ می‌تواند منجر به کم‌خونی شدید و مرگبار باشد که عامل مهمی برای ایجاد نوروپاتی های محیطی است؛ از طرفی بالا بودن میزان ویتامین ب۶ میتواند  مور مورشدن و خواب رفتن دست و پا را ایجاد کند.

دیسک کمر و بی حسی پا

شاید تصور این موضوع که نارسایی های عصبی در ناحیه کمر یا حتی گردن با وجود این مقدار فاصله ای از کف پا دارند به خوبی میتوانند بر مورمور شدن این ناحیه اثر بگذارند برای بسیاری از افراد دور از ذهن باشد. اما سیستم عصبی انسان مانند یک شبکه عمل میکند که به خوبی با هم در تعامل اند. وجود مشکل در هر ناحیه از این نظام پیچیده میتواند عملکرد کل سیستم را تحت تاثیر قرار دهد. اگر احساس گزگز در ناحیه پا دارید شاید لازم باشد برای یافتن علت، از سالم بود دیسک ها و ستون فقرات خود اطمینان حاصل کنید.

آرتریت روماتویید

این بیماری را میتواند از دسته ی بیماری های خود ایمنی دانست که در آن غضروف های مفصلی شروع به تحلیل رفتن می کنند. در این بیماری مهم ترین علامتی که فرد تجربه می کند التهاب و درد می باشد که به علت خشکی مفاصل اتفاق می افتد. اما از علائم فرعی این عارضه میتوان به مورمورشدن پا نیز اشاره نمود.

سندروم تارسال تونل

سندرم تونل تارسال یک عارضه‌ی عصبی ست که همراه با درد اتفاق می افتد. ایت عارضه کف پای فرد را درگیر کرده و علت ایجاد آن، فشار بر روی عصب تیبیال خلفی بوده که از درون تونل تارسال عبور میکند. تونل تارسال در زیر بخش استخوانی مچ پا قرار گرفته به همین خاطر سندرم تارسال تونل باعث ایجاد درد و سوزش در کف پا و تیر کشیدن و مور مور شدن این ناحیه تا قوس پا می‌شود

نوروپاتی دیابتی

بالا بودن میزان قند خون ممکن است باعث درگیری عصب های محیطی یا نوروپاتی های حسی شود این امر میتواند موجبات مورمور شدن و بی حسی اندام ها را به خوبی فراهم کند. اگر سابقه دیابت در خانواده شما وجود دارد یا خودتان علائم مربوطه را تجربه میکنید لازم است از نرمال بودن قند خون با انجام آزمایشات لازم اطمینان حاصل کنید و در صورت بالا بودن آن اقدامات درمانی یا کنترلی لازم را به عمل آورید.

چربی خون بالا و مورمور شدن پا

درصورتی که مقدار تری گلیسیرید خون در فرد بالا باشد ممکن اصلا گاهی در ناحیه کف پا احساس داغ شدگی داشته باشد همراه با این داغ شدگی فرد مورمور شدن پا و بی حسی را تجربه می کند که اغلب در هنگام شب این تجربه ها تشدید میشود تا جایی گاهی باعث ایجاد مشکل در خواب می شود. اگر سابقه چربی خون بالا دارید بهتر است هرچند ماه برای دور ماندن از خطر و کنترل چربی خون یک چکاپ انجام دهید.
 

آیا مورمور شدن پا نیاز به درمان دارد یا خود به خود رفع می شود؟

در پاسخ، به مطلبی که قبل از این هم ذکر کردیم بر میگردیم. اینکه مورمور شدن پای شما به درمان نیاز دارد یا خیر به فاکتور های متعددی وابسته است که از فرد به فرد متفاوت است و لازم است توسط متخصص ارتوپدی کف پا یا یک متخصص ستون فقرات بررسی شود. اما به طور کلی و براساس قاعده معروف «پیشگیری بهتر از درمان است» توصیه میشود افراد قبل از پیشرفت بیماری علائم کوچک و حتی قابل تحمل خود را هم جدی بگیرند. تجربیات بالینی در کلینیک ارتوپدی ما نشان داده بسیاری از عارضه های ساده و قابل درمان در اثر کهنه گی و بی توجهی فرد به علائم کوچک، بسیار پیچیده شده و‌ به مراتب درمان را برای وی دشوارتر نموده است.

درمان‌های تخصصی مور مور شدن پا

درمان بی حسی و گزگز پا رابطه تنگاتنگی با علت ایجاد آن دارد. قبل از درمان شما نیاز به یک تشخیص درست و تخصصی دارید. لذا از هر گونه خود درمانی جداً خود داری نموده و با انجام یک چکاپ ساده و کم هزینه تشخیص درستی را دریافت نمایید.
اما به طور کلی درمان های زیر ممکن است برای درمان های مورمور شدن پا تجویز میشود:

• ♦فیزیوتراپی
• ♦داروهای ضد التهاب
• ♦مصرف ویتامین
• ♦داروهای تعدیل کننده سیستم ایمنی
• ♦داروهای چربی و قند خون

جلسات فیزیوتراپی با هدف تقویت عضلات پا و بهبود تعادل و استحکام عضلات اجرا می‌شوند.
ماساژ مربوط به مناطقی از پا که به مور مور شدن تمایل دارند، ممکن است به تسکین این وضعیت کمک کند.
استفاده از کفش‌های مناسب می‌تواند فشار روی عضلات و عصب‌ها را کاهش دهد.
متخصصان ارتوپدی می‌توانند تشخیص دقیق ترکیبی برای هر بیمار ارائه دهند و درمان‌های خصوصی توصیه کنند.
برنامه‌های توانبخشی با هدف افزایش تعادل و استقامت عضلات ممکن است مفید باشند.
در موارد خاص، پزشک ممکن است داروهای ضد التهاب یا داروهای تسکین دهنده درد تجویز کند.
در موارد نادر، مانند وجود تشدید عصبی شدید، جراحی ممکن است ضروری باشد.
 

پرسش های متداول در رابطه با مورمورشدن پا

سوال: علت مورمور شدن پا از زانو به پایین چیست؟

مورمور شدن پاها از زانو به پایین ممکن است به دلیل فشار طولی، موقعیت نادرست پا، فشار عصبی، بیماری‌های عروقی یا نقص‌های عصبی رخ دهد. در صورت مزمن بودن یا همراه با علائم دیگر، مشورت با پزشک توصیه می‌شود.

سوال: چرا کف پا داغ می‌شود؟

کف پا داغ می‌شود به دلیل فشار، کفش نامناسب، زخم، خشکی پوست، و عوامل محیطی. برای جلوگیری از آن، انتخاب کفش مناسب و مراقبت از پوست مهم است. در صورت داغ شدن، مراقبت و مشورت پزشکی لازم است.

سوال: آیا مور مور شدن پا نشانه بیماری خطرناکی است؟

پاسخ: نه، مور مور شدن پا به تنهایی نشانه بیماری خطرناکی نیست. این ممکن است به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد. در ادامه توضیحاتی در مورد علت‌های مختلف مور مور شدن پا و مواردی که نیاز به توجه دارند، ارائه می‌دهیم:

• ♦فشار بر روی عصب‌ها: مور مور شدن پا ممکن است به علت فشار بر روی عصب‌ها ناشی از نشستن یا ایستادن برای مدت طولانی، استفاده از کفش‌های نامناسب یا فشار خون پایین باشد. در این موارد، تغییر سبک زندگی و تغییر در عادات رفتاری ممکن است به بهبود وضعیت کمک کند.
• ♦نقرس: اگر مور مور شدن پا همراه با درد و تورم باشد، احتمالاً ناشی از نقرس (یک نوع التهاب مفاصل مرتبط با انفلوآنس اسید) است. در این صورت، تشخیص و درمان زودهنگام اهمیت دارد.
• ♦بیماری عروقی: مشکلات عروقی مانند آترواسکلروز (تراکم عروقی) ممکن است به مور مور شدن پا منتهی شوند. این مشکلات می‌توانند نشانه‌های بیماری‌های قلبی و عروقی خطرناک باشند و نیاز به مراجعه به پزشک دارند.
• ♦دیابت: افراد مبتلا به دیابت ممکن است مور مور شدن پا را تجربه کنند، که ممکن است ناشی از مشکلات عصبی یا عروقی به عنوان علت دیابت باشد.
• ♦مشکلات عضلانی و اسکلتی: مصرف طولانی مدت داروها، کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی، ورزش نامناسب و مشکلات عضلانی و اسکلتی ممکن است به مور مور شدن پا منجر شوند.

سخن نهایی

اگر شما یا یکی از نزدیکانتان درحال تجربه مورمور شدن پا یا خواب رفتگی در این ناحیه هستید و از این بابت دچار نگرانی شده اید قبل از هرچیز لازم است آرامش روانی خود را حفظ کنید و در صورت ماندگاری علائم به بهترین پزشک متخصص یا فوق تخصص ارتوپدی مراجعه کنید. تیم کلینیک ما با داشتن سابقه ی طولانی متعهدانه در کنار شما خواهد بود تا بهترین تشخیص و درمان ممکن را برایتان در نظر بگیرد. دغدغه و رسالت اصلی ما بیش از هرچیز سلامتی شماست.