دکتر زانودرد
درد زانو یک مشکل شایع با دلایل مختلف است که از آسیب‌دیدگی حاد گرفته تا عوارض خفیف ناشی از برخی فعالیت‌های سنگین، ایستادن‌های طولانی‌مدت، برخی ورزش‌ها و غیره را در برمی‌گیرد. درد زانو می‌تواند در ناحیه خاصی از زانو ایجاد شود یا در سراسر زانو منتشر گردد که اغلب با محدودیت جسمی همراه است. برای تشخیص علت این بیماری باید حتماً به دکتر زانودرد یعنی متخصص باتجربه ارتوپد و مشخصاً زانودرد مراجعه کنید تا از عواقب خطرناک آن مانند افت شدید عملکرد، ایجاد درد در نواحی دیگر پا به دلیل فشارهای وارد آمده بر زانو و حتی برخی کمردردها در امان بمانید.
درمان درد زانو به علت اصلی بستگی دارد که بعد از معاینه کامل بدنی مشخص می‌شود. اینکه دقیقاً چه علتی باعث زانودرد شده است، تنها توسط دکتر زانودرد متخصص و باتجربه تشخیص داده می‌شود. در کلینیک ما پزشکانی هستند که سالیان سال در این زمینه تجربه دارند و می‌توانند بهترین مشاوره را به شما بدهند. با ما در ادامه همراه باشید تا اطلاعات بیشتری در مورد زانودرد و اهمیت مراجعه به دکتر زانو را به شما عزیزان بدهیم.
فهرست مطالب:
زانودرد چیست؟
زانودرد یک مشکل شایع زانو است که می‌تواند در هر یک از ساختارهای استخوانی این ناحیه باعث به خطر انداختن مفصل زانو (استخوان ران، درشت نی، استخوان فیبولا)، کاسه زانو (کشکک) یا رباط‌ها، تاندون‌ها و غضروف (مینیسک) زانو شود. درد زانو می‌تواند به دلیل فعالیت بدنی و همچنین چاقی، تحت تأثیر عضلات اطراف و حرکات آن‌ها و یا در اثر سایر مشکلات (مانند آسیب پا) ایجاد شود. درد زانو در هر سنی ممکن است اتفاق بیفتد و درمان‌های خانگی می‌توانند تا حدودی مفید باشند. اما این درمان‌های خانگی تنها علائم را از بین می‌برند و درد را ریشه‌کن نمی‌کنند. برای درمان کامل باید ابتدا علت اصلی درد مشخص شود که جز دکتر زانو نمی‌تواند این کار را به‌طور دقیق انجام دهد.
علائم و نشانه‌های زانودرد چیست؟
محل درد زانو و میزان آن، با توجه به نوع ساختار درگیر، می‌تواند متفاوت باشد. به‌عنوان‌مثال با یک عفونت یا یک روند التهابی، ممکن است کل زانو متورم و دردناک شود، درحالی‌که پارگی مینیسک یا شکستگی استخوان علائم را فقط در یک مکان خاص نشان می‌دهد. کیست بیکر نیز معمولاً باعث درد در پشت زانو می‌شود. شدت درد مفصل زانو می‌تواند از یک درد جزئی تا یک درد شدید و ناتوان‌کننده متفاوت باشد.
برخی دیگر از علائم و نشانه‌های همراه با زانودرد عبارت‌اند از:
• مشکل تحمل وزن یا راه رفتن به دلیل بی‌ثباتی زانو
• لنگیدن به دلیل ناراحتی و درد
• مشکل در بالا رفتن یا پایین آمدن از پله‌ها به دلیل آسیب رباط (پیچ‌خوردگی)
• قفل شدن زانو (زانو قادر به خم شدن نیست)
• قرمزی و تورم
• ناتوانی در کشیدن و باز کردن زانو
چه عواملی باعث درد زانو می‌شود؟
درد زانو را می‌توان به سه دسته عمده تقسیم کرد:
• آسیب حاد: مانند شکستگی استخوان، پارگی رباط یا پارگی مینیسک
• شرایط پزشکی: آرتریت روماتوئید، آرتروز، عفونت‌ها
• شرایط استفاده مزمن یا استفاده بیش‌ازحد از زانو: آرتروز، کندرومالاسی، سندرم باند IT، سندرم کشکک، التهاب و بورسیت
در زیر لیستی از دلایل شایع درد زانو آورده شده است. البته این موارد یک لیست فراگیر نیست، بلکه چند دلیل شایع درد زانو را در هر یک از دسته‌های فوق برجسته می‌کند.
آسیب‌های حاد زانو
شکستگی: ضربه مستقیم به ساختار استخوانی می‌تواند باعث شکستگی یکی از استخوان‌های زانو شود. این شرایط معمولاً یک آسیب‌دیدگی بسیار دردناک در زانو است. بیشتر شکستگی‌های زانو نه تنها دردناک هستند، بلکه در عملکرد صحیح زانو اختلال ایجاد می‌کنند (مانند شکستگی کاسه زانو) یا تحمل وزن را بسیار دردناک می‌کنند (مانند شکستگی فلات درشت نی). همه شکستگی‌ها نیاز به مراقبت فوری پزشکی و مراجعه به دکتر زانو دارند.
آسیب‌دیدگی‌های رباط: شایع‌ترین آسیب‌دیدگی آسیب ACL (رباط صلیبی قدامی) است. آسیب ACL اغلب به دلیل توقف ناگهانی و تغییر جهت ایجاد می‌شود که معمولاً در ورزش اتفاق می‌افتد. دیگر رباط‌ها (رباط صلیبی خلفی، رباط جانبی و رباط داخلی) کمتر آسیب می‌بینند.
آسیب‌دیدگی مینیسک: مینیسک (داخلی و جانبی) از غضروف ساخته شده و به‌عنوان کمک فنر بین استخوان‌های زانو عمل می‌کند. پیچ خوردن زانو می‌تواند به مینیسک آسیب برساند.
دررفتگی: مفصل زانو قابل جابجایی و اصطلاحاً دررفتگی است که یک فوریت پزشکی است و نیاز به توجه فوری دارد. دررفتگی زانو می‌تواند جریان خون در پا را به خطر بیندازد و مشکلات مرتبط دیگری نیز داشته باشد. این آسیب اغلب در هنگام تصادف یک وسیله به زانو به‌صورت شدید رخ می‌دهد.
شرایط پزشکی
آرتریت روماتوئید یک بیماری خود ایمنی است که می‌تواند بر روی هر مفصل ازجمله مفصل زانو در بدن تأثیر بگذارد. نقرس نوعی آرتروز است که معمولاً در انگشت شست پا دیده می‌شود و می‌تواند روی زانو نیز تأثیر بگذارد. نقرس در دوره‌های حاد تمایل به شعله‌ور شدن دارد و بسیار دردناک است.
استفاده بیش‌ازحد از زانو
التهاب استخوان کشکک، نوعی التهاب تاندون‌هایی است که کاسه زانو (کشکک) را به استخوان ساق پا متصل می‌کند. تاندینیت کشکک نوعی بیماری مزمن است که غالباً در افرادی مشاهده می‌شود که هنگام حرکت دائماً یک حرکت را تکرار می‌کنند (مانند دونده‌ها و دوچرخه‌سواران).
آرتروز نیز ساییدگی غضروف مفصل به دلیل استفاده زیاد و افزایش سن است که می‌تواند باعث زانودرد شود. بورسیت Prepatellar یا التهاب بورس (کیسه پر از مایع) در جلوی کاسه زانو آسیب دیگری است که می‌تواند باعث درد در قدام یا پشت زانو شود.
اگر به دکتر زانو مراجعه نکنیم چه می‌شود؟
شاید شما زانودرد را بخصوص در سنین پایین بی‌اهمیت بپندارید و فکر کنید تنها با استراحت خوب می‌شود. اما درصورتی‌که علت ایجاد آن جدی باشد و شما نسبت به درمان و مراجعه به دکتر زانو یعنی متخصص ارتوپد توجهی نداشته باشید، ممکن است عواقب بدی در انتظارتان باشد.
مفصل زانو در عمل بسیار پیچیده است و به‌طور مکرر در طول روز استفاده می‌شود. هرگونه تغییر در حرکت مفصل می‌تواند تغییرات ظریفی ایجاد کند(اختلاف طول پا، تغییر در سبک راه رفتن به دلیل مشکلات کمر) و باعث درد و آسیب شود. درواقع می‌تواند بیومکانیک بدن را که بدن را با استفاده از ستون فقرات و برخی اندام دیگر در حالت تعادل نگه می‌دارد، به هم بریزد و در قسمت‌های دیگر نیز ممکن است مشکل ایجاد کند.
همچنین با داشتن اضافه‌وزن استرس روی مفصل زانو افزایش می‌یابد. چاقی خطر آرتروز زانو را افزایش می‌دهد، زیرا غضروف با سرعت بیشتری تجزیه می‌شود. درنتیجه اگر به‌موقع به دکتر زانو مراجعه نکنید تا علت اصلی مشخص‌شده و درمان‌های لازم انجام نگیرد ممکن است دچار دردهای بسیار شدید و پایدار و افت شدید عملکرد زانو یا ازکارافتادگی زانو شوید که گاهی حتی با جراحی نیز قابل برگشت نخواهد بود.
بنابراین هر دردی که به استراحت پاسخ ندهد یا ظرف چند روز از بین نرود باید توسط دکتر زانو ارزیابی شود.
دکتر زانو چگونه علت درد زانو را تشخیص می‌دهد؟
وی ابتدا سؤالاتی را در رابطه با سلامت عمومی شما و سپس به‌طور خاص در مورد ماهیت درد زانوی شما (چقدر طولانی است، چقدر شدید است، چیزی باعث بهبود یا بدتر شدن آن می‌شود یا خیر و غیره) می‌پرسد.
در مرحله بعد، معاینه زانو انجام می‌شود. این معاینه شامل خم شدن زانو برای مشخص کردن دامنه کامل حرکت، بررسی پایداری رباط‌ها و ارزیابی حساسیت و تورم است. گاهی نیز علاوه بر معاینات ممکن است دکتر زانو موارد زیر را نیز توصیه کند:
آزمایشات رادیولوژیک
عکس‌برداری با اشعه ایکس ساده می‌تواند شکستگی و تغییرات دژنراتیو زانو (حالت فرسایشی و تخریب در مفصل زانو و ناحیه اطراف آن) را مشخص کند. گاهی نیز از ام آر آی MRI برای ارزیابی بافت‌های نرم زانو از نظر پارگی رباط یا آسیب غضروف و عضله استفاده می‌شود.
آزمایش خون
در صورت مشکوک بودن به نقرس، آرتروز یا سایر بیماری‌های این‌چنینی، یک دکتر زانو ممکن است آزمایش خون را تجویز کند.
برداشتن مایع مفصلی (آرتروسنتز)
در برخی از شرایط بهتر است مقداری از مایع مفصلی زانو خارج شود که می‌تواند از درد کم کند. در طی آرتروسانز، یک سوزن کوچک در مفصل شما قرار می‌گیرد و مایعات خارج می‌شود. سپس مایعات برای ارزیابی به آزمایشگاه ارسال می‌شود. این روش خصوصاً در صورت مشکوک شدن به مفصل زانو آلوده به عفونت یا تشخیص نقرس و اشکال مختلف آرتروز بسیار مفید است.
کدام یک از پزشکان درد زانو را درمان می‌کنند؟
پزشک عمومی نیز می‌تواند بررسی و درمان اولیه را در مورد درد زانو انجام دهد. لیکن بهتر است اگر درد زانویی دارید که کیفیت زندگی و توانایی حرکت شما را تحت تاثیر قرار داده است، از همان ابتدا به متخصص ارتوپد ماهر و باتجربه مانند متخصصین ما مراجعه شود تا ارزیابی‌های تخصصی و کامل روی زانوی شما صورت پذیرد. اگر درد زانو شدید بوده و نیاز به جراحی داشته باشد یا علت درد نیاز به ارزیابی بیشتری داشته باشد، معمولاً با جراح ارتوپدی نیز مشاوره می‌شود. با وجود آرتروز، نقرس یا مشکلات التهابی مفصل ممکن است نیاز باشد با یک متخصص روماتولوژیست نیز مشورت کنید که در این صورت متخصص ارتوپد شما را به یکی از متخصصین روماتولوژی معرفی خواهد کرد.
روش‌های درمانی زانودرد
درمان‌های زانودرد با توجه به علت آن متفاوت است. اما متداول‌ترین درمان‌ها عبارت‌اند از:
داروها
داروها ممکن است برای درمان بیماری پزشکی زمینه‌ای یا تسکین درد تجویز شوند. مصرف بیش‌ازحد داروهای مسکن و ضدالتهاب تنها با تجویز دکتر ارتوپد امکان‌پذیر است و نباید خودسرانه این کار را انجام دهید.
فیزیوتراپی
بعضی‌اوقات جلسات فیزیوتراپی برای تقویت عضلات اطراف زانو باعث پایداری بیشتر آن و تضمین بهترین حرکات مکانیکی می‌شود. کار با یک فیزیوتراپیست ماهر و تجهیزات مناسب مانند تجهیزات کلینیک ما می‌تواند از آسیب‌دیدگی و یا بدتر شدن آسیب جلوگیری کند.
تزریق
تزریق مستقیم برخی داروها مانند استروئیدها و یا اوزون تراپی زانو می‌تواند در شرایط خاص کمک کند. دو تزریق رایج نیز کورتیکواستروئیدها و روان کننده‌ها هستند. تزریق کورتون هم می‌تواند به کاهش درد ناشی از آرتروز و سایر التهابات زانو کمک کند. اما کورتون عوارضی دارد و ازون تراپی درمان بهتری نسبت به کورتون و استروئیدهاست. این تزریقات معمولاً باید هر چند ماه یک‌بار تکرار شوند. روان کننده‌هایی که مشابه مایعات موجود در مفصل زانوی شما هستند می‌توانند به حرکت و کاهش درد کمک کنند.
عمل جراحی
عمل زانو از جراحی آرتروسکوپیک زانو گرفته تا تعویض کامل زانو متفاوت است و به نظر دکتر زانو بستگی دارد. جراحی آرتروسکوپیک زانو یک روش جراحی بسیار رایج است که به پزشک اجازه می‌دهد از طریق چند سوراخ کوچک و یک دوربین فیبروپتیک داخل زانوی شما را نگاه کند. جراح می‌تواند بسیاری از آسیب‌ها را با این روش ترمیم کند. این یک روش معمول سرپایی است. در تعویض جزئی زانو جراح قسمت‌های آسیب دیده زانو را با قطعات پلاستیکی و فلزی جایگزین می‌کند. ازآنجاکه فقط بخشی از مفصل زانو تعویض می‌شود، این روش دوره نقاهت کوتاه‌تری نسبت به تعویض کامل زانو دارد. اما در تعویض کامل، یک مفصل مصنوعی به‌صورت کامل به جای مفصل اصلی زانو جایگزین می‌شود.
جمعبندی
زانو یکی از عضوهای حیاتی بدن است که در طی روز فعالیت‌های بسیار زیادی را با آن انجام می‌دهیم. بنابراین هرگونه آسیب یا درد در زانو می‌تواند فعالیت‌ها و عملکرد ما را مختل کند. از طرفی در بسیاری از مواقع درد زانو علت جدی دارد که باید حتماً توسط یک متخصص ارتوپد مجرب معاینه و مشخص شود تا در اسرع وقت اقدامات درمانی و کنترل‌کننده انجام شده و از عواقبی مانند افت شدید عملکرد و یا ازکارافتادگی زانو جلوگیری شود. شما می‌توانید بدین منظور از تجربه پزشکان مجرب ما و تجهیزات بروزی که در این کلینیک مورد استفاده قرار می‌گیرد، بهره بند شوید. جهت ارتباط با ما از شماره تلفن‌های موجود در بخش تماس با ما استفاده نمایید.