فتق دیسک کمر
استخوان ها (مهره ها) که ستون فقرات را در پشت تشکیل می دهند توسط دیسک ها محافظت می شوند. این دیسک ها مانند بالش های کوچک گرد هستند ، دارای یک لایه بیرونی محکم (حلقه) می باشند که قسمت مرکزی دیسک را احاطه کرده است. دیسک ها که بین هر یک از مهره های ستون فقرات قرار گرفته اند ، به عنوان جاذب ضربه برای استخوان های ستون فقرات عمل می کنند. برآمدگی، لغزش یا پارگی در این دیسک ها منجر به فتق دیسک کمر میشود که میبایست توسط دکتر دیسک کمر هر چه سریع تر بررسی شود.
فهرست مطالب
فتق دیسک کمر چیست؟
فتق دیسک (که به آن برآمدگی ، لغزش یا پارگی نیز گفته می شود) قطعه ای از هسته دیسک است که از مرکز دیسک خارج شده ، از طریق پارگی یا پارگی حلقوی به داخل کانال نخاعی رانده می شود. دیسک هایی که دچار فتق می شوند معمولاً در مراحل اولیه دژنراسیون هستند. کانال نخاعی دارای فضای محدودی است که نخاع را در خود جای داده است. به دلیل این تغییر مکان ، دیسک بر روی اعصاب نخاعی فشار می آورد و اغلب باعث ایجاد درد می شود که ممکن است شدید باشد.
روی دادن فتق دیسک می تواند در هر قسمتی از ستون فقرات باشد. فتق دیسک کمر (ستون فقرات کمری) شایع ترین محل است ، اما در گردن (ستون فقرات گردنی) نیز ایجاد می شود. ناحیه ای که درد در آن احساس می شود بستگی به این دارد که کدام قسمت از ستون فقرات تحت تأثیر قرار گرفته باشد.
چه چیزی می تواند باعث ایجاد فتق دیسک کمر شود؟
سن
سن یکی از عوامل اصلی ایجاد فتق دیسک است. با گذشت زمان ، دیسک های ستون فقرات شما به طور طبیعی و به تدریج حجمی از مایع خود را از دست می دهند. این بیماری به عنوان بیماری دژنراتیو دیسک شناخته می شود. همانطور که دیسک ها به تدریج فرسوده می شوند ، ترک ها یا پارگی های میکروسکوپی در سطح خارجی آنها ایجاد می شود و راه فراری را برای داخل ژل مانند ایجاد می کند.
ضربه
تروما دومین علت شایع فتق دیسک است. هنگام چرخاندن یا بلند کردن چیزی سنگین ، می توانید دیسک ستون فقرات را تحت فشار قرار دهید. دیسک می تواند در حین ضربه های شدید مانند تصادف یا سقوط نیز دچار پارگی شود. یک فشار یا آسیب بیش از حد ممکن است باعث فتق دیسک شود. با این حال ، دیسک های ستون مهره با افزایش سن طبیعتا تحلیل می روند و با پیشرفت این انحطاط ، حتی یک فشار نسبتاً جزئی یا یک حرکت پیچشی می تواند باعث پارگی دیسک شود.
برخی از افراد ممکن است در برابر مشکلات دیسک آسیب پذیرتر باشند و در نتیجه ممکن است دچار فتق دیسک در چندین نقطه از ستون فقرات شوند. تحقیقات نشان داده است که احتمال ابتلا به فتق دیسک در خانواده هایی با چندین عضو مبتلا بالاتر است. هم چنین مطالعات حاکی از بالاتر بودن شیوع فتق دیسک کمر در افراد چاق هستند.
علائم فتق دیسک کمر و سایر قسمت های ستون مهره ای کدامند؟
بسته به موقعیت فتق دیسک و اندازه فتق ، علائم بسیار متفاوت است. اگر فتق دیسک روی عصب فشار نمی آورد ، بیمار ممکن است یک کمردرد جزئی را تجربه کند یا اصلاً درد نداشته باشد. اما اگر بر عصب فشار می آورد ، ممکن است درد ، بی حسی یا ضعف در ناحیه ای از بدن که عصب مربوطه به آن قسمت می رود، وجود داشته باشد. به طور معمول ، قبل از فتق دیسک در یک فرد، سابقه یک کمردرد موضعی یا سابقه طولانی دوره های متناوب کمردرد پیش از آن وجود دارد.
فتق دیسک کمر: رادیکولوپاتی عصب سیاتیک اغلب ناشی از فتق دیسک در قسمت پایین کمر است. فشار بر یک یا چند عصب در تشکیل عصب سیاتیک شرکت می کنند، می تواند باعث درد ، سوزش ، سوزن سوزن شدن و بی حسی شود که از باسن به ساق پا و گاهی به پا منتشر می شود. معمولاً یک طرفه می باشد. این درد اغلب به صورت شوک شدید و الکتریکی توصیف می شود. ممکن است با ایستادن ، راه رفتن یا نشستن شدیدتر شود. صاف کردن پا در طرف در گیر اغلب می تواند درد را بدتر کند. همراه با درد پا ، ممکن است فرد دچار کمردرد شود. با این حال ، در درگیری سیاتیک حاد درد در ساق پا اغلب بدتر از درد در ناحیه کمر است.
فتق دیسک گردن: رادیکولوپاتی گردنی علائم فشردگی عصب در گردن است که ممکن است شامل درد مبهم یا تیز در گردن یا بین تیغه های شانه ، ویا دردی باشد که از بازو به سمت دست یا انگشتان تیر می کشد علاوه بر درد علایم دیگری مانند بی حسی دست ها، ضعیف شدن دست ها و یا احساس سوزن سوزن شدن می تواند وجود داشته باشد. درد شانه یا بازو ممکن است با موقعیت ها یا حرکات خاصی در گردن افزایش یابد.
چه زمانی و چگونه به دنبال مراقبت های پزشکی باشید؟
اگر چه اکثر فتق های دیسک نیازی به جراحی ندارند، با گذشت زمان علایم فروکش پیدا می کنند، اما در مواردی ممکن است که درد کمر و فتق دیسک به دنبال یک علت جدی اتفاق افتاده باشند و نیاز به بررسی بیشتر و درمان به موقع دارند تا از بروز عوارض ناگوار مانند فلجی برگشت ناپذیر جلوگیری شود. بنابراین درد کمرتان را نادیده نگیرید و به پزشک متخصص مراجعه کنید تا با تشخیص و درمان به موقع از روی دادن عوارض جلوگیری شود.
دستورالعمل های عمومی
فعالیت های تان را برای حدودا دو تا سه روز محدود کنید. پیاده روی در حدی که برایتان قابل تحمل است مانعی ندارد. استفاده از داروهای داروی ضدالتهابی مانند ایبوپروفن در صورت عدم منع مصرف برای بیمار توصیه می شود.
ارزیابی مراقبت های اولیه در این مدت ممکن است منجر به در نظر گرفتن سایر درمان های غیر جراحی ، مانند فیزیوتراپی شود.
تصویربرداری رادیوگرافی ، مانند MRI ، توصیه نمی شود ، مگر اینکه علائم به مدت شش هفته وجود داشته باشد. تصویربرداری در صورت وجود علائم ضعف قابل توجه پا یا بازو ، از دست دادن احساس در ناحیه تناسلی یا راست روده ، عدم کنترل ادرار یا مدفوع ، سابقه سرطان متاستاتیک ، عفونت یا تب قابل توجه اخیر و رادیکولوپاتی به دنبال ضربه یا افتادن و یا یافته های حاکی از نقص عصبی پیشرونده (مانند ضعف پیشرونده) نیز لازم است.
در صورت نبودن علل جدی تر، علائم رادیکولوپاتی سیاتیک به طور میانگین در 9 نفر از 10 نفر بهبود می یابد.
آزمایش ها و روش های تشخیصی فتق دیسک کمر
روش های تشخیصی در زیر ذکر شده است. رایج ترین تصویربرداری برای این بیماران استفاده از MRI است. رادیوگرافی ساده نیز برای ارزیابی آسیب مهره ها و ساختار های استخوانی به ویژه در موارد کمر درد به دنبال ضربه به کار می رود. لطفاً توجه داشته باشید که فتق دیسک در اشعه ایکس ساده دیده نمی شود. سی تی اسکن و میلوگرام قبل از MRI کاربرد بیشتری داشت. اما در حال حاضر به ندرت به عنوان تصویربرداری اولیه تشخیصی استفاده می شود ، مگر اینکه شرایط خاصی وجود داشته باشد که استفاده از آنها را ضروری کند. الکترومیوگرافی نیز به ندرت مورد استفاده قرار می گیرد.
رادیوگرافی و استفاده از اشعه ایکس: استفاده از اشعه برای تولید فیلم یا تصویر قسمتی از بدن می تواند ساختار مهره ها و نمای کلی مفاصل را نشان دهد. رادیوگرافی ستون فقرات برای جستجوی سایر علل احتمالی درد مانند تومورها ، عفونت ها ، شکستگی ها و غیره به کار می رود.
سی تی اسکن (CT یا CAT scan): یک تصویر تشخیصی که پس از تاباندن اشعه ایکس بع بدن توسط کامپیوتر ایجاد می شود. این روش می تواند شکل و اندازه کانال نخاعی ، محتویات آن و ساختارهای اطراف آن را به طور دقیق نشان دهد.
تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI): یک آزمایش تشخیصی است که با استفاده از آهنرباهای قوی و فناوری رایانه ، تصاویر سه بعدی از ساختارهای بدن را تولید می کند. این روش می تواند برای نشان دادن بافت نرم مثل نخاع ، ریشه های عصبی و نواحی اطراف آن با دقت بالا به کار رود.
میلوگرام: در این روش اشعه ایکس به کانال نخاعی به دنبال تزریق ماده حاجب به فضاهای مایع مغزی نخاعی اطراف تابانده می شود. فتق دیسک ، وجود خار استخوانی یا تومورها می توانند باعث ایجاد فشار روی نخاع یا اعصاب شوند که در این تصویر برداری نشان داده می شود.
الکترومیوگرافی و مطالعات هدایت عصبی (EMG/NCS): این آزمایش ها هدایت ایمپالس الکتریکی را در امتداد ریشه های عصبی ، اعصاب محیطی و بافت ماهیچه ای بررسی می کنند. این تصویربرداری نشان می دهد که آیا آسیب عصبی مداوم وجود دارد ، آیا اعصاب در حال بهبودی از آسیب قبلی هستند یا محل دیگری برای فشرده سازی عصب وجود دارد یا خیر.
گزینه های درمانی غیرجراحی برای فتق دیسک چیست؟
اکثر افرادی که فتق دیسک دارند به درمان محافظه کارانه خوب پاسخ می دهند و نیازی به جراحی ندارند. علاوه بر فیزیوتراپی و داروهای مسکن که پزشک تجویز کرده است ، اینها مواردی است که می توانید برای احساس بهتر انجام دهید.
کاهش وزن: وزن بالا می تواند فشار وارد آمده بر ستون فقرات بیشتر کند ، بنابراین کاهش وزن می تواند درد را نیز کاهش دهد.
ترک سیگار: سیگار کشیدن به عنوان یک عامل خطر اصلی برای بیماری های دژنراتیو دیسک ، به ویژه در ناحیه کمر و گردن محسوب می شود.
فعالیت های با فشار بالا را کاهش دهید: استراحت در رختخواب ممکن است وسوسه کننده باشد ، اما می تواند منجر به سفتی و ضعف بیشتر عضلات شود.
تمرینات ورزشی با تمرکز بر عضلات مرکزی را انجام دهید: شما می خواهید "کمربند" خود را برای حمایت از عضلات مرکزی در شکم و کمر تقویت کنید. پزشک یا فیزیوتراپیست می تواند حرکاتی را که برای شما بی خطر است توصیه کند.
تزریق استروئید اپیدورال: این درمان نیز به عنوان یک روش حداقل تهاجمی که می تواند التهاب عصب آسیب دیده را کاهش دهد ، گاها توسط پزشکان پیشنهاد می شود.
در موارد پیشرفته و مقاوم به درمان و ناتوان کننده پزشک ممکن است انجام جراحی را پیشنهاد کند. در موارد اورژانسی نیز ممکن است انجام جراحی اورژانس برای جلوگیری از عوارض بعدی ضروری باشد.
سخن پایانی
در این مقاله به معرفی فتق دیسک کمر و سایر قسمت های ستون مهره ای پرداختیم. همانطور که گفته شد بیماری نسبتا شایعی می باشد و تعداد زیادی از افراد مسن را درگیر می کند. اگرچه در اکثر موارد علایم آن خود به خود فروکش می کنند اما با انجام حرکات ورزشی مناسب و توصیه های گفته شده می توانید سریع تر به زندگی و فعالیت های روزمره خود برگردید و میزان عود این حملات را کاهش دهید. همچنین مواردی را نیز ذکر کردیم که در صورت بروز آن ها درد کمر و فتق دیسک جدی و خطرناک تلقی می شود. و در صورت وجود این موارد و تشخیص پزشک باید هرچه سریعتر درمان های لازم شروع شود. نادیده گرفتن درد کمر در این موارد و عدم مراجعه به هنگام به پزشک متخصص می تواند عوارض ناگوار و جبران ناپذیری را به دنبال داشته باشد. متخصصان متبحر و با تجربه ما آماده خدمت رسانی به شما عزیزان می باشند.