پارگی رباط صلیبی
پارگی رباط صلیبی، دو رباط اصلی زانو، از محل های شایع پارگی در ورزشکاران می باشد. اگر شما متوجه پارگی شوید و سریع تر به یک دکتر زانو مراجعه کنید، می توانید این رباط ها را ترمیم کنید و تقریبا به عملکرد اولیه برگردید.
فهرست
پارگی رباط صلیبی
پارگی رباط صلیبی یکی از شایع ترین پارگی های رباط ها می باشد. رباط صلیبی به عنوان رباط هایی مهم در آناتومی و حرکات زانو، بسیار مهم می باشد که سلامت و کارایی لازم را داشته باشد. پارگی رباط صلیبی در صورتی که به موقع انجام شود، با جراحی توسط ارتوپد زانو کاملا قابل بازگشت می باشد و شما می توانید توانایی خود را بازیابی کنید اما در صورتی که پارگی طول بکشد، باید پزشک شما بررسی لازم را انجام دهد تا بتواند به بهترین صورت بیشترین بازتوانی را برای شما ایجاد کند.
آناتومی رباط صلیبی
در زانو، دو رباط اصلی وجود دارد که به حرکات مفصل زانو کمک می کند. رباط صلیبی قدامی و رباط صلیبی خلفی. این دو رباط در ارتباط با هم کار می کنند و موجب این می شوند که زانو به درستی خم شود و بدون لغزش به جلو و عقب برود. رباط صلیبی قدامی از لغزش استخوان تیبیا به جلو و رباط صلیبی خلفی از لغزش استخوان تیبیا به عقب جلوگیری می کند. این دو رباط با هم موجب پایداری مفصل زانو می شود. به همین دلیل هنگامی که رباط صلیبی فردی پاره می شود می گوید که پایم اصطلاحا خالی می کند. زیرا استخوان ران و درشت نی که باید در امتداد هم باشند و توسط این دو رباط صلیبی محدود می شوند، دیگر محدود نیستند و ممکن است به جلوتر یا عقب تر بلغزند.
علاوه بر این دو رباط صلیبی در زانو، دو رباط کمک کننده ی مهم دیگر نیز در زانو وجود دارد. رباط جانبی خارجی یا LCL و رباط جانبی داخلی یا MCL. این دو رباط در امتداد قست های بیرونی زانو می باشند و از لغزش زانو به طرفین جلوگیری می کنند. این دو رباط جانبی نیز به زانو در ثبات و حرکات زانو کمک می کند. تمام این رباط ها برای ثبات زانو ضروری می باشند و در صورت آسیب هر کدام از این رباط ها نیازمند درمان و پیگیری تحت نظر یک پزشک ارتوپد می باشد. شما می توانید با تماس با مجموعه ی ما مشاوره ی لازم را جهت تعیین وقت دریافت کنید.
چرا احتمال پارگی رباط صلیبی قدامی بیشتر است؟
مسلما شما هم پارگی رباط صلیبی قدامی یا همانACL را بیشتر شنیده اید. رباط صلیبی قدامی به دلیل اتصالات و موقعیتی که دارد، در هر نوع چرخش ناگهانی یا پیچ خوردگی زانو، احتمال آسیب دارد، به همین دلیل آسیب و پارگی رباط صلیبی قدامی بسیار محتمل تر است. به همان میزان پارگی رباط صلیبی قدامی شایع می باشد، درمان سخت تری نیز دارد و حتی در ثبات مفصل زانو، اهمیت بیشتری نیز دارد. در نتیجه پارگی رباط صلیبی قدامی بسیار مهم می باشد و باید هر چه زودتر پیگیری و درمان شود.
علت پارگی رباط صلیبی
علت کلی برای پارگی رباط صلیبی، اشتباه ورزشی یا حرکت ناگهانی می باشد. توقف ناگهانی هنگام دویدن، تغییر جهت ناگهانی در ورزش هایی مانند فوتبال، بسکتبال و اسکی معمولا دیده می شود. فرود ضربه ای در بسکتبال و والیبال نیز می تواند موجب آسیب و پارگی رباط صلیبی شود. علاوه بر نوع حرکات بدن، کفش نامناسب و یا محیط نامناسب و لغزنده، ریسک پارگی رباط صلیبی را افزایش می دهد.
یکی از ریسک فاکتورهای پارگی رباط صلیبی خانم ها می باشند. عموما پارگی رباط صلیبی در خانم، به خصوص خانم های ورزشکار به دلیل تفاوت های اناتومیکی و بیومکانیکی تا حدود هفت برابر بیشتر دیده می شود. تفاوت پروتئین سازی در خانم ها نسبت به آقایان، آنان را از نظر پارگی رباط صلیبی، آسیب پذیر می کند.
پارگی رباط صلیبی خلفی نیز می تواند به علت آسیب هنگام خم بودن زانو رخ دهد. هنگام سقوط با زانو اگر زانو خم باشد یا تصادفات رانندگی زانو به داشبورد برخورد کند، ممکن است باعث پارگی رباط صلیبی خلفی شود. ضربه محکم به ساق پا که در ورزش ها دیده می شود، به علت راندن ساق پا به عقب، و عدم توانایی رباط صلیبی خلفی، می تواند موجب پارگی رباط صلیبی خلفی بشود.
علت دیگری که علاوه بر ورزش برای پارگی رباط صلیبی مطرح می شود، تصادفات می باشد. علاوه بر تصادف و آسیب داشبورد که برای پارگی رباط صلیبی خلفی گفته شد، به صورت کلی تصادفات به علت آسیب و حرکت ناگهانی می تواند موجب پارگی رباط صلیبی بشود. به همین دلیل اگر برای شما تصادفی رخ داده است، توصیه می شود به پزشک مراجعه کنید تا بررسی شوید. حتی اگر در لحظه ی تصادف احساس درد ندارید. نبود درد در لحظه ی تصادف معیار درستی برای میزان آسیب نمی باشد و حتما باید توسط پزشک بررسی و در صورت نیاز تصویربرداری انجام شود.
علائم پارگی رباط صلیبی
پارگی رباط صلیبی معمولا به طور ناگهانی رخ می دهد. گفته می شود اگر رباط صلیبی قدامی ACL و رباط صلیبی خلفی یعنی PCL پاره شود، شما قادر به ادامه ی کار نخواهید بود و احساس درد و تورم و بی ثابتی شدیدی خواهید داشت. حتی ممکن است احساس پاپ را نیز بشنوید. اما در صورتی که رباط صلیبی جانبی یعنی LCL و یا MCL پاره شود، شما احساس درد خواهید داشت اما قادر به اتمام فعالیت خود خواهید بود و فردا متوجه درد و تورم خواهید شد.
درد: درد در پارگی رباط صلیبی قدامی یعنی ACL بسیار شدیدتر از پارگی رباط صلیبی خلفی یعنی PCL خواهد بود. درد می تواند مانع از ادامه ی فعالیت بشود.
دامنه حرکتی: دامنه حرکتی در رباط صلیبی هم قدامی و هم خلفی ممکن است به صورت قابل توجهی از بین برود.
تورم: تورم ناشی از پارگی رباط صلیبی قدامی یعنی ACL به آرامی و در طی ۲۴ ساعت ایجاد می شود. تورم در پارگی رباط صلیبی خلفی معمولا خفیف تر می باشد و تورم نیز همان لحظه به وجود می آید.
ناپایداری : یکی از آسیب های شایع در پارگی رباط صلیبی، بی ثباتی می باشد که برای زانو اتفاق می افتد. این همان اتفاق خالی کردن پا می باشد که فرد احساس می کند ثبات کافی را هنگام حرکات ناگهانی یا سریع مانند دویدن ندارد.
آسیب های همراه: آسیب رباط صلیبی قدامی یعنی ACL می تواند باعث آسیب ساختارهای مجاور مانند رباط ها یا غضروف های زانو مثل منیسک های زانو بشود. بسته به شدت آسیب تمام این موارد ممکن است که رخ دهد
زمان مراجعه به پزشک
همان طور که گفته شد اگر شما احساس خالی شدن زانو و یا در هنگام ورزش احساس پارگی در زانو احساس کردید، بهتر است هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنید تا در صورت نیاز با توجه به فعالیت و زندگی شما، برای شما ترمیم صورت بگیرد در. درمان پارگی رباط صلیبی با توجه به میزان و شدت پارگی و خصوصیات فرد آسیب دیده مانند شدت ورزشکار بودن یا فعال و غیر فعال بودن بیمار و سن و جنس بیمار، برنامه ی درمانی متفاوت خواهد بود. این تصمیم بسیار تخصصی توسط ارتوپد باید صورت بگیرد و همچنین درمان و جراحی اینکه ترمیم نیاز دارد و یا گرفت نیاز می باشد، نیز توسط ارتوپد باید انجام دهد. این پیچیدگی ها و آسیب های همراه می باشد که این تصمیم را تخصصی می کند و توصیه می شود که حتما به پزشک متخصص ارتوپدی مراجعه کنید. شما می توانید برای دریافت نوبت متخصص ارتوپدی، با مجموعه ی ما تماس حاصل فرمایید و سریعا پیگیری را آغاز کنید.
تشخیص پارگی رباط صلیبی
تشخیص پارگی رباط صلیبی هم با شرح حال و معاینه فیزیکی و هم نیازمند تصویربرداری ممکن است باشد. پزشک متخصص ارتوپدی با دریافت نشانه هایی از معاینه فیزیکی می تواند تشخیص پارگی رباط صلیبی را مطرح کند.
در پارگی رباط صلیبی قدامی در معاینه فیزیکی عموما حساسیت و سفتی خاصی در خط مفصلی احساس می شود و حتی ممکن است خم شدن زانو غیر ممکن باشد. همچنین اسپاسم عضلات پشت ران نیز احساس می شود.
در پارگی رباط صلیبی خلفی، زانو حالت افتادگی دارد. هنگام خم کردن زانو، کشکک زانو بسیار بیشتر از نرمال به عقب حرکت می کند. تصویر برداری با شک به پارگی رباط صلیبی را می توان با MRI انجام داد که قادر به نشان دادن کامل پارگی می باشد.
درمان پارگی رباط صلیبی
درمان پارگی رباط صلیبی اساسا یکسان و عموما جراحی می باشد. درمان بسته به میزان پارگی فرق می کند. بر اساس میزان پارگی، درجه بندی وجود دارد که بر اساس آن تصمیم گیری می شود.
درجه یک: رباط کشیده شده اما زانو ثابت است.
درجه دو: رباط شل شده و تا حدی پارگی رخ داده.
درجه سه: پارگی کامل رباط صلیبی رخ داده.
اصول اولیه درمان، استراحت، یخ غیر مستقیم غیر متناوب، فشرده ساختن و بالا آوردن اندام آسیب دیده است. فیزیوتراپی برای بازیابی قدرت رباط و دامنه حرکتی مفصل می تواند کمک کننده باشد اما در درجات بالاتر در نهایت نیاز به یک جراح ارتوپد برای ترمیم رباط به روش های مختلف مانند ارتروسکوپی می باشد.
معمولا پارگی رباط صلیبی خلفی ممکن است بدون جراحی و با رعایت نکات لازم، بهبود پیدا کند اما پارگی رباط صلیبی قدامی معمولا نیاز به مداخله ی جراحی دارد. بهترین توصیه برای اقدام در درمان پارگی رباط صلیبی این است که در اولین فرصت نزد بهترین پزشک ارتوپد مراجعه فرمایید. شما می توانید برای تعیین وقت ویزیت با کلینیک ما تماس حاصل فرمایید و راهنمایی لازم را دریافت کنید.
هرچند قدم اخر جراحی می باشد، اما در اقدام های اولیه می تواند از داروهای مسکن مانند ایبوبروفن کمک گرفت تا درد و تورم کاهش یابد. در قدم بعدی فیزیوتراپی بسته به تشخیص ممکن است به یک میزانی توصیه شود. در نهایت این پزشک شما می باشد که با توجه به میزان آسیب برای شما درمان لازم را نسخه می کند تا بهبودی هر چه زودتر و به صورت بهتر برای شما صورت بگیرد.
هرچند درمان ها حتی جراحی هم برای شما صورت بگیرد، به دنبال این پارگی رباط صلیبی عوارضی در انتظار شما خواهد بود. گفته می شود پارگی رباط صلیبی می تواند مفصل را مستعد آرتروز و درد مفصلی زودتر کند و این مسئله می تواند کیفیت زندگی فرد را متاثر کند.
جمع بندی
رباط صلیبی زانو، پایدار کننده حرکات زانو می باشد که به زانو کمک می کند تا ثبات لازم را در هنگام حرکات داشته باشد. پارگی رباط صلیبی یکی از اتفاقاتی می باشد که به صورت ناگهانی رخ می دهد و می تواند درد و تورم زیادی داشته باشد. ممکن است بعد از پارگی رباط صلیبی قادر به حرکت دادن اندام خود نباشید. بهتر است هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنید تا درمان را به صورت کامل دریافت کنید و بهبودی پیدا کنید. برای دریافت توصیه های لازم و درمان لازم برای پارگی رباط صلیبی می توانید با مجموعه ی ما تماس بگیرید و راهنمایی لازم برای تعیین وقت ویزیت را دریافت کنید.